stały
  • Kłopoty z liczebnikami
    30.12.2015
    30.12.2015
    Szanowni Państwo,
    mam kilka pytań w związku z liczebnikami.
    Czy dobrze mi się wydaje, że można powiedzieć zarówno Przyjechały dwie trzecie zespołu, jak i Przyjechało dwie trzecie zespołu?
    Stoisz przed trojgiem drzwi (nie: drzwiami)?
    Mimo dwa tysiące dwunastu czy Mimo dwóch tysięcy dwunastu?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Liczebniki zbiorowe
    15.02.2018
    15.02.2018
    Intryguje mnie odpowiedź udzielona niedawno przez Państwa na pytanie o odmianę wyrażenia dwoje dzieci:

    C. Dziękuję dwojgu dzieciom.
    N. Idę z dwojgiem dzieci.
    Msc. Rozmawiam o dwojgu dzieciach.

    Widzę pewną niekonsekwencję. W przypadkach C. i Msc. słowo dzieci zachowuje końcówki właściwe dla tych przypadków, lecz w N. już nie. Gdyby liczebnik dwoje zastąpić rzeczownikiem para, to końcówka dzieci w N. stałaby się zrozumiała, ale
    wtedy końcówki w pozostałych przypadkach przestałyby pasować.
  • Łączliwość judasza
    25.09.2018
    25.09.2018
    Szanowni Państwo,
    czy można napisać, że ktoś stoi przed judaszem (otworem w drzwiach), za judaszem lub po drugiej stronie judasza, jak stoi na zewnątrz? Czy będzie to sformułowanie poprawne, czy raczej należy tak przemodelować wypowiedź, żeby rzeczony ktoś stał po prostu przed drzwiami?

    Jakub Jędrusiak
  • na bramce i w obronie
    30.10.2010
    30.10.2010
    Czy bramkarz stoi na bramce, czy w bramce? Obrońca gra w obronie czy na obronie? Które z tych określeń jest poprawne?
  • nie, które zmienia przypadek
    30.07.2002
    30.07.2002
    Dzień dobry,
    Mamy problem z przypadkami. Forma „Użytkownik otworzył załącznik” i „Użytkownik nie otworzył załącznika” jest w miarę oczywista. Problem pojawia się przy konstrukcji „Użytkownik może nie być w stanie otworzyć załącznika”… czy też „Użytkownik może nie być w stanie otworzyć załącznik”??? Bardzo proszę o podanie, która forma jest poprawna (i dlaczego). Dziękuję!

    Pozdrawiam,
    Marta Bartnicka.
  • o niebie i ziemianach
    2.01.2012
    2.01.2012
    Szanowni Państwo!
    „Co poeta miał na myśli” w słowach kolędy Bóg się rodzi: „Cóż masz niebo nad ziemiany”. Co konkretnie oznacza ten werset w kontekście dalszego ciągu tej strofy. Czy ziemiany to narzędnik, czy biernik?
    Z poważaniem,
    Łukasz
  • opust i upust
    1.10.2004
    1.10.2004
    Znam znaczenie wyrazów opust i upust. W języku mówionym i pisanym (np. w umowach handlowych) nagminnie używane jest słowo upust w znaczeniu ‘rabat, bonifikata’, co wg mnie jest niepoprawne. Czy jest to tak powszechny błąd, że ma szansę wejść na stałe do polszczyzny i stać się wyrażeniem poprawnym? A może ja się mylę?
  • Padawan
    15.05.2017
    15.05.2017
    Szanowni Państwo,
    w sadze Gwiezdne wojny istotną rolę odgrywają padawani – młodzi adepci sztuki Jedi. Chciałbym dowiedzieć się czegoś więcej o tym słowie. Nie spotkałem go nigdzie poza tym kontekstem, czyżby zostało wymyślone na jego potrzebę? Obiło mi się o uszy, że – nazwijmy to szumnie – sfera duchowa świata Star Wars była inspirowana tradycjami Dalekiego Wschodu. Słowo padawan rzeczywiście pobrzmiewa gdzieś jakby z hinduska? Czy to dobry trop?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • PAŃSTWOMIASTO
    6.03.2013
    6.03.2013
    Szanowni Państwo,
    ostatnio w Warszawie otworzyła się klubokawiarnia państwomiasto. Jako stała bywalczyni zastanawiam się jak należy poprawnie odmieniać tę nazwę. Spotykam się z różnymi przykładami: „Idziemy do państwomiasto”, „Idziemy do państwamiasta”, „Idziemy do państwomiasta”.
    Z góry dziękuję za wyjaśnienie
  • PKS czy pekaes?
    28.09.2016
    28.09.2016
    Szanowni Państwo,
    czy w odniesieniu do pojazdów mogę użyć skrótowca PKS? Na przykład: Jeżdżę PKS-ami od siódmego roku życia. Czy może w grę wchodzi jedynie słowo pekaes?

    Z poważaniem
    Czytelniczka
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego