-
za pomocą której, na podstawie którego itp.9.04.20099.04.2009Witam Państwa!
Mam pytanie dotyczące wyrażeń przyimkowych tworzonych z zaimkiem który. Otóż SPP zabrania przestawiać ich szyku, wyjąwszy takie wyrażenia, jak: za pomocą, na podstawie, na mocy, w braku, w razie. Czy to naprawdę są wszystkie możliwe przypadki? Co np. z wyrażeniem w ciągu którego? Czy należy pisać np. „Żyjemy w okresie, w którego ciągu (…)”?! Albo – zgodnie z SPP – możemy pisać „Nowelizacja, na mocy której (…)”, ale nie wolno już „Nowelizacja, mocą której (…)”? -
Znaki mniejszości i większości17.03.201717.03.2017W pkt. 6 karty oceny świadczeniobiorcy kierowanego do zakładu opiekuńczego, stanowiącej załącznik nr 1 do rozporządzenia Min. Zdrowia z 23.12.2010r. jest zapis:
Poruszanie się po powierzchniach płaskich:
0= nie porusza się lub do < 50m
5= niezależny na wózku, wliczając zakręty > 50m
10= spacery za pomocą słowną lub fizyczną jednej osoby > 50m
15= niezależny, ale może potrzebować pewnej pomocy np. laski >50m
Moja wątpliwość dotyczy odczytania treści z uwzględnieniem użytych symboli matematycznych. -
Dzierżawczość w języku polskim 22.03.201622.03.2016Drodzy sąsiedzi,
chciałbym zapytać o wyrażanie relacji dzierżawczych w języku polskim. W moim języku (czeskim) i w języku polskim są interesujące podobieństwa i różnice dotyczące posesywności.
- Dzierżawczość jest wyrażana zaimkiem – w czeskim jest tak samo jak w polskim.
Oba języki mają zaimki dzierżawcze: můj/mój, tvůj/twój, svůj/swój, náš/nasz, váš/wasz, čí/czyj .
Oba języki mają też dopełniacz dzierżawczy w 3. osobie: jeho/jego, její/jej, ich/ich.
- Dzierżawczość jest wyrażona odmienionym rzeczownikiem – w czeskim jest tak samo jak w polskim.
W obu językach jest tu dopełniacz: můj otec – dům mého otce, mój ojciec – dom mojego ojca, drahý přítel – dům drahého přítele, drogi przyjaciel – dom drogiego przyjaciela - Oprócz tego w języku czeskim są przymiotniki dzierżawcze: otec – otcův dům, přítel – přítelův dům, których nie ma w polskim. Co ciekawe, język czeski odróżnia wyrażenia typu otcův dům od wyrażeń typu dům mého otce – nie możemy powiedzieć můj-otcův dům.
Zauważyłem w języku polskim takie słowa jak Kraków (= ‘należący do Kraka?), Janów (dom), Cieszyn.
W związku z tym mam pytania:
- Jakie są historyczne formy wyrażania dzierżawczości w dawnym języku polskim (rzeczowniki, przymiotniki dzierżawcze, dopełniacz dzierżawczy)?
Czy używaliście kiedyś wyrażeń typu ojców dom? - Kiedy i jak rozwinęły się one do obecnej postaci?
- Co się kryje za dychotomią zaimków (dopełniacz dla 3. osoby versus zaimki dzierżawcze dla pozostałych osób)?
Jan Zidek - Dzierżawczość jest wyrażana zaimkiem – w czeskim jest tak samo jak w polskim.
-
Kłopoty z przyimkami 1.06.20161.06.2016Korektorka konsekwentnie zamienia konstrukcje typu przy użyciu na z użyciem, przy wykorzystaniu na z wykorzystaniem. Proszę o wyjaśnienie, co jest nie tak z tym przy.
Poza tym zamiast w konkurencyjnych cenach chce, by było: po konkurencyjnych cenach – tu akurat wspiera ją słownik poprawnej polszczyzny, ale mi ta konstrukcja wydaje się jakby przestarzała.
-
Prośba o
2.02.20232.02.2023Szanowni Państwo,
często spotykam się (szczególnie w komunikacji zawodowej) ze zwrotem „Prośba o... ” (jak np. w: „Prośba o analizę dokumentów”), stosowanym zamiast „Proszę o... ” czy „Czy mógłbyś/mogłabyś... ”. Budzi on we mnie podobną niechęć jak rozpowszechniona praktyka rozpoczynania e-maili od „Drodzy” lub „Szanowni”, oceniona w jednym z wpisów Poradni jako „źle świadcząca o kompetencji komunikacyjnej piszącego”. Czy podobnie należy ocenić zwrot „Prośba o... ”?
Z poważaniem
MB
-
konstrukcja szeregowa18.12.201418.12.2014Szanowni Państwo,
jak powinnam zapisać przymiotnik udzielany w zdaniu z podmiotem szeregowym: „Zakres pomocy i wsparcia udzielanego (udzielanych) przez nauczyciela obejmuje wszystkie aspekty jej funkcjonowania”.
Z góry dziękuję za pomoc!
-
nagląca kwestia dialogowa1.12.20131.12.2013Czy w zdaniu typu:
– Ratunku! – krzyczał – pomocy!
słowo pomocy powinno być pisane dużą literą? Dziękuję za odpowiedź. -
Naturalna metaforyczność języka
21.12.202321.12.2023Szanowni Państwo,
zastanawiam się, czy opisując działania podejmowane przez podmioty prawne (firmy, spółki, urzędy) prawidłowe jest stosowanie czasowników takich jak „pragnie”, „wręcza”, „może”. Spotkałem się z poglądem, że są one właściwe wyłącznie dla ludzi (spółka nie ma rąk, więc nie może nic wręczać).
Przykładowo:
Apple Inc. pragnie wyjaśnić, że...
Spółka wręcza pismo...
Urząd może zebrać informacje...
Firma myśli, iż...
Pozdrawiam
Tomasz P.
-
pomagać do czegoś?28.11.201328.11.2013Zauważyłam ostatnio w art. 291 i 292 Kodeksu karnego wyrażenie pomagać do i zaczęłam się zastanawiać, czy takie połączenie jest poprawne. Po wyszukiwaniu w korpusie (wersja demonstracyjna) znalazłam te wyrazy w takim samym znaczeniu również w art. 122 Kodeksu wykroczeń, w reszcie wyników były one użyte w innym sensie (np. pomagać do końca). Skąd w tekstach prawnych taka konstrukcja, której nie używa się (czy na pewno?) w języku ogólnym, i czy jest ona poprawna?
-
Pomagano i pomożono18.02.201518.02.2015Mam pytanie na temat czasownika nieprzechodniego pomagać. Mówimy zrobiono (od słowa zrobić), robiono (od słowa robić), śpiewano, zaśpiewano itd. Natomiast czasownik pomagać nie ma formy bezosobowej. Dlaczego tak jest?
Jak poprawnie powiedzieć zdanie analogiczne do „Kiedyś zrobiono mi herbatę” z użyciem słowa pomógł? „Kiedyś ktoś mi pomógł” brzmi bardzo nieelegancko.
Z góry dziękuję za odpowiedź