powinność
  • przymiotniki od nazw osób
    1.12.2006
    1.12.2006
    Chciałam prosić o rozstrzygnięcie pisowni przymiotników: pisma platońskie / Platońskie, jaskinia platońska / Platońska, platoński / Platoński model dialogu, kantowska / Kantowska etyka powinności, filozofia heideggerowska / Heideggerowska. Przeczytałam uważnie odpowiedzi udzielone w poradni, ale w dalszym ciągu nie wiem, czy np. ontologię arystotelesowską można pisać z dużej litery, czy mam ją traktować analogicznie do pojęcia geometria riemannowska.
    Dziękuję bardzo za odpowiedź,
    Ania P.
  • autorament

    7.02.2024
    7.02.2024

    Szanowni Państwo,

    proszę o etymologię słowa „autorament”


    Pozdrawiam

    Stratos Vasdekis

  • być komuś coś krewnym
    12.10.2009
    12.10.2009
    Zastanawia mnie jedna rzecz. W moich okolicach często słyszy się być komuś coś krewnym, gdy chodzi o zobowiązania wobec kogoś, zwłaszcza o długi. Jaka jest etymologia tego zwrotu? Ma jakieś powiązania z rzeczownikiem krewny? Czy ten zwrot nie jest archaizmem?
  • Co znaczy powinien?
    5.05.2003
    5.05.2003
    Szanowni Państwo!
    Jaki stopień nakazu zawiera w sobie słowo powinien? Czy oznacza, że ktoś jest zobowiązany do wykonania jakiejś czynności, czy też pozostawione to jest jego decyzji? Czy więc powinien coś zrobić oznacza raczej, że może coś zrobić, czy też, że musi to zrobić?
    Czy określenie należy coś zrobić jest równoznaczne z powinno się coś zrobić, czy też należy niesie w sobie silniejszy nakaz?
    Pozdrawiam
    Kazimierz Chłobowski
  • krzyczeć, jakby się miał Żyd urodzić
    1.11.2013
    1.11.2013
    Szanowni Eksperci,
    w jednym z opowiadań Marka Hłaski spotkałem się z powiedzeniem krzyczeć, jakby się miał Żyd urodzić. Skąd się ono wzięło?
  • Kto jest winny czego? Być winnym – kilka uwag o pochodzeniu frazy

    22.07.2021
    22.07.2021

    Proszę o szersze opisanie pod kątem etymologicznym znaczenia wyrażenia być winnym czegoś.

    Dziękuję.

  • Masz tam pójść
    20.11.2006
    20.11.2006
    Proszę o odpowiedź na pytanie, czy czasownik mieć w zdaniach typu „On ma coś zrobić”, „Masz tam pójść” w polszczyźnie oficjalnej jest użyty poprawnie. Czy nie powinno używać się w takich konstrukcjach czasowników modalnych musieć lub powinien?
    Za odpowiedź z góry dziękuję i pozdrawiam.
    Alicja T.
  • mieć i bezokolicznik
    29.06.2004
    29.06.2004
    Witam.
    Chciałem się dowiedzieć, czy poprawna jest nagminnie stosowana w mediach konstrukcja „X miał powiedzieć Y, że…” (z) w znaczeniu „X podobno powiedział Y, że…” (z1). Moim zdaniem zdanie (z) znaczy tyle, co „X powinien był (lub planował) powiedzieć Y, że…” (z2). Która z interpretacji zdania (z) – (z1) czy (z2) jest poprawna?
    Z poważaniem,
    Piotr Gach
  • należeć się – przysługiwać

    1.05.2022
    1.05.2022

    Chciałabym dowiedzieć się jaka jest i czy jest różnica między „należy się” a „przysługuje”. Nurtuje mnie czy jeśli mówimy np. o sytuacji, w której pracownik przepracował rok i posiada on prawo do urlopu, możemy powiedzieć, że urlop „mu się należy” czy „przysługuje”? Czy w tym kontekście słowa mają takie samo znaczenie? Czy każde z nich możemy zastosować według upodobania, czy któreś jest preferowane i dlaczego?

  • odgrywać czy pełnić rolę?
    14.03.2011
    14.03.2011
    Dzień dobry!
    Jak należy traktować wyrażenia pełnić rolę i spełniać rolę? Czy można to zaakceptować? W Poradni jest jednak kilka odpowiedzi ekspertów, w których taki zwrot się pojawia. Spotkałem się jednak z opinią, że pełni się funkcję, a rolę się odgrywa.
    Pozdrawiam,
    Stały czytelnik Poradni
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego