posługiwać
  • brelok zbliżeniowy do/od bramy

    25.02.2023
    25.02.2023

    Szanowni Państwo,

    czy poprawne jest użycie sformułowania „brelok zbliżeniowy od bramy”?

    A może powinnam powiedzieć „brelok zbliżeniowy do bramy”?

  • brioszka

    22.11.2023
    22.11.2023

    Ze zdumieniem odkryłam, że słowniki nie notują słowa brioszka. Czy mimo wszystko można używać go w książkach (tłumaczę książkę kucharską) czy lepiej zastąpić je swojską maślaną bułką?

  • Brukselizm wykonywać środki zapobiegawcze

    21.12.2018
    21.12.2018

    Moja wątpliwość dotyczy środków (w domyśle – zapobiegawczych). Czy takie środki mogą być wykonane? Intuicja moja bardzo protestuje przeciwko takiemu zestawieniu. Wyszukiwarka Google zdaje się uzasadniać moją wątpliwość – dla wyrażenia wykonaćśrodki ma 436 rekordów, które albo odsyłają do środków czystości (Możemy samodzielnie wykonać środki czystości przeznaczone do dbania…), albo wskazują na przypadkowe sąsiedztwo interesującego mnie rzeczownika z czasownikiem wykonać, np. na styku dwóch różnych zdań (Aby to zadanie wykonać, środki owe muszą mieć...).

    Wśród wyników pojawia się też kontekst pokrewny omawianemu wyżej. Ale jako takiej konstrukcji bynajmniej nie broni, zwłaszcza że wygląda na tłumaczenie (i jego kopie) urzędowego tekstu prosto z Brukseli (źródło: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX:22009A0515(02)):

    Środki zaradcze w przypadku niewykonania
    pomagają mu w wykonaniu takich środków zaradczych
    nie można przeszkodzić w wykonaniu środków zaradczych
    mogą wykonać środki zaradcze określone w artykule IX ustęp 1, przy czym mogą wykonać te środki tylko zgodnie z treścią upoważnienia.

    Mirosław Bańko w Słowniku dobrego stylu wśród czasowników „lubiących się” z rzeczownikiem środki wymienia m.in. dysponować, korzystać(z jakichś ś.),posługiwać się (jakimiś ś.),sięgać (po jakieś ś.), stosować (jakieś ś.), używać (jakichś ś.), wykorzystywać (jakieś ś.). Niestety, w wykazie tym czasownik wykonać nie występuje.

    W związku z powyższym konstrukcję wykonać środki zapobiegawcze należy traktować jako błąd językowy, jako neosemantyzm czy może jako termin prawniczy?

  • budapeszteński, bukareszteński i Bukareszteńska Dziewiątka

    4.05.2024
    4.05.2024

    Dzień dobry,

    sjp.pwn.pl podaje, że od Bukaresztu i Budapesztu tworzymy przymiotniki: bukareszteński, budapeszteński. Tymczasem częściej spotykam w użyciu wersje: bukaresztański, budapesztański. Mamy nawet Bukaresztańską Dziewiątkę. Czy to oznacza, że B9 ma błąd w nazwie, czy może — zgodnie z hasłem, że język organizm żywy — wkrótce będą dopuszczalne dwie wersje? A może w końcu tylko jedna - przez „a”?

    Serdecznie pozdrawiam całą Redakcję

  • bulbusy i chelicery, tudzież hominidy

    19.11.2020
    19.11.2020

    Pytanie językowe natury biologicznej.


    Na jednej z grup dotyczących modliszek i innych bezkręgowców pojawił się post o treści:


    "Nie odmieniamy nazw łacińskich w języku polskim (...) Pajęczarze bardzo często piszą bulbusy i chelicery (kiedy sam tak pisałem), ale bulbus w l. mn. to bulbi, chelicera, to chelicerae."


    O ile zgadzam się z tym w przypadku nazw gatunkowych, to czy spolszczenia takie jak chelicery, czy bulbusy faktycznie są niedopuszczalne?

  • Burbon czy bourbon
    16.12.2016
    16.12.2016
    Szanowni Państwo,
    zawodowo zajmuję się alkoholami wszelakimi. Od dłuższego czasu łamię sobie głowę nad pewną kwestią. A mianowicie, czy w pisanym języku polskim powinniśmy posługiwać się słowem burbon, czy też bourbon. Próbowałem wyjaśnić ten problem w kilku różnych źródłach, nie otrzymałem niestety jasnej odpowiedzi. Chciałbym więc wyjaśnić zagadkę pisowni nazwy tego przepysznego gatunku alkoholu raz na zawsze, u największych autorytetów.

    Pozdrawiam serdecznie
    Mateusz Marciniak
  • być w szoku
    23.10.2014
    23.10.2014
    Szanowni Państwo,
    jakiś czas temu zwrócono mi uwagę, że popełniam błąd, posługując się sformułowaniem być w szoku, wskazując jednocześnie jako poprawną formę być zszokowanym. Pomimo licznych prób nie udało mi jednak ustalić jednoznacznie czy pierwsza forma jest faktycznie błędna, czy nie. Prosiłbym o pomoc w tej kwestii oraz uzasadnienie.
    Z poważaniem
    Bartosz Muczyński
  • certyfikowana instruktorka

    1.08.2021
    1.08.2021

    Dzień dobry, czy jako kobieta, po ukończeniu szkoły podyplomowej na kierunku JOGA I RELAKSACJA (WARSZAWSKI AWF), powinnam się tytułować jako CERTYFIKOWANY INSTRUKTOR czy CERTYFIKOWANA INSTRUKTORKA?

    Będę wdzięczna za informacje.

    dziekuje :)

  • Cesarstwo BizantyjskieGrecja? O odmianie nazwy Tajpej
    3.06.2016
    3.06.2016
    Czy na Cesarstwo Bizantyjskie można mówić Grecja/Imperium Greckie?
    Czy nazwa Tajpej jest odmienna?
  • chaja
    13.06.2007
    13.06.2007
    Jaki jest rodowód środowiskowego wyrazu haja (chaja?) oznaczającego kłótnię lub bójkę i jak należy go zapisywać? Słowa tego nie ma w Słowniku ortograficznym (jest tylko haj w wyrażeniu być na haju, to jednak co innego). Znalazłem go w Słowniku gwary uczniowskiej (K. Czarnecka, H. Zgółkowa), ale tam wiele słów przytaczanych jest w pisowni niepoprawnej. Dziękuję z góry za odpowiedź!
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego