położyć
  • islamista
    27.04.2013
    27.04.2013
    Dzień dobry Państwu.
    Sporządzając tłumaczenia, używam często określenia islamista w znaczeniu 'zwolennik islamizmu, fundamentalizmu islamskiego, ekstremista islamski'. Słowa tego używają powszechnie Francuzi. Często spotyka się to określenie w mediach, natomiast jeden z moich przełożonych uznaje to za niepoprawne, twierdząc, że jedynym znaczeniem słowa islamista jest: 'islamoznawca', tak jak analogicznie np. arabista lub romanista. Kto ma rację?
    Joanna
  • Jak dla nich sie podobała!
    27.10.2009
    27.10.2009
    Od dłuższego czasu mieszkam w Stanach. Zetknęłam sie tu z wieloma osobami z Białegostoku i okolic. Zauważyłam, że wiele z nich używa słowa dla w dziwny i irytujący sposób: często słyszałam powiedzieć coś / dać coś DLA kogoś (zamiast komuś), nawet zmierzyć temperaturę DLA dziecka. Czy jest to jakiś regionalizm, rusycyzm, czy po prostu niedbalość językowa?
    Dziekuję za odpowiedz. Pozdrawiam,
    Anetta Wronska
  • Jak nazywać mieszkańców Madery?
    12.07.2016
    12.07.2016
    Szanowni Państwo,
    czy mieszkańca Madery można nazwać Maderyjczykiem, czy istnieje jakieś inne określenie?

    Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam
    Elwira
  • Jak pisać o Szczytnie?
    25.06.2018
    25.06.2018
    Dzień dobry, jestem studentem piszącym pracę licencjacką na temat związany z miastem Szczytno położonym na Mazurach. Mam problem w jaki sposób umieszczać nazwę miasta w pracy, ponieważ w Polsce jest także miasto Szczytna (woj. dolnośląskie). Przykładowo: mieszkańcy Szczytna czy mieszkańcy miasta Szczytno?

    Będę wdzięczny za wskazówki. Pozdrawiam
  • Jak wymawiamy ę w wyrazie rękawiczka?
    7.02.2018
    7.02.2018
    Szanowni Państwo,
    zapytałem około 25 nauczycieli polonistów i pań edukacji wczesnoszkolnej, ile głosek ma słowo rękawiczka. Wszystkie panie po przegłoskowaniu udzieliły odpowiedzi 9 głosek. Głoskując wyodrębniły głoski: r-ę-k-a-w-i-cz-k-a. (należy zaznaczyć, że wymowa głoski „ę” różniła się w tych wypowiedziach i brzmiała od tej klasycznej „ę” do takiej zbliżającej się do „en”). Jednakże zawsze głoska „ę” traktowana była jako jedna głoska.
    Zapytanie wynikało z faktu, że na podjętych przeze mnie studiach podyplomowych pani profesor zakwestionowała podaną przez mnie w tym słowie (rękawiczka) ilość/liczbę głosek (9 głosek), twierdząc, że głosek w tym słowie w zależności od wymowy jest 10: r-e- η-k-a-v'-i-č-k-a lub r-e-ł-k-a-v'-i'-č-k-a.

    Oto uzasadnienie:
    W słowie rękawiczka głoska [ę] stoi przed zwartą głoską [k], co powoduje zmianę sposobu artykulacji samogłoski nosowej [ę]. W rezultacie tego zjawiska fonetycznego zwanego upodobnieniem (w tym przypadku wstecznym) głoska [ę] będzie wymówiona najczęściej jako odnosowione [e] oraz tzw. nga, czyli tylnojęzykowe [n], lub jako [e] i półotwarta spółgłoska [ł]. Dlatego głoski w słowie rękawiczka, w zależności od tego jak je kto wymówi mogą być następujące: r-e- η-k-a-v'-i-č-k-a (liczba głosek 10) lub r-e-ł-k-a-v'-i'-č-k-a (liczba głosek 10).
    Ze względu na zachodzące w języku polskim zjawiska fonetyczne kolejne głoski w słowie rękawiczka nie są zatem takie, jaki Pan wymienił. Ponadto nigdy nie będzie ich 9, jak Pan podaje, tylko 10.
    Potwierdzenie można znaleźć choćby w następujących źródłach: M. Wiśniewski, Zarys fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego, Toruń, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika 2001; T. Karpowicz Kultura języka polskiego. Wymowa, ortografia, interpunkcja, Warszawa, PWN 2009; E. Awramiuk, Lingwistyczne podstawy początkowej nauki czytania i pisania po polsku, Białystok, Trans Humana 2006.

    Moje poszukiwania odpowiedzi spowodowały znalezienie w Internecie – co nie jest potwierdzonym źródłem wiedzy – że o ile głoskę „ę” wymawiamy na różne sposoby w zależności jej położenia w wyrazie, to jednak traktujemy ją jako jedną głoskę, a nie wiele głosek.
    Stąd moje pytanie do Państwa: ile głosek ma słowo rękawiczka? Mojej pytanie wynika również z faktu, że powinienem (powinniśmy) uczyć poprawnego głoskowania uczniów.
    Z poważaniem
    Piotr Dylewski
  • Jak zaznaczyć emfazę?
    22.12.2014
    22.12.2014
    Szanowni Państwo,
    czy w dialogach literackich dopuszczalne są zapisy typu:
    – Słuuuuuchaaam?

    W jaki sposób można zaznaczać słowa wypowiedziane z naciskiem, specjalnie podkreślone?
    Dziękuję
  • ja na początku zdania
    2.12.2005
    2.12.2005
    Poniższy tekst został zamieszczony na jednym z portali internetowych. Zarzucono mi, że nie zaczyna się zdania od ja. Czy osoba zwracająca mi uwagę miała rację?
    „Drodzy Obrońcy, «poszperajcie» trochę po serwisie, a znajdziecie całą historię powstania tradycji Świętego Mikołaja. Ja popieram wszelkie przejawy dobrego serca dla innych i dziwię się moim bliźnim, że bywają tak nietolerancyjni…”.
  • Jedziemy do Dachowy

    6.05.2021
    6.05.2021

    Dzień dobry,

    mieszkam we wsi Dachowa. Jak poprawnie odmieniać tą nazwę: Jestem z Dachowy  czy jestem z Dachowej


    Z góry dziękuję za odpowiedź.

    Pozdrawiam serdecznie SK

  • Kąty
    16.09.2008
    16.09.2008
    Szanowni Znawcy języka,
    Zastanawiam się nad znaczeniem cząstki Kąty, której stosowanie przed nazwami miejscowości jest dosyć rozpowszechnione w mojej okolicy. Potoczne znaczenie wyrazu kąt może sugerować znaczenie: ‘peryferie, ubocze’. Dodam przy tym, że w pobliżu mojej podwarszawskiej miejscowości o nazwie Kąty-Borucza leży również miejscowość Borucza (bez Kątów). Czy mogliby mi Państwo wyjaśnić, cóż takiego owe Kąty wyrażają.
    Dziękuję z góry za odpowiedź.
    Przemysław Słowik
  • Kłaść warunek w równaniu
    23.04.2016
    23.04.2016
    Droga Redakcjo,
    czy można położyć warunek w równaniu: Kładąc w równaniu (2) warunek… łatwo można pokazać, że…. To z języka matematyków i fizyków. W sieci znalazłam kilka wystąpień tego połączenia, nie wiem jednak, czy jest poprawne.

    Dziękuję i pozdrawiam
    Dociekliwa czytelniczka
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego