-
pytania dwa4.01.20134.01.2013Szanowni Państwo,
mam kłopoty ze składnią w dwóch konstrukcjach. Czy można powiedzieć, że coś jest przynależne czemuś czy tylko że coś jest przynależne do czegoś? Czy poprawne jest sformułowanie śnić coś, np. w zdaniu „Śnił swoją zmarłą córkę”?
Z góry bardzo dziękuję za odpowiedź.
Z poważaniem
Dominik -
Deptam czy depczę?
4.06.20204.06.2020Chodzi o formy typu deptam. W 2005 r. p. Artur Czesak napisał, że „warto by dokonać analizy nasuwających wątpliwości czasowników i być może normę zliberalizować” https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Plukasz-Plucze;6414.html.
Minęło 15 lat. Czy coś się w tym temacie dzieje? Czy ktoś analizuje, liberalizuje? W jakim trybie i kiedy takie decyzje normatywne są podejmowane?
Od czterech lat deptam jest w Wiktionary https://pl.wiktionary.org/wiki/depta%C4%87 i w Słowniku gramatycznym języka polskiego http://sgjp.pl/leksemy/#255636
-
elfy i elfowie4.02.20024.02.2002Moje pytanie dotyczy mianownika i biernika l. mn. rzeczownika elf. We wszelkich słownikach jako poprawna sugerowana jest końcówka -y (a więc elfy). Tymczasem Marek Gumkowski w jednym z wydań Władcy Pierścieni J. R. R. Tolkiena wprowadził formę elfowie, tak to motywując:
Wspomnieć także należy o modyfikacji innego rodzaju: rzeczownikowi elf w mianowniku i bierniku liczby mnogiej nadawana jest tu męskoosobowa forma elfowie, nie figurująca w słownikach języka polskiego. Odważono się na takie odstępstwo od językowych prawideł zarówno dlatego, że w odniesieniu do postaci określanych tym mianem są tu zawsze stosowane formy gramatyczne przynależne istotom ludzkim (a więc oni, nie one; zrobili, nie zrobiły), jak i z chęci naśladowania w tej mierze decyzji autora, używającego nieprawidłowej w angielszczyźnie formy liczby mnogiej elves (zamiast elfs) i toczącego o to zażarte boje ze skrupulatną korektą. Tolkien chciał w ten sposób odświeżyć sens słowa, które – jak pisał – „z biegiem czasu skarlało i dziś kojarzy się raczej z fantastycznymi duszkami”. W polskim przekładzie forma elfy została pozostawiona wyłącznie w kilku miejscach jako zbiorowe określenie ludu czy też szczepu (np. Elfy Szare, Elfy Leśne – ale już: Elfowie Wysokiego Rodu). Podobnie, choć w sposób nie tak konsekwentny, wprowadzone zostały, jako oboczne, formy krasnoludy i krasnoludowie.
Swego czasu temat ten wzbudził żywą wymianę zdań na „Forum dyskusyjnym miłośników twórczości J.R.R. Tolkiena”. Tu chciałbym spytać, co Państwo sądzą na temat takiej innowacji językowej, jej zasadności i poprawności. Czy da się tu w ogóle jednoznacznie rozstrzygnąć problem, czy też wybór jednej z form jest li tylko kwestią gustu użytkowników języka?
Z tolkienowskim pozdrowieniem,
Ruginwaldus
-
hala Jaworzyna, hala Rysianka
20.04.202320.04.2023Dzień dobry,
chciałam zapytać, czy słowo hala w nazwie Hala Jaworzyna piszemy wielką literą.
Podobnie Hala Rysianka.
Dziękuję
pg
-
Kropka należąca do cyfrowo zapisanego liczebnika porządkowego
25.10.202325.10.2023Czy kończąc zdanie frazą zawierającą kropkę (lata 90.) powinniśmy zduplikować tę kropkę? A co, jeśli dodatkowo chcemy zawrzeć w tym miejscu przypis dolny, którego indeks należy umieścić przed kropką kończącą zdanie? Rozważam przykład Produkcja energii elektrycznej w Chinach urosła ponad pięciokrotnie od początku lat 90.
-
limit w koncie26.03.201226.03.2012Szanowni Państwo,
czy konstrukcja limit w koncie – używana w większości ofert polskich banków – jest poprawna? Czy nie powinna być zamieniona na limit na koncie? Rozumiem, że chodzi o produkt, w którym limit jest przynależny do konta, tzn. jest jego integralną częścią i jest czym innym niż środki na koncie. Mimo to wydaje się, że nie jest uzasadnione używanie w koncie w tym jednym przypadku. Będę wdzięczna za opinię.
Pozdrawiam
A.Ł.
-
Piotruś Pan 14.06.201814.06.2018Słownik podaje, że nazwę własną Piotruś Pan należy odmieniać w Msc. jako Piotrusiu Panu. Jednak człon Pan pochodzi od bożka Pana, dlaczego więc nie odmienia się go jako Panie? Czy jest to wyrównanie do polskiego zwrotu typu pan Piotr?
Z góry dziękuję i pozdrawiam serdecznie
Iwona
-
p.o. dyrektor na pieczątce
30.09.202230.09.2022Jak powinien poprawnie brzmieć podpis lub pieczątka Jan Kowalski p.o. Dyrektor czy p.o. dyrektor?
-
Pokażę państwu10.04.201710.04.2017Szanowna Redakcjo,
moje pytanie dotyczy zastępowania konstrukcji „czasownik + rzeczownik w celowniku” konstrukcją „czasownik + dla + rzeczownik w dopełniaczu”. Szukając informacji na ten temat, natrafiłem jedynie na wzmianki, że jest to cecha dialektów ze wschodniej Polski, ale coraz częściej zauważam tę konstrukcję w mowie ludzi z różnych części Polski, np. Teraz pokażę dla państwa… zamiast Teraz pokażę państwu… . Czy jest to jakiś nowy trend w języku polskim?
-
prestiż i miano2.01.20142.01.2014Szanowni Państwo,
czy stół może mieć prestiż? Ostatnio spotkałam się ze zdaniem: „Elegancka zastawa doda stołowi prestiżu”, a do tej pory wydawało mi się, że prestiż przynależny się raczej osobie lub instytucji. Jak to w końcu jest i dlaczego? I drugie pytanie: czy przedmiot może zyskać miano? Na przykład w zdaniu: „Etażerka zyska miano prawdziwej ozdoby”, użyto tego sformułowania poprawnie czy nie?
Z wyrazami szacunku,
Urszula Dąbrowska