s-
  • wzór zaproszenia
    28.01.2008
    28.01.2008
    Wzór zaproszenia do małego kina na premierę filmu.
  • X czy Y?
    3.06.2003
    3.06.2003
    Proszę o wyjaśnienie, dlaczego w zdaniu „Prezes to czy nie Prezes?” nie ma przecinka przed czy. Zdanie to pochodzi z trzeciego odcinka konkursu Klasycy od kropki do kropki i wydawało mi się, że należy tutaj postawić przecinek. Dziękuję za wyjaśnienie.
    Jolanta Kurowska
  • XL-ka, XXL-ka czy ikselka, iksikselka
    20.10.2004
    20.10.2004
    W nowszych słownikach odnotowano zgrabne określenia części ubioru ze względu na rozmiar (S, M, L): eska, emka, elka. Ale co dalej? Ikselka, iksikselka – czy XL-ka, XXL-ka –, czy X-elka, XX-elka? Ten akurat zapis sugerowałby, co prawda, jakąś dziesięcioelkę i dwudziestoelkę, więc może x-elka, xx-elka?
    Dziękuję i pozdrawiam,
    Michał Gniazdowski
  • x na końcu wyrazu
    23.11.2004
    23.11.2004
    Jaki jest zakres reguły dotyczącej spolszczania spółgłoski x do postaci ks? Są przypadki gramatyczne, w których spolszczanie imion, nazwisk itp. jest konieczne ze względów fonetycznych (miejscownik typu Niksie), choć może to rodzić wątpliwości co do oryginalnego brzmienia. Po co natomiast zapisywać x jako ks nawet wówczas, gdy nie zachodzi wymiana s do ś? Skąd wtedy wiedzieć, czy chodzi np. o G. Luksa, malarza, czy o G. Luxa, oświetleniowca – tylko z kontekstu? Czy reguła dotyczy też głosek y (w funkcji j) i v?
  • XXV lat?
    30.04.2010
    30.04.2010
    Szanowni Państwo,
    przygotowuję tekst o medalierstwie zachodniopomorskim i odkryłam pewien sposób stosowania liczebników w inskrypcjach na medalach, moim zdaniem błędny, np.: XXXV lat Polskiego Towarzystwa …, XX lat Pleciugi, XX-lat Zarządu Portu itp. Liczebniki porządkowe zostały tu użyte zamiast głównych. Czy taki zapis jest dozwolony albo był w latach 70.? Prawidłowo powinno być chyba: 20 lat, 35 lat itp.?
    Dziękuję za pomoc
  • yachtclub
    18.10.2002
    18.10.2002
    Jak należy poprawnie wymawiać (zakładając, oczywiście, że dany „potworek językowy” ma rację bytu w języku polskim…) wyrażenia złożone z dwóch wyrazów, z których jeden brzmi po polsku, a drugi po angielsku – typu yacht club (dlaczego, u licha, nie klub jachtowy!)?
    1. całość po polsku, tzn [yachtclub]?
    2. całość po angielsku, tzn [jachtklab]?
    3. pierwszy wyraz po polsku, a drugi po angielsku (horrorek pokutujący wśród milionów Polaków), tzn [jachtklub]?
    4. pierwszy wyraz po angielsku, a drugi po polsku (dlaczego nie…), tzn [yachtklab]?

    Podobnie Always Plus (dlaczego nie, u licha, Zawsze Plus!), analogicznie: [alwaysplus], [olłejzplas], [alwaysplas], [olłejzplus] (treść nawiasu jw.).
  • zachodnia Europa – Europa Zachodnia
    3.09.2004
    3.09.2004
    Kiedy należy pisać Europa zachodnia, a kiedy Europa Zachodnia? W Nowym słowniku ortograficznym PWN na s. XLI podano wyjaśnienie: „Europa Zachodnia = państwa Europy zachodniej wchodzące w skład UE”. Przeglądając hasło „Europa. Archeologia, historia” w encyklopedii w witrynie PWN, zauważyłam, że określenie Europa Zachodnia stosowane jest, gdy mowa o okresie po 1945. W tekście dotyczącym lat wcześniejszych występuje tylko zachodnia Europa. Czy można to uznać za wskazówkę?
  • Zachwycony jej powabem…
    1.07.2008
    1.07.2008
    W powieści Romana Praszyńskiego pt. Córki Lota (s. 211) znalazłem takie oto zdanie: „Upewniony co do czystości mej przyszłej małżonki, wprowadziłem ją pod swój dach”. Czy użycie przecinka po wyrazie małżonki jest w tym przypadku uzasadnione?
  • Zadanie ze słowotwórstwa
    3.07.2020
    3.07.2020
    Dzień dobry,
    mam pytanie, czy wyrazem pochodnym, utworzonym za pomocą formantu pełniącego tę samą funkcję, co w wyrazie przyjechać, jest wyraz: uderzać, skończyć, zdumiewać, przytakiwać?
    Z tym wiąże się kolejne, czy jest to wiedza na poziomie ósmej klasy szkoły podstawowej, skoro tzw. eksperci udzielają sprzecznych odpowiedzi? Odpowiedzi szukałam w publikacji file:///C:/Users/oem/SkyDrive/2015-03-12/Downloads/4_Acta%20Universitatis%20Lodziensis.%20Folia%20Ling
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • Zafiksować się
    20.04.2017
    20.04.2017
    W słowniku jedyne znaczenie zafiksować to ‘zatwierdzić’. Czy zwrotu zafiksować się można używać w znaczeniu ‘mieć obsesję na punkcie czegoś, robić coś nieustannie’? Ja tak mówię, ale nie wiem, czy to błędny idiolekt, czy ogólniejsza tendencja.

    Serdecznie dziękuję za pomoc.
    Dorota
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego