przybrać
  • Co zrobić z miną?
    29.05.2014
    29.05.2014
    Przybieramy najczęściej pozę lub postawę. Czy możemy przybrać także minę – np. zadowoloną?
  • Dlaczego odchudzić, a nie odgrubić?
    24.06.2009
    24.06.2009
    Witam,
    zastanawia mnie, jaka jest geneza słowa odchudzać się. Przecież dosłownie znaczy to 'przestawać być chudym', skąd więc jednak wzięło się w polszczyźnie takie wyrażenie?
    I w związku z tym, jakie jest jego przeciwieństwo? Odgrubiać się? Jak powiedzieć o osobie, która stara się przybrać kilogramy, a nie je zrzucić?
    Pozdrawiam,
    Andrzej Prusinowski
  • Interpunkcja po słowem
    26.12.2016
    26.12.2016
    Mam pytania do zdania: Szkoły podstawowe, średnie i wyższe, słowem, całe szkolnictwo zasługuje na lepsze traktowanie. 1. Interpunkcja. Do takich sytuacji odnosi się reguła [389]. Powyższa wersja jest zgodna z podanymi tam przykładami, jednak ze względu na intonację przy odczytywaniu postawiłbym te przecinki inaczej: po wyrazie szkolnictwo, a nie słowem. A może nawet ująłbym tę część zdania w dwa myślniki, chcąc ją zaakcentować. 2. Czy orzeczenie nie powinno mieć formy liczby mnogiej?
  • Przyszli czy przyszło

    23.10.2020
    23.10.2020

    Szanowni Państwo,

    Jaką formę powinien przybrać czasownik w następującym zdaniu:

    Przyszli (Przyszło) do mnie dwie koleżanki, kuzyn, rodzice, dziadek i czworo dzieci.

    Mam na myśli długie wyliczenie, w którym różne elementy (czworo dzieci/ koleżanki, kuzyn, rodzice i dziadek) wymagają czasownika w innej formie.

    Pozdrawiam

    Czytelniczka

  • Rodzaj aniołów
    10.05.2019
    10.05.2019
    Aniołowie strącili do piekła czy Aniołowie strąciły do piekła?
  • Alec Nove

    2.02.2021
    2.02.2021

    Dobry wieczór! Jaki jest narzędnik od Alec Nove (norweski ekonomista urodzony jako Aleksandr Yakovlevich Novakovsky)?

    Pozdrawiam, Anna Dociekliwa



  • aspekt czasowników
    14.10.2002
    14.10.2002
    Szanowni Państwo,
    Zawsze sądziłem, że aspekt jest cechą czasownika, a nie kwestią jego odmiany (podobnie jak rzeczownik „ma rodzaj”, a nie „odmienia się przez rodzaj”), i że owszem, czasowniki łączą się w pary aspektowe, ale nie oznacza to, że każdy swoją parę mieć musi. Tymczasem moje dziecko oznajmiło mi właśnie – tak uczone w szkole – że to jest „odmiana przez aspekt”. Nie wierzyłem, sprawdziłem, rzeczywiście ma w zeszycie napisane: „Czasowniki odmieniają się przez aspekt”.
    Dla mnie różnica jest zasadnicza. Według mojego dotychczasowego rozeznania wziąć i brać to były dwa czasowniki, wprawdzie skojarzone w parę, ale osobne. Jeśli natomiast miałaby to być odmiana, to byłby to jeden i ten sam wyraz (tyle że właśnie odmieniany). Tylko która forma będzie wtedy podstawową – wziąć będzie brać odmienionym przez aspekt, czy też brać będzie odmienionym przez aspekt wziąć?
    Poza tym jeśli to jest rzeczywiście odmiana, to wynikałoby z tego, że każdy czasownik (poza ewentualnymi wyjątkami) da się odmienić. Tu lista wyjątków byłaby chyba nazbyt długa, bo jak „odmienić” przez aspekt czasowniki: zobaczyć, dojrzeć, powłóczyć, siedzieć, mianować, wisieć, ciąć, rwać, drzeć, gadać, utkać (np. gobelin), pognać (dokądś), strzyc, biec, prać, ciec, płukać, razić, spacerować, bawić się, kołowacieć, kochać, lubić, szanować, podkochiwać się
    Proszę o pomoc, bo dziecko zadaje mi coraz trudniejsze pytania, a ja nie wiem, jak odpowiedzieć. Szukałem trochę po książkach (np. w Praktycznym słowniku poprawnej polszczyzny nie tylko dla młodzieży, str. 406) i raczej przyznałbym rację sobie, a nie nauczycielce, niemniej wolałbym zweryfikować swoją interpretację u źródła, zanim zacznę przestawiać dziecko, bo może to ja coś wiem nie tak, jak trzeba.
    Serdecznie dziękuję.
  • bniec
    11.01.2013
    11.01.2013
    Wielki słownik ortograficzny PWN (podobnie jak wiele innych słowników) podaje następującą odmianę rzeczownika bniec: bieńca; bieńce, bieńców. Proszę o wyjaśnienie, dlaczego właśnie taką odmianę uznano za prawidłową. Dlaczego bniec odmieniamy jak wieniec, a nie jak np. piec (bnieca; bniece, bnieców).
  • Bogurodzica czy Bogarodzica?
    12.04.2006
    12.04.2006
    Bogurodzica czy Bogarodzica? Chodzi mi o tytuł Maryi, nie o utwór. Skąd ta różnica form? Czy są wymienne? W nazwie (wezwaniu) parafii spotykam obie formy, czy można ich używać, jak kto woli, myśląc o tej samej parafii? Czy jedna parafia może wybrać taką wersję, a druga inną?
  • Brzana

    28.04.2022
    28.04.2022

    Moje pytanie brzmi jaka jest poprawna odmiana nazwy miejscowości Brzana?

    - Jestem z Brzanej czy z Brzany?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego