próbowanie
  • częściowo uzależnieni
    5.02.2011
    5.02.2011
    Witam!
    Mam pytanie odnośnie częściowego uzależnienia. Czy jest to wyrażenie poprawne?
    Pozdrawiam z (częściowym) ubolewaniem, że tak często możliwość zadawania pytań jest zablokowana.
    Michał
  • Czy odmieniać nazwiska?
    22.05.2003
    22.05.2003
    Złości mnie maniera nieodmieniania nazwisk. Dziecko przyniosło ze szkoły pięknie wypisany dyplom. Cóz z tego, skoro wstyd mi go pokazać. Na dyplomie bowiem imię jest odmienione, nazwisko zaś nie. Całość sprawia wrażenie co najmniej dziwne. Nikt nie zadał sobie trudu opracowania tekstu, by nazwisko występowało w mianowniku. Nieśmiała uwaga rzucona w towarzyskiej rozmowie wywołałą burzę. Podobno niepotrzebie się czepiam drobiazgów, skoro nawet w sądzie protokoły zawierają takie konstrukcje i nikomu to nie przeszkadza. Mnie przeszkadza! Na dowód, że nie mam racji, pokazano mi taki dokument. Rzeczywiście, było napisane (używam fikcyjnych nazwisk): „Wyrok przeciwko Mateuszowi Józefowi Młotek w sprawie Karola Zenona Wilusz”. Pokusiłam się nawet o uwagę, że nie podpisałabym takiego sądowego dokumentu, bo nazwisko nieodmienione uznałabym za obce. Śmiech rozmówców mnie ogłuszył. Podobno z sądem się nie dyskutuje. Uważam, że mam rację. Proszę o poradę, jak postąpić w sytuacji, gdy urzędowo ktoś przekręca moje nazwisko i czyni to w majestacie prawa.
  • DAC
    31.05.2012
    31.05.2012
    Szanowni Państwo,
    jaka jest poprawna forma mianownika liczby mnogiej skrótowca DAC (przetwornik cyfrowo-analogowy)?
    Z poważaniem,
    Piotr Glanc
  • Dlaczego?
    30.05.2012
    30.05.2012
    O ile wiem (z filmów), Amerykanie na pytanie potrafią odpowiedzieć krótkim pytaniem „Why?”, czyli po prostu „Dlaczego?”, ale w znaczeniu 'Dlaczego pytasz?'. Zauważyłem, że w polskich książkach też czasem stosuje się taką formułę, pada np. pytanie „Napisałeś już ten raport?”, po czym odpowiedź brzmi „A dlaczego?”. Czy to nie jest zbyt posunięty skrót myślowy i czy nie powinno być „A dlaczego pytasz?” lub „A czemu cię to interesuje?” i tym podobne?
  • Dlaczego ciekawymi, a nie ciekawemi?
    21.11.2005
    21.11.2005
    Interesuje mnie, skąd się wzięła zamiana dawnej końcówki -emi w odmianie przymiotników, np. ciekawemi, innemi, na dzisiejszą końcówkę -ymi, np. ciekawymi, innymi, i jak się nazywa taki zabieg?
  • do szefa kuchni
    24.05.2014
    24.05.2014
    Jakiś czas temu, gdy zmieniałem z nudów kanały w telewizji, moją uwagę przykuła irytująca fraza wypowiadana przez uczestników pewnego programu kulinarnego – na polecenia wydawane przez szefa kuchni odpowiadali oni uparcie „Tak, szef”. W słowach tych nie byłoby zapewne nic dziwnego, gdyby nie niepoprawna według mnie odmiana rzeczownika szef. Wielu internautów próbowało użycie tej bądź co bądź śmiesznej fleksji różnie argumentować i stąd moje pytanie: czy wyrażenie to może być poprawne?
  • dryn czy dryń?
    8.12.2007
    8.12.2007
    Uprzejmie proszę o informację, który z zapisów dźwięku wydawanego przez telefon jest poprawny: dryn czy dryń.
    Pozdrawiam
    Magda Wiktorowska
  • dużo różnych pytań
    21.02.2002
    21.02.2002
    Szanowni Państwo,
    Mam nadzieję, że Poradnia Językowa jeszcze działa (nie miałam z Państwem od dłuższego czasu kontaktu) i będę mogła skorzystać z Waszej pomocy. Oto moje pytania:
    1. Czy istnieje w polskim języku słowo ewaluować (od angielskiego evaluate – oceniać.) W mojej pracy (firma zagraniczna) jest to coraz częściej używane.
    2. Czy poprawnie powinno być podkoszulek czy podkoszulka.
    3. Czy „modne” od kilku lat słowo molestować (w kontekście: 'wykorzystywać seksualnie') jest używane poprawnie? Przez wiele lat słowo to miało zupełnie inne znaczenie ('nagabywać') – teraz rozpanoszyła się kalka angielska i użycie tego słowa w pierwotnym znaczeniu wywołuje wręcz dwuznaczne uśmieszki. Czy więc słowo to w nowym znaczeniu jest weszło na stałe i oficjalnie do języka polskiego?
    4. Drażni mnie powszechne nadużywanie słowa sponsor. Czy można go zastąpic słowem fundator, darczyńca lub wręcz dobrodziej? A może mecenas, choć to ostatnie odnosić sie chyba powinno do wspierania sztuki? Czy słowo sponsor jest już oficjalnie uznawane w poprawnej polszczyźnie?
    5. W dalszym ciągu nie mogę pogodzić się ze słowem reklamówka, oznaczającym torebkę plastikową (a może plastykową – przy okazji – jaka jest poprawna pisownia słowa plastik?) Nigdy nie używam tego słowa – wydaje mi się strasznie rażące. A może jestem po prostu przeczulona i mogę bez oporu używać słowa reklamówka, jak to robi wiekszość?
    6. Ciągle rażąca wydaje mi się komórka zamiast telefon komórkowy (chyba głównie z powodu lenistwa językowego, podobnie jak i wspomniana wyżej reklamówka). Czy więc komórka jest poprawna?
    7. Wracam jeszcze do słów pochodzenia angielskiego. Czy jest przyjęta jakaś zasada odnośnie wymowy niektórych powszechnie używanych słów pochodzenia angielskiego w jęz. polskim? Chodzi mi o słowo keczup, oraz o nazwy własne jak Avon czy Nike. Niektórzy, wydaje mi się, że ze snobstwa (często są to osoby nie znajace angielskiego) wymawiają je jako [keczap], [Ejwon] oraz [Najki]. Ja, mimo ze znam doskonale jęz. angielski, w tych przypadkach wymawiam, jak się pisze (bo jestesmy w Polsce), ale może nie mam racji?

    Bedę zobowiązana za otrzymanie odpowiedzi.
    Pozdrawiam
    Barbara Rościszewska
  • dwa zdania
    3.01.2012
    3.01.2012
    Czy poniższe zdania napisane są poprawnie: „Wielu myślało, że mieli do tego prawo”. Oraz: „My, dzieci, mieliśmy do tego prawo”. Chodzi mi o użytą formę czasownika mieć. Próbowałem korzystać z wyszukiwarki NKJP, ale otrzymywałem różne odpowiedzi, a więc, jak sądzę, również i błędne.
    Dziękuję i pozdrawiam,
    Stanisław Drozdowski
  • emu
    29.03.2014
    29.03.2014
    Szanowny Panie Profesorze!
    Mam pytanie dotyczące rodzaju gramatycznego rzeczownika emu. W różnych tekstach widuję naprzemiennie rodzaj męski (ten emu) i nijaki (to emu). Również dostępny tutaj słownik Doroszewskiego dopuszcza obie formy. Uwzględniając zmiany zachodzące w języku, zastanawiam się, czy obecnie obie formy: ten/to emu są nadal w równym stopniu poprawne i mogą być stosowane naprzemiennie? Jeśli tak nie jest, proszę o zaznaczenie, która forma jest poprawna.
    Z poważaniem
    Tomasz
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego