Dzień dobry.

Ostatnio coraz częściej spotykam się z użyciem słowa hardy w języku polskim w znaczeniu czegoś trudnego lub w znaczeniu intensywności (generalnie grupa znaczeń o pochodzeniu z angielskiego słowa hard). Nie zgadza się to jednak ze słownikową definicją przymiotnika hardy w słowniku PWN to jest (na chwilę obecną) dumny lub butny.

Kiedy można uważać, że dane znaczenie słowa w języku polskim uległo rozszerzeniu i w ramach mowy potocznej nie jest błędnie używane?

Czy znane są językoznawcom następujące wyrazy (nieobecne w słownikach)? Jakie może być ich pochodzenie?

(c)hylaśny – 'w znaczeniu solidny, potężny, wielki'

zgezić się, zgężony – w znaczeniu 'skurczony (z zimna)'.

Szanowni Państwo,
jak brzmi aspekt niedokonany czasownika natchnąć? Np. „Słuchanie Mozarta często natchniewa/natycha mnie do tworzenia pięknych wierszy”.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Panie Profesorze,
Serdecznie dziękuję za odpowiedź na moje poprzednie pytanie. Czas na kolejne. Moj dylemat dotyczy wyrażania zazdrości… Jestem mężatką. Wyobraźmy sobie, ze wokół mojego meża „kręci” się jakaś atrakcyjna kobieta. Mój mąż zwraca na nią uwagę, podchodzi, rozmawia… Ja, będąc oczywiście bardzo wściekłą, mówię: „Nie rób tego nigdy więcej, bo jestem…” No właśnie, jak się mówi: „Jestem o ciebie zazdrosna” czy „Jestem o nią zazdrosna"? Te dwa wyrażenia słyszy się często. Problem w tym, że odnoszą się one do tej samej sytuacji, takiej jak na przykład ta przeze mnie Panu przedstawiona. Prosze o wyjaśnienie.

W administracji coraz częściej używa się sformułowań „klient” „przedsiębiorca” zamiast słowa „podatnik”. Z tego też wynika moje pytanie, czy właściwe jest wyrażenie razem „klienci i przedsiębiorcy” jako zamiennik sformułowania „podatnicy”, czy powinno stosować się je osobno?

Z wyrazami szacunku

Adrian Bujak

Dzień dobry.
Pracuję na uczelni technicznej i często powstaje problem nazwania operacji zmniejszania ilości danych, czyli kompresji. Przyjęło się używanie określeń kompresować, plik skompresowany. Niektóre osoby jednak tępią te sformułowania, nakazując stosowanie określeń komprymować, plik skomprymowany. Chciałbym się dowiedzieć, czy stosowanie określeń kompresować/skompresowany w odniesieniu do danych jest poprawne i czy słuszne jest nakazywanie poprawiania tych słów na drugą formę.

Szanowni Państwo,
czy od rzeczownika Marusza (nazwa dopływu Cisy, przepływającego przez Rumunię i Węgry) funkcjonuje w języku polskim forma przymiotnikowa? Jeśli tak, jak ona brzmi?

Z góry dziękuję za odpowiedź
Daniel

Szanowni Państwo!

W jaki sposób wzorcowo akcentujemy słowa medycy, katolicy i kosmetyki? Zauważyłem, że w mediach często te wyrazy akcentuje się na sylabę trzecią od końca. Czy nie jest przypadkiem to przejaw hiperpoprawności?

Z wyrazami szacunku

Hubert

Szanowna Poradnio,
proszę o wyjaśnienie dokładnego znaczenia i etymologii pejoratywnego określenia mlon (lub mlun). Dość często można się z nim spotkać we wschodniej Polsce.

W ostatnich latach dziennikarze zajmujący się siatkówką powszechnie używają słowa mundial na określenie mistrzostw świata w tej dyscyplinie, wcześniej słowem tym określano jedynie mistrzostwa świata w piłce nożnej.Czy należy to traktować jako błędne użycie wyrazu, czy naturalne rozszerzenie jego znaczenia?