plurale-tantum
-
dziesięcioro przykazań23.04.200223.04.2002Szanowni Państwo,
Bardzo proszę o odpowiedź na następujące pytanie:
Czy użycie liczebnika zbiorowego w wyrazie Dziesięcioro Przykazań wymagane jest przez charakter kolektywny tego pojęcia jako zbioru niepodzielnego? Jeśli tak, czy pojedyncze Przykazania, albo zespoły tych samych, traktowane są jako wyrazy „niezbiorowe"? Mówi się więc Dwa Przykazania (a nie dwoje Przykazań), Pierwsze pięć Przykazań/Pierwszych pięć Przykazań (a nie Pięcioro pierwszych Przykazań)?
Uprzejmie dziękując z góry, łączę wyrazy szacunku
Alessandro Pettini -
Dziś Andrzeja i andrzejki30.12.201030.12.2010Szanowni Państwo!
Tradycyjnie dzień imienin danej osoby określa się imieniem w dopełniaczu: Barbary, (zimnej) Zośki, Jana… Dlaczego zatem mówimy Andrzejki oraz Sylwester? Pierwsza forma nie budzi moich wątpliwości, ciekaw jestem jej pochodzenia. Druga zaś — być może niesłusznie — mnie razi.
Z serdecznymi podziękowaniami za odpowiedź i najlepszymi życzeniami radosnych świąt i hucznej nocy sylwestrowej
– Mateusz -
Glosolalia 21.02.201721.02.2017Szanowni Państwo,
czy uzasadnione jest widywane gdzieniegdzie (między innymi w pewuenowskim USJP) zaliczanie glosolalii do rzeczowników niemających liczby pojedynczej?
-
koniowate czy koniowaty?30.09.200430.09.2004Czy nazwy taksonów (np. koniowate) uznaje się za rzeczowniki i czy w liczbie pojedynczej można używać wszystkich rodzajów? Np. zebra to będzie koniowata w paski, koniowate w paski czy koniowaty w paski?
-
Krosna i Moszna10.03.201110.03.2011Mam pytanie dotyczące odmiany nazw miejscowości Krosna i Moszna (powiat pruszkowski, gmina Brwinów). Spotyka się różne formy odmiany, m.in. Krosna – Krosny/Krosen, Krośnie/Krosnom itd. oraz Moszna – Moszen – Mosznom. Inni stosują odmianę przymiotnikową Moszna – Mosznej (jak dla Mosznej w woj. opolskim) albo rzeczownikową Moszny – Mosznie (np. miejscowa OSP jest zarejestrowana w KRS jako OSP w Mosznie). Proszę o pomoc w ustaleniu poprawnej odmiany.
Łączę pozdrowienia
– Mirosława Kosiaty -
krutoniki2.06.20102.06.2010Interesuje mnie etymologia słowa krutoniki. Wiem tylko, że jest to potrawa z jaj, mąki i cukru, pochodząca z okolic Lwowa. Chciałabym się także dowiedzieć, czy można utworzyć w tym przypadku liczbę pojedynczą, czy istnieje tylko liczba mnoga.
-
Liczebniki zbiorowe w odwrocie?9.07.20209.07.2020Ostatnio prawie w ogóle nie widuję liczebników zbiorowych – rodziny mają dwójkę czy piątkę dzieci, nie dwoje czy pięcioro. Dotyczy to nawet polszczyzny oficjalnej. Wydaje się, że w języku pisanym powinny jednak być stosowane liczebniki zbiorowe, a sformułowania typu dwójka czy piątka dzieci ma charakter potoczny. Czy mam rację?
-
morale25.11.201425.11.2014Witam.
Mam problem z jednym rzeczownikiem, mianowicie morale. Przejrzałam wiele różnych słowników z nadzieją, że znajdę w nich coś na temat odmiany przez przypadki tego słowa. Znalazłam jedynie informację, że jest ono nieodmienne, lecz nigdzie nie mogę znaleźć uzasadniania, dlaczego tak jest. Prosiłabym o pomoc w tej sprawie. Dlaczego rzeczownik morale nie odmienia się? Czy jest to związane z tym, że wyraz ten pochodzi z innego języka? -
oboje Łużyc
30.11.202330.11.2023Szanowni Państwo,
jak odmienić w bierniku połączenie oboje Łużyce?
-
perfum i perfumy15.04.201515.04.2015Z pluraliami tantum jest tak, że choć czasem łatwo utworzyć liczbę pojedynczą, choć się ona przydaje i choć praktycznie jest w użyciu, to… trudno przekonać do niej językoznawców. Np. wyraz perfuma oceniono tu negatywnie już 4 razy. Perfumy jako roztwór rzeczywiście nie potrzebują l. poj., ale czy perfuma w znaczeniu 'pojemnik perfum' (jak woda w znaczeniu 'butelka wody') jest do przyjęcia? A perfumka? Żona mówi „Kup mi perfumkę” i to jest całkiem inny przekaz niż „Kup mi perfumy”.
