-
ziuziać
16.10.202316.10.2023Dzień dobry,
jaka jest etymologia słowa ziuziać? W mojej rodzinie od pokoleń mówi się tak do dzieci, aby spały ("Ziuziaj!"). Jeśli chodzi o uzus, Internet wskazuje jedynie kołysankę z ciechanowskiego przytoczoną przez Jadwigę Milewską w miesięczniku Wisła (1901 r.), jednak kontekst jest mniej pieszczotliwy:
"Oj ziuziaj mi, ziuziaj, ty podły bachorze/ Com ja cie nalazła, osiwając zboze /Oj ziuziaj-ze, ziuziaj, choć na goły ziemi, Marne mas przy sobie (lub: mama cie kołyse".
-
adiektywizacja imiesłowów17.06.201517.06.2015Czy mogłabym prosić o informację, jak rozpoznać przymiotniki będące genetycznymi imiesłowami?
-
brzeg i przystanek23.12.200923.12.2009Witam!
Jak poprawnie powinno się powiedzieć: „Spałam z brzegu łóżka” czy może „Spałam z brzega łóżka”? Analogicznie – „Szłam w kierunku przystanku / ka”?
Pozdrawiam i dziękuję
-
czy…, czy…
8.03.20248.03.2024Szanowni Państwo,
WSO w zasadzie 90.E.2 podaje przykład zdania: „Ćwiczył zawsze, czy był zdrowy, czy chory” (z przecinkiem przed powtórzonym spójnikiem). Jednocześnie w tym samym punkcie zastrzega, że tam, gdzie powtórzone „czy” ma znaczenie spójnikowe i da się zamienić na „lub”, przecinka nie stawiamy. I podaje ten sam przykład: „Ćwiczył zawsze, czy był zdrowy czy chory”. Zdania nie mają szerszego kontekstu, różnią się wyłącznie użyciem przecinka. Czy jest to błąd, czy też da się zinterpretować je inaczej w obu przypadkach? W takim razie jak? Czy przeciętny użytkownik języka będzie potrafił z pomocą słownika rozstrzygnąć, kiedy w podobnej sytuacji postawić przecinek?
Z wyrazami szacunku,
MB
-
dzielić łoże3.03.20133.03.2013Słowniki podają, że dzielić z kimś łoże znaczy tyle co 'współżyć z kimś płciowo', i jest to jedyne znaczenie, jakie udało mi się znaleźć w słownikach. Czy o sytuacji, gdy komuś przyjdzie spać z kimś w jednym łóżku bez współżycia płciowego (np. ze względu na niedobór łóżek w warunkach rodzinnych, turystycznych czy szpitalnych) też można powiedzieć, że osoby takie dzieliły łoże?
-
Dzień dobry czy Dobry wieczór?31.01.200631.01.2006Jaki jest przedział czasowy odnośnie używania zwrotów typu: Dzień dobry a Dobry wieczór i Do widzenia a Dobranoc? Moje pytanie dotyczy sytuacji, gdy zimą znaczna część społeczeństwa o godzinie np. 16.00, wchodząc do sklepu, mówi Dobry wieczór, a wychodząc – Dobranoc. Dziwi mnie to, bowiem zawsze używam słów Dobry wieczór, gdy mamy do czynienia z godzinami wieczornymi, tj. np. od 19.00, a Dobranoc, gdy nadchodzi czas pójścia spać. Jaka jest zatem reguła używania powyższych zwrotów?
-
nie zasypiać gruszek w popiele14.03.200314.03.2003Szanowni Państwo,
od długiego czasu nurtuje mnie pochodzenie powiedzenia nie zasypiać gruszek w popiele. Jakkolwiek jego znaczenie jest powszechnie znane, to jednak skąd w nim słowo zasypiać? Od spania? Czy zasypiać można uważać za jakąś wcześniejszą formę usypiać? A może od zasypywania, co sugeruje moja znajoma, uważając, że w wersji współczesnej powiedzenie to brzmi nie zasypywać gruszek w popiele.
Serdecznie pozdrawiam,
Anna -
Objaśnienia zwrotów obcojęzycznych
28.10.202128.10.2021Dzień dobry,
mam pytanie odnośnie poprawnego zapisu cytatów obcojęzycznych (konkretnie niemieckich), w polskim tekście, podaję dwa przykłady dla zobrazowania problemu:
1. Kilku żandarmów puściło się biegiem wzdłuż pociągu, krzycząc: „Halt! Halt!”
2. Gdy tylko zaspokoili swoją ciekawość, wyrazili na głos zdziwienie: „Was?! Das sind Polen?
W którym miejscu powinnam umieścić tłumaczenie powyższych słów/wypowiedzi? Czy polskie tłumaczenie również ująć w cudzysłów z zachowaniem znaków interpunkcji?
-
Podobnie jak…3.03.20133.03.2013Szanowni Państwo, czy konstrukcję Podobnie jak… na początku zdania oddziela się przcinkiem od dalszej części zdania? Na przykład: „Podobnie jak Zosia nie lubiłem wcześnie chodzić spać”.
Z poważaniem
J.B. -
pół coś, pół coś26.01.201826.01.2018Który zapis jest poprawny?
1. Gryf to półlew-półorzeł.
2. Gryf to pół-lew, pół-orzeł.