Dzień dobry.

Jesteśmy świadkami wchodzenia do użycia nowej Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób, ICD-11. Odchodzi się w niej od dotychczasowych terminów "Autyzm" oraz "Zespół Aspergera". Zamiast tego będzie się diagnozować spektrum zaburzeń autystycznych (Autism Spectrum Disorder czyli ASD). Już teraz mówi się potocznie, że ktoś jest "w spektrum" lub "na spektrum". Która z tych wersji jest poprawna?

Szanowni Państwo,
w psychologii używa się terminu spektrum autyzmu, który wchodzi w połączenia z różnymi przyimkami: na spektrum autyzmu, w spektrum autyzmu, ze spektrum autyzmu. Dla mnie w spektrum autyzmu mieszczą się pewne zaburzenia, czy jak to dzisiaj coraz częściej się przyjmuje „stany”. Potocznie jednak przyjęła się kalka z języka angielskiego (people on autism spectrum). W angielskim ten termin na razie raczej rzadko występuje w pracach naukowych, ale we wszelkich innych wypowiedziach jest bardzo popularny. Co więcej, wygląda na to, że osoby z autyzmem zaakceptowały także ten sposób mówienia o sobie. W Polsce jest podobnie.
Czy któryś z przyimków jest w tym wypadku bardziej poprawny?
Łączę serdeczne pozdrowienia
Ewa Pisula

Witam,

poszukuję poprawnego określenia osoby cierpiącej na autyzm. Czy z dwóch form – autysta i autyk – podawanych przez nieliczne najnowsze słowniki, któraś jest uprzywilejowana? W publikacjach medycznych pojawia się słowo autystyk, ale nie występuje ono w żadnym ze słowników, do których dotarłam.

Dziękuję za pomoc i pozdrawiam –

D. Kulikiewicz

Dzień dobry Państwu.

Czy można powiedzieć, że ktoś jest chory na zespół Downa, czy raczej że jest dotknięty zespołem Downa?

Wszystkiego najlepszego w nowym roku!

Ludwik

Podczas rozmowy z moją babcią natknąłem się na pewne słowo „zmietała”. W całym zdaniu brzmiało to tak: Kobyła się przewróciła i zmietała. Co miało znaczyć że poroniła, dlatego chciałbym się dowiedzieć czy takowe słowo istnieje, czy jest odmianą innego słowa, czy też zapożyczeniem z jakiejś gwary? Babcia pochodzi z okolic Tarnowa.

Pozdrawiam

Daniel

Szanowni Państwo!
Interesuje mnie różnica między akceptacją a tolerancją. Uczono mnie kiedyś, że akceptacja ma dodatni odcień znaczeniowy, jest na plus, podczas gdy tolerancja obejmuje pełne spektrum, czyli także zgodę na zło. Nie akceptuję głodu w Angoli, ale toleruję go, z braku wyjścia, czy możliwości przeciwstawienia się. Jednak z obecnych definicji w słowniku wynika coś zupełnie innego, wręcz odwrotnego. Jak to w końcu jest?
Z poważaniem – Maria Michałowicz

Droga Poradnio,

mam pytanie odnośnie zwrotu "[nie] da się". Jaka jest jego historia? Czy jest on powiązany z językiem rosyjskim? Czy zwrot ten jest sam w sobie poprawny i rekomendowany do użytku? Ja zawsze preferuję "[nie] można" nad "[nie] da się".

Z uszanowaniem,

ES

Dzień dobry,

chciałbym się dowiedzieć, co może dokładnie znaczyć słowo grdul? Wiem, że przed wojną uważano to słowo za obelżywe.

Pozdrawiam

Dzień dobry,
spotkałem się gdzieś na portalu społecznościowym z określeniem nieheteroseksualny. Zżera mnie ciekawość czy istnieje w języku polskim takie słowo, a jeśli istnieje, to co oznacza (niestety sam nie poradziłem sobie z odpowiedzią na to pytanie ze 100% pewnością)? W przypadku jeśli jednak nie istnieje takie słowo w języku polskim, a jest to pewnego rodzaju słowotwórstwo, chciałbym wiedzieć jak się mają do tego heteroseksualny i homoseksualny. Jeśli to możliwe, proszę o odpowiedź.

Szanowni Państwo,
czy słowo dola jest etymologicznie powiązane z angielskim dole, które pokrywa podobne spektrum znaczeniowe, czy to czysty przypadek?

Dziękuję za pomoc,
Łukasz