różny
  • Civitas Schinesghe
    29.05.2015
    29.05.2015
    Szanowni Państwo,
    Civitas Schinesghe to nazwa zawarta w dokumencie Dagome iudex, określająca zasięg granic państwa Mieszka I, a zatem odnosząca się do Państwa Gnieźnieńskiego. Jaka jest etymologia wyrazu Schinesghe? Jak należy go wymawiać i jak go przetranskrybować, używając wyłącznie polskich znaków? [Szinesge], [Szinezge], a może [Szineske]?
    Wreszcie – jak słowo to ma się do łacińskiego wyrazu Gnesna? Dlaczego w tekście pisanym łaciną ( w Dagome iudex) nie użyto własnie określenia łac.?
  • Co jest w słownikach?
    23.06.2003
    23.06.2003
    Moje pytanie jest w zasadzie uwagą. Nie rozumiem, dlaczego w słowniku znajdują się takie wyrazy jak: etan, propan, butan itd., a nie zamieszczono takich wyrazów jak: eten, propen, propin. Co ciekawe, w słowniku znajduje się słowo buten (zasłużyło sobie na to jakoś szczególnie?) i słowo propinacja (a po propinie ślad zaginął). Wyżej wspomniane, a nie pojawiające się w słowniku wyrazy można natomiast znaleźć w podręcznikach do chemii dla gimnazjum/liceum.
    Pozdrawiam.
  • czarno-biała sytuacja
    22.09.2007
    22.09.2007
    Witam,
    czy poprawne jest wyrażenie: sytuacja czarno-biała i jak właściwie należy je zapisać? Ja spotkałam się z nim właśnie w takiej formie, ale jeśli sytuacja jest jednocześnie i czarna, i biała, to chyba traci sens, o który chodzi w wyrażeniu.
    Pozdrawiam
    Aneta
  • Fukushima, ale Hirosima

    5.09.2013
    5.09.2013

    Jeśli w jednym tekście mowa jest o Fukushimie i Hirosimie, to lepiej ich pisownię ujednolicić, czy pozostawić różną? Wielki słownik ortograficzny pod red. E. Polańskiego podaje Hirosima a. Hiroszima, brak wariantu Hiroshima. Za Fukushimą przez sh przemawia https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Fukushima;3903132.html oraz uzus, a także analogia do innych nazw obecnych w słownikach, np. Higashiosaka czy Funabashi (Słownik nazw własnych J. Grzeni) lub nazwisko Mishima (WSO Polańskiego).

  • Gerlach czy Gierlach?
    12.05.2003
    12.05.2003
    Są dwie formy polskiej pisowni nazwy najwyższego szczytu Tatr: Gierlach i Gerlach. Ta pierwsza forma przez ostatnie stulecie była częściej używana (Taternik, Pamiętniki Tow. Tatrzańskiego, Wierchy, przewodniki). Słowniki języka polskiego podają różne formy jako poprawne (!), niektóre uznają nawet z pewnoscią błędną nazwę Garłuch. Ponieważ nazwa pochodzi z niemieckiej nazwy własnej Gerlach, jest też tak pisana w języku słowackim, czeskim i węgierskim, a równoczesnie „dobrze mi to brzmi” i dominuje w użyciu codziennym wsród turystów, nie widzę powodów, dlaczego wprowadzono formę Gierlach.
    Ale z drugiej strony Kežmarok ma polską formę Kieżmark (a nie Keżmark), a Mengušovce mają formę Mięguszowce (też z ie zamiast e). Co prawda Kieżmark dla mnie brzmi równie dobrze jak Gerlach, ale powoduje moją konfuzję brak jednoznacznej reguły tworzenia polskiej formy obcej nazwy.
    Po tym przydługim wstępie moje pytania są następujące:
    1. Jaka forma (Gerlach vs. Gierlach) jest poprawna?
    2. Jakie jest tego uzasadnienie?
    Z góry dziękuję za odpowiedź,
    Andrzej Górski
  • Hindus czy Indianin?
    9.03.2006
    9.03.2006
    Dzień dobry,
    moje pytanie dotyczy nazewnictwa mieszkańców Indii. Która forma jest poprawna w języku polskim: Hindus czy może Indianin (w języku angielskim sami siebie nazywają Indians)? Hindus – to według nich wyznawca hinduizmu lub osoba posługująca się językiem hindu. Czy nazywając ich Hindusami nie zmniejszamy Indii tylko do obszaru zamieszkiwanego przez Hindusów? Przecież, oprócz hindu, władają oni jeszcze piętnastoma innymi głównymi językami!
    Pozdrawiam Pozdrawiam
  • imię
    15.04.2008
    15.04.2008
    Witam!
    Czy mógłbym uzyskać odpowiedź na pytanie, jaka jest etymologia słowa imię w języku polskim?
    Pozdrawiam i z góry dziękuję.
  • imiona dwuczłonowe
    24.01.2024
    21.01.2002
    Czy możliwe jest nadanie dziecku imienia dwuczłonowego, pisanego z łącznikiem (np. Hubert-Jan)? Zauważyłam, że pisowania taka jest przyjęta w krajach Unii Europejskiej. Czy w Polsce inne zasady dotyczą pisowni nazwisk dwuczłonowych (np. Świda-Zięba), czy też można te zasady zastosować także dla imion? W jakich słownikach szukać informacji na ten temat?
    Będę ogromnie wdzięczna za odpowiedź.
    Z poważaniem
  • Inna sprawa to (,) czy…
    8.07.2015
    8.07.2015
    Szanowni Państwo,
    zastanawia mnie interpunkcja w zdaniu „Czy ma to wpływ na ludzkie zachowania, to inna sprawa”. Gdyby zamienić kolejność członów oddzielonych przecinkiem, widoczna byłaby podrzędność frazy „Czy…” i konieczność przecinka, więc chyba powinien się znaleźć również w wyjściowej wersji? A co ze zdaniem „Inna sprawa to czy ma to wpływ na ludzkie zachowania”?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Internacjonalizmy o greckich korzeniach

    9.04.2020
    9.04.2020

    Szanowni Państwo,

    w odleglejszej przeszłości greckie „ai” i „oi” były spolszczane do głoski „e” (np. pedagogika, ekonomia). W ostatnim czasie są transliterowane odpowiednio jako „aj” i „o” (np. pajdokracja, ojkofobia). Z czego wynika ta zmiana, czym była spowodowana i kiedy miała miejsce?

    Łączę pozdrowienia,

    Michał Kosacki

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego