pomieszczenie
  • kamera, szambelan, kabaret raz jeszcze

    16.03.2024
    16.03.2024

    Szanowni Państwo,

    czy wyrazy „kamera”, „szambelan” i „kabaret” mają wspólny źródłosłów, czyli starogreckie słowo „kamára” [καμάρα] oznaczające ‘kryte pomieszczenie, sklepioną izbę, komorę, sypialnię’?

    Pozdrawiam

  • kolumbarium
    3.11.2011
    3.11.2011
    Witam.
    Interesuje mnie etymologia słowa kolumbarium.
    Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam Redakcję.
    Grzegorz Mazur
  • na pocztę i do warsztatów
    29.05.2008
    29.05.2008
    Uprzejmie proszę o informację, jak powinno się mówić: „Idę na pocztę” czy „Idę do poczty”? „Idę na warsztaty szkolne” czy „Idę do warsztatów szkolnych”?
  • Odpowiednik angielskiego przymiotnika spacious
    3.04.2018
    3.04.2018
    Proszę uprzejmie o sugestię, w jaki sposób w języku polskim można oddać angielską frazę spacious life, żeby uniknąć kalki językowej przestronne życie.
  • o Foggii i korytarzu
    30.10.2009
    30.10.2009
    W Foggi – czy w Foggii? „Spotkałem go na korytarzu” czy „w korytarzu”.
    Dziekuję i pozdrawiam.
    Joanna
  • O squashu [sku̯ošu] i aquaparku [akwaparku] a. [aku̯aparku]
    13.11.2019
    13.11.2019
    Szanowni Państwo,
    zastanawia mnie wymowa słowa squash. Słownik PWN nakazuje wymawiać je skuosz z charakterystycznym angielskim ku. Natomiast językoznawcy zalecają słowo aquapark wymawiać akwapark, a nie akuapark. Skąd ta różnica? Czy moglibyśmy analogicznie uznać wymowę skwasz za poprawną?
  • piętro
    14.02.2008
    14.02.2008
    Szanowni Eksperci,
    od dłuższego czasu zastanawiam się, ile pięter ma dwupiętrowy budynek. Czy ma on parter i pierwsze piętro (czyli dwa poziomy, ale drugiego piętra brak), czy może parter, pierwsze piętro oraz drugie piętro (czyli trzy poziomy, ale za to jest drugie piętro)?
    A dalej, czy budynek jednopiętrowy to to samo co budynek parterowy? A jeśli tak, to czy każdy budynek nie jest piętrowy (no bo przecież parterowy to jednopiętrowy)?
    Z poważaniem,
    Michał Nazarewicz
  • polska reżyser
    15.11.2002
    15.11.2002
    Czy w związku z protestami feministek nie zmieniło się nic w zakresie używania wyrażeń typu polska reżyser?
  • szambo

    26.10.2022
    18.01.2014

    Jaka jest etymologia słowa szambo? Słowniki podają, że wywodzi się ono od nazwiska Chambeau, czy to prawda?

  • terminologia meblarska
    3.04.2002
    3.04.2002
    Szanowni Państwo,
    Jestem absolwentem Akademii Rolniczej, wydziału technologii drewna. Mam kilka pytań, wątpliwości.
    1. W słowniku ortograficznym jako poprawne jest wymieniane tylko słowo zawias. Nawet edytor tekstu „nie pozwala” na inną pisownię. Tymczasem już w latach 80-tych podczas nauki i przez następne 20 lat pracy zawodowej spotykałem się tylko i wyłącznie ze słowem zawiasa. Cała tzw. branża oraz wszystkie katalogi okuć operują tylko formą zawiasa: jedna zawiasa, pięć zawiasów itd. Czy właśnie z tego powodu nie powinna być przyjęta jako obowiązująca forma zawiasa?
    2. Jak nazwać urządzenie (szereg połączonych metalowych komór) do suszenia tarcicy? Według producenta jest to „suszarka typ…”. Uważam, że suszarka to małe urządzenie laboratoryjne, nie zaś urządzenie wielkości budynku. Z kolei nazwa suszarnia jest „zarezerwowana” dla budynku posadowionego na stałe.
    3. Jak pisać: wydział wykańczalni czy raczej wydział wykończalni?
    4. Ostrzarnia, ostrzalnia, a może ostrzownia, podobnie do maszynownia, sezonownia itd.?
    5. Producent nazywa obrabiarki do cięcia drewna pilarkami i odpowiednio pilarka tarczowa lub pilarka taśmowa. Użytkownicy z kolei mówią tarczówka lub taśmówka, lub ogólnie (jak narzędzie) piła. Która forma jest poprawna? Pilarka przecież kojarzy się z małym przenośnym urządzeniem, a nie ciężką obrabiarką.
    6. Producent mebli nazwie łóżko (łoże) 1-miejscowe, 2-miejscowe. Podobnie kanapa …-miejscowa. Natomiast handlowcy uparli się na nazewnictwo: 1-osobowe, 2-osobowe itd. Kto ma rację? Według mnie osobowa może być winda lub samochód, nigdy zaś mebel.
    7. Jak nazwać część górną, nastawną mebla? Czy będzie to nastawka czy nadstawka? Osobiście używam określenia nadstawka, gdyż część górną mebla stawiam ponad (nad) część dolną, wydłużając optycznie mebel.
    8. Apel do językoznawców, aby opracowali słownik z nazwami mebli, podzespołów i części. Dotychczasowe opracowania branżowe (Polskie Normy) są nieprzydatne, gdyż nie uwzględniają bogatego słownictwa potocznego oraz postępu w meblarstwie. Niektóre nazwy np. wieniec górny, wieniec dolny wprowadzają w błąd. Wieniec może być tylko górny. Podobnie nie powinno być cokołu górnego.
    Zauważyłem, że Niemcy też mają problem z odpowiednim nazwaniem mebla i często odnoszą się do języka angielskiego. I tak Sideboard to kredens (niski), Highboard, to kredens wysoki. Każde z tych słów może występować łącznie z dookreśleniem w języku niemieckim np. Sideboard mit Spiegel (…). Są słowa tylko w pisowni niemieckiej np. Buffet, czyli mebel dwuczęściowy (z nadstawką), Sammlervitrine, czyli przeszklona witryna do przechowywania np. książek, Schrankvitrine, czyli przeszklona witryna w formie szafy itd. Nazwać jednym słowem jakikolwiek mebel jest w języku polskim niezwykle trudno. Na zabudowę ściany Niemcy mają jedno słowo Wand, czyli ściana. Można spróbować nazwać meblościanka, ale to jest zbyt długie słowo. A może segment? Niemcy mają swoje słowa, które przejęliśmy na własny grunt: kredens, bufet, witryna, komoda, my nie mamy nic w zamian.
    Proszę o rozwianie moich wątpliwości.
    Serdecznie pozdrawiam
    Janusz Gramse
    Gniezno
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego