rozmów
  • nie z przymiotnikiem pisane rozdzielnie
    8.10.2014
    8.10.2014
    Szanowni Państwo,
    w trakcie rozmowy na Gadu-Gadu znajoma wyraziła żal wobec nie zrealizowanych planów na minione wakacje. Próbowałem pocieszyć ją słowami: „To nie ostatnie wakacje”. Była to jakby skrócona wersja przeciwstawienia: „To nie ostatnie, ale jedne z wielu wakacji”. Czy wobec tego mogłem zastosować pisownię rozdzielną partykuły nie? Tym bardziej że w prawdziwej rozmowie widoczny byłby akcent odróżniający przeciwstawienie od przymiotnika nieostatnie.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Prof. Kowalski czy Kowalski?

    2.06.2022
    2.06.2022

    Dzień dobry,

    chciałbym się dowiedzieć, czy istnieją jakieś reguły używania tytułu i stanowiska przed nazwiskiem naukowca — ale moim pytaniem jest nie to, jak ich używać, tylko kiedy. Czy w każdej sytuacji życiowej jest wymóg powiedzenia albo napisania „Czytałem książkę prof. Kowalskiego [...]” zamiast „Czytałem książkę Kowalskiego [...]”?

    Czy w rozmowie brak podania tytułu przed nazwiskiem może być uznane za niegrzeczne?

  • przenośnie mowy potocznej
    26.09.2006
    26.09.2006
    Jakie są przenośnie mowy potocznej?
  • serio i na serio
    21.11.2012
    21.11.2012
    Szanowni Państwo,
    czy wyraz serio jest nacechowany stylistycznie? Czy można by go uznać za kolokwializm (potocyzm)? Moim zdaniem jest to wyraz zupełnie neutralny stylistycznie. Ale czy mam rację? Można chyba powiedzieć „Mówię serio”, ale czy poprawne wyrażenie „Mówię na serio”? Uprzejmie proszę o rozwianie moich wątpliwości.
    Z wyrazami szacunku
    Dominik
  • Zaimki gdzie i dokąd

    4.03.2024
    4.03.2024

    Dobry wieczór. Zauważyłem, że wielu Polaków, może nawet większość, unika jak ognia słowa gdzie, a zamiast niego mówi dokąd. Wiem, że obie formy są poprawne, ale dla mnie dokąd ma charakter książkowy, oficjalny. Tymczasem słyszę w filmie rozmowę, w której bohaterowie rozmawiają językiem potocznym i zamiast powiedzieć gdzie idziesz, mówią dokąd. Brzmi to nienaturalnie, sztucznie, a jest to wręcz nagminne. Wydaje mi się, że bierze się to stąd, że kiedyś mówiono, że używanie słowa gdzie jest niepoprawne i powinno się mówić dokąd. Co Państwo na to? Z uszanowaniem stały czytelnik

  • alternatywa
    23.04.2011
    23.04.2011
    Do sejmu wchodzą 4 partie: A(40%),X(20%),Y(20%),Z(20%). Odbywają się 3 rozmowy koalicyjne: A z X, A z Y, A z Z. W każdej z nich przedstawiciele partii A słyszą: „Albo robicie z nami koalicję na naszych warunkach, albo nie zrobimy koalicji”. Jeśli rozumieć alternatywę jako przedmiot „dwuelementowego” wyboru, to poszczególne oferty koalicyjne są alternatywami dla braku koalicji. Czy stwierdzenie: „Jeśli partia A chce rządzić, dokona wyboru między TRZEMA alternatywami” będzie poprawne?
  • Bądź łaskaw…
    28.05.2008
    28.05.2008
    Bądź łaskaw / Pan będzie łaskaw często odbieram jako niegrzeczne, choć słowniki wciąż kwalifikują to jako zwrot grzecznościowy (taki łaskawca jest już ironiczny). Wiele zależy od intonacji, ale przecież mamy tu polecenie z pominięciem proszę oraz przekaz w tle: 'normalnie nie byłoby cię na to stać' + 'nawet nie próbuj dyskutować'. Która opcja – grzeczna czy niegrzeczna – przeważa we współczesnym języku?
  • Będziemy dmuchać
    15.06.2008
    15.06.2008
    Ostatnio miałem przyjemność rozmowy z policjantem z drogówki. Po krótkiej wymianie zdań z ust pana policjanta padło znamienne i jakże typowe „Będziemy dmuchać”. Zaraz, zaraz! Jacy my!? Wiem, że typowe jest użycie w tym przypadku l. mn., a z mojej strony nadużyciem byłoby chyba zastosowanie podobnej konstrukcji w stosunku do policjanta. W jaki sposób uzasadnić można użycie tutaj l. mn.? Czy ma to jakiś związek z tzw. 'pluralis maiestaticus'?
  • Bozia

    22.03.2021
    22.03.2021

    Dzień dobry, zastanawiam się, jaka jest etymologia słowa bozia? Czy jest/był to regionalizm? Ciekawi mnie, dlaczego tak zaczęto określać Boga (a może Matkę Boską?), a niestety nie potrafię znaleźć tych informacji.

  • Buty ubrać, włożyć czy założyć?
    2.01.2006
    2.01.2006
    Witam,
    Nigdy nie zwracałem na to uwagi i zawsze mówiłem ubierz buty, ubierz kurtkę, czapkę itd., itd. Być może jest to gwara z Rzeszowa i okolic, ale w Warszawie jest to niedopuszczalne. Szczególnie mi na to zwróciła uwagę moja dziewczyna. W jej oczach jestem debilem skoro używam takiej polszczyzny…
    Uparłem się i chcę jej udowodnić, że to też jest poprawnie. Ona twierdzi, że tylko załóż buty jest poprawnie i nie inaczej :)
    Pozdrawiam,
    MB
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego