poczęcie
-
Liczymy razy 6.11.20186.11.2018Wiem, że poprawnie jest półtora raza, ale dwa i pół razy. Zastanawiam się jednak, co począć z takimi przypadkami, jak: „17/7; 15/11; 1,8; 2,3 raza/razy”. Naturalne wydawałoby się łączyć wszelkie ułamki z formą raza, ale wtedy 2,5; 3,5 itp. stają się dziwnymi wyjątkami. A co np. z dwa i ćwierć? Może więc przyjąć zasadę, że niezależnie od tego, jakim ułamkiem jest wyrażony liczebnik, to dopóki ma on wartość mniejszą od dwa, łączymy go z raza, a jeśli większą od dwa, to z razy?
-
łebek i łepek15.03.200515.03.2005W lekturze szkolnej występuje forma łebek. Czy można lub należy dzieciom w zeszytach poprawiać łepek na łebek, skoro w słownikach te formy występują jako oboczne? Co robić, jeśli w klasie część dzieci wybiera jedną, część drugą formę? Łepka słowniki nie uznają za formę potoczną, gorszą…
-
nazwiska jednak odmienne22.06.201522.06.2015Dzień dobry!
Chciałabym zapytać, czy należy odmieniać nazwiska typu Stalęga, Bartoszko, Ronij, Miśkowiec? Państwo Stalęgowie, Bartoszkowie, Ronijowie? A już zupełnie nie wiem, co począć z ostatnim nazwiskiem. Będę bardzo wdzięczna za udzielenie informacji zwrotnej.
Z poważaniem
Beata Lipowicz
-
nazwy rumuńskie23.01.200323.01.2003Szanowni Państwo,
co począć z pisownią i odmianą nazw miejscowości rumuńskich? Jeśli w jednym tekście mam: Cluj-Napoca, Fagaras (ze stosownymi znakami diakrytycznymi oczywiście), Blaj, Oradea Mare i Gherla, to mogę chyba napisać, że coś się działo w Klużu-Napoce, pewnie również w Fogarasz, ale czy także w Blażu, Oradei (czy Oradii???), Mare, Gherli? Poza tym: Braszow czy Braszów? W Słowniku nazw własnych J. Grzeni podana jest ta druga pisownia, ale czy trzeba polszczyć aż tak?
Czekam z ciekawością na odpowiedź –
Marianna C. -
Ocalały, ocalony, ocaleniec16.05.201716.05.2017W języku angielskim istnieje wygodny termin survivor używany np. do określenia kogoś, kto przeżył Holokaust. Czy po polsku nazwalibyśmy taką osobę ocalonym czy ocalałym?
Intuicja podpowiada mi, że ocalony sugeruje „przez kogoś” (ergo: zawdzięcza przetrwanie komuś innemu) natomiast ocalały nie niesie tych konotacji, co moim zdaniem jest lepsze, bo nie odbiera sprawstwa i inicjatywy „ofiarom”.
Czy Eksperci podzielają moją intuicję? Byłabym wdzięczna za opinię.
-
Odmieniamy Intiego i Huitzilopochtliego13.12.201913.12.2019Szanowni Państwo,
czytałem ostatnio u cywilizacjach Nowego Świata, ale po angielsku, więc nasunęło się mi pytanie odnośnie polskiej fleksji imion bóstw takich jak Inti czy Huitzilopochtli.
Czy powinno się to dalej odmieniać D. Intiego, Huitzilopochtliego C. Intiemu, Huitzilopochtliemu B. Intiego, Huitzilopochtliego N. z Intim, z Huitzilopochtlim Msc. (o) Intim, (o) Huitzilopochtlim?
Z poważaniem,
Andrzej
-
pasja6.04.20096.04.2009Mam pytanie o słowo pasja, które coraz częściej pojawia się w naszym języku w sensie 'wielkie zamiłowanie do czegoś'. Mimo wszystko jakoś rażą mnie sformułowania typu rozwijać pasję do książek, naszą pasją jest świadczenie usług na najwyższym poziomie itp. Mam wątpliwość, czy to słowo nie jest nadużywane. A może po prostu już do tego stopnia weszło do codziennego języka, że nie razi?
Z góry dziękuję za rozwianie moich wątpliwości.
Zbigniew Szalbot -
Regionalne stulać ‘pleść bzdury, głupstwa; opowiadać niestworzone historie, zmyślać’
31.07.202131.07.2021Dzień dobry, chciałbym zapytać o etymologię używanego w Rzeszowie i okolicach czasownika stulać o znaczeniu: opowiadać głupoty, bzdury.
-
repasaż i repesaż18.10.200418.10.2004Jak nazwać dodatkowe biegi w niektórych konkurencjach? Polszczyzna nazywa je repasażami. Zauważyłem jednak w portalu GW, że pojawia się tam wersja repesaże.
Kopaliński słowo repasaż wywodzi od francuskiego repassage, czyli ‘powtórne przejście’. Tymczasem w angielskim te biegi nazywane są repechage. Etymologia to francuskie słowo repêchage oznaczające ‘drugą szansę, ponowny egzamin’. Zresztą Larousse tłumaczy słowo repassage jako ‘odprasowanie’.
I co z tym fantem począć? Może więc repeszaże? -
Rozwydrzyć a wydra
23.09.20224.05.2017Szanowni Państwo,
czy słowa wydra i rozwydrzyć mają powiązanie etymologiczne?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
