-
Norymberga26.05.200926.05.2009Nagle dowiedziałem się (od lat mieszkam za granicą), że Norymberga zamieniła się w Norymbergię. Czy mogę wiedzieć kiedy i dlaczego?
Z poważaniem,
Benjamin Vogel -
Obce wyrazy kursywą (ciąg dalszy?4.09.20094.09.2009Szanowni Państwo,
państwa zalecenie dotyczące nieodmieniania nieprzyswojonych w polszczyźnie słów afrykańskich budzi jednak moją wątpliwość. W tekst redagowanej właśnie przeze mnie powieści (przekład z angielskiego), której akcja toczy się w byłej Rodezji, wplecione są wyrazy pochodzące z różnych języków afrykańskich (m. in. plemion Ndebele, Shona). Część tych wyrazów wręcz prosi się o odmianę, a nieodmieniona po prostu źle brzmi. Czy mogę je odmieniać, nawet jeśli nie są zadomowione w polszczyźnie? Podaję kilka wyrwanych z kontekstu zdań powieści, a w nawiasach znaczenie danych wyrazów. Dodam, że wszystkie afrykańskie słowa są również zamieszczone w słowniczku na końcu książki.
Czasem pijemy herbatę tak, jak to robią Afs – zanurzamy nasze kanapki w zielonych, emaliowanych kubkach, potem odgryzamy mokry kęs i pociągamy łyk herbaty, która, zanim ją połkniemy, rozlewa się po całych ustach.
Robimy to tylko po to, by charf [naśladować] Afs, ale w końcu zawsze wracamy do rozkładania, lizania i zgniatania [kanapek].
Odpychamy łokciami opony i puszczamy się biegiem do zamieszkanego przez Afs khaya [domu], skąd nadpływa ten dźwięk.
Mieszkają tu wszyscy pracownicy farmy ze swoimi żonami i picaninami [picanin – dziecko] – razem około czterdziestu rodzin.
Kuca przy ogniu i daje nam do ssania kawałek sadza [sadza – rodzaj posiłku z kukurydzy] obtoczony w cukrze.
Spoglądam do góry i widzę ją, jak czeka na nas na stoep [podest] i już z daleka zauważa nasze poncha.
Och, to dlatego, że amadlozi [duchy przodków] nie potrzebują w niebie szczurów i dlatego, że n’anga [szaman] potrzebuje szczurzych pazurów, by zrobić niezwykłe muti [lekarstwo].
Z góry serdecznie dziękuję za odpowiedź,
Anna -
o komunizmie i innych demonach27.10.200427.10.2004Witam, Droga Redakcjo!
Mam nurtujące mnie pytanie… Czy istnieje (lub istniała, a nie jest już przestrzegana) w języku polskim regułka mówiąca, że twarde spółgłoski w wyrazach nie ulegają zmiękczeniu? Doskonale wiem, że należy mówić np. [komuniźmje], a nie [komunizmje]. Zdaje mi się jednak, że kiedyś na lekcji j. polskiego taką regułkę podała mi polonistka z zastrzeżeniem, że jest to poprawne, ale mało stosowane.
Z góry dziękuję za odpowiedź.
Pozdrawiam
-
o kwintach, kwintalach i centnarach14.12.201214.12.2012Szanowna Poradnio!
Mój syn na lekcji matematyki dowiedział się, że kwintal to 100 kilogramów. Spytał, dlaczego sto, skoro ze szkoły muzycznej wie, że kwinta to odległość pięciu stopni. Przyznałam mu rację i zaczęłam szukać odpowiedzi – a tu nowa niespodzianka: cetnar/centnar to 50 kg. A przecież łacińskie centum oznacza 'sto'. Czy naszym przodkom coś się nie pomyliło?
Będę wdzięczna za odpowiedź.
Z pozdrowieniami,
stała czytelniczka z Gdańska -
orgazmiczny czy orgastyczny?14.03.200514.03.2005Jak wygląda przymiotnik od słowa orgazm? Często spotykam orgazmiczny, wydaje mi się jednak, że prawidłowa forma powinna brzmieć orgastyczny (podobnie jak spazm – spastyczny itp.).
-
Otruć a zatruć
16.02.202116.02.2021W prasie przeczytałam: Ze słów Kudriawcewa wynika, że celem akcji nie było tylko otrucie Nawalnego, ale jego zamordowanie. Czy się mylę, czy też otrucie jest tożsame z zamordowaniem? Może autorom tego zdania chodziło jednak o zatrucie?
-
O whisky i wkiskey 10.05.201810.05.2018Szanowni Państwo,
WSO notuje zarówno hasło whisky, jak i whiskey. Wybór pisowni jest chyba związany z krajem pochodzenia, a może wręcz z konkretną marką? Czy mogliby Państwo przybliżyć kwestię poprawnego używania tych zapisów w polskich tekstach?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik -
Padawan15.05.201715.05.2017Szanowni Państwo,
w sadze Gwiezdne wojny istotną rolę odgrywają padawani – młodzi adepci sztuki Jedi. Chciałbym dowiedzieć się czegoś więcej o tym słowie. Nie spotkałem go nigdzie poza tym kontekstem, czyżby zostało wymyślone na jego potrzebę? Obiło mi się o uszy, że – nazwijmy to szumnie – sfera duchowa świata Star Wars była inspirowana tradycjami Dalekiego Wschodu. Słowo padawan rzeczywiście pobrzmiewa gdzieś jakby z hinduska? Czy to dobry trop?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik -
perturbacje czy turbulencje?24.12.201124.12.2011Witam serdecznie,
czy poprawne jest używanie słowa perturbacje w stosunku do lecącego samolotu?
Pozdrawiam,
Remigiusz Gogosz -
Platyna
4.06.20224.06.2022Szanowni Państwo,
proszę o etymologię (ze wskazaniem źródłosłowu) i historię nazwy platyna.
Pozdrawiam
Stratos Vasdekis