Szanowni Państwo,
zastanawiam się nad poprawnością używanego nagminnie w odniesieniu do pewnej grupy produktów słowa wypust. W branży alkoholowej, w angielskiej nomenklaturze funkcjonuje słowo release, używane w odniesieniu do nowego produktu.

Czy mogliby Państwo ustosunkować się do spolszczenia wypust i zaproponować poprawną formę językową?

Z poważaniem,
Jakub Grabowski

Moje pytanie dotyczy połączeń wyrazowych typu: baba-chłop, baba-jaga, dzidzia-piernik, pierdu-pierdu, trele-morele, łapu-capu. Czy są to związki wyrazowe, czy samodzielne części mowy?

Szanowni Państwo,

mam wątpliwości dotyczące pisowni miana jednego z ulubionych miejsc opolan - zwykłem pisać „wyspa Bolko”, ale w uchwale rady miejskiej w sprawie zmiany nazwy widnieje „Wyspa Bolko”. Na dodatek od pewnego czasu obszar ten nie jest otoczony ze wszystkich stron wodą, więc nie jest już wyspą, w związku z czym nie należy chyba traktować tego wyrazu jako pospolitego, ale jako element nazwy własnej.

Zastanawia mnie też, czy ze względu na uzus powinno się nie odmieniać w tekście (np. książki) wyrazu Bolko (opolanie mówią: „Idę na Bolko”, „Byłem na Bolko”). Odmianę taką, a raczej jej brak, uwzględnia Wikisłownik: https://pl.wiktionary.org/wiki/Bolko.

Z poważaniem

Łukasz

Szanowni Państwo!

Chciałbym prosić o fachową opinię na temat coraz częściej pojawiających się określeń wyszarzony i zaszarzony. Mowa tutaj o określeniach przycisków ekranowych (OK, Anuluj itp.), na które nie można kliknąć, choć są widoczne. Czy można zaakceptować te przymiotniki, czy mają Państwo inną propozycję?

Będę wdzięczny za wyrażenie opinii w sprawie wytycznych. Co prawda, z przykładów słownikowych wynika, że wyraz ten łączy się bezprzyimkowo z terminami bardziej ogólnymi, np. wytyczne polityki, a z przyimkiem do, gdy chodzi o coś bardziej „konkretnego”, np. wytyczne do działania, ale czy występujące często w praktyce zastosowania tego wyrazu takie jak: wytyczne pobierania próbek czy też wytyczne interpretacji wyników badań są na tyle błędne, że trzeba to do wstawić (a może dotyczące), czy też można (poprawnie) pisać wytyczne pobierania itd.?

Dziękuję i pozdrawiam
Andrzej Górecki

Dzień dobry! Związek frazeologiczny "wywinąć orła" powszechnie znany jest jako synonim do "przewrócenia się", jednakże spotkałem się właśnie z jego użyciem w znaczeniu "umrzeć". Czy to sformułowanie użyte w takim sensie jest poprawne?

Witam,
bardzo proszę o wyjaśnienie. W wojskowych pismach, kierowanych do przełożonych, bardzo często pojawia się skrót słów w zastępstwie pisany w/z lub wz. (z kropką na końcu). Moja dociekliwość, wyrażona m.in. poszukiwaniem takowego skrótu na różnych stronach internetowych, nie została nagrodzona :), gdyż nie znalazłem żadnej wzmianki na ten temat. Według mnie nie powinno się używać tych słów, bo to, czy ktoś przełożonego zastępuje (skądinąd przecież oficjalnie, z rozkazu innego przełożonego), czy też jest to właściwy przełożony (zajmujący to określone stanowisko na co dzień), nie ma aż tak wielkiego znaczenia, bynajmniej dla zainteresowanego, przedstawiającego sprawę w określonym piśmie. Być może umieszczanie przed nazwiskiem wyrazów w zastępstwie wynikało z obawy przed odpowiedzialnością za konsekwencje wiążące się z podjętymi decyzjami… Ale i to nie ma sensu, bo tak czy owak pismo zawiera adresata, np. płka Kowalskiego. Przykład:

Dowódca
wz. płk Jan KOWALSKI.

Dziękuję za poświęcony mi i mojemu problemowi czas. Pomimo iż sprawa jest błaha i nie dotyczy nikogo personalnie, ani też nie ujawnia tajemnicy wojskowej, ze względu na moje bezpośrednie powiązanie z armią (noszę mundur i nie jestem oficerem, choć liczę na zmianę stopnia; ale to zupełnie inna sprawa), bardzo proszę o zachowanie mojego adresu, imienia i nazwiska, a nawet inicjałów do Państwa wiadomości.

Chciałbym zapytać o pewne niekonsekwencje pojawiające się w waszych odpowiedziach dotyczących odmiany nazwisk zakończonych na -x. W odpowiedzi zatytułowanej Cezex… czytamy: „Po drugie zaś, inne słowa zakończone literą x, w szczególności nazwiska, nadal trzeba odmieniać po staremu, np. Rex, Rexa, Rexowi, Rexem, ale Reksie (przykład przytoczony w komunikatach Rady Języka Polskiego przy Prezydium PAN, nr 2 z 2001 roku)”. Natomiast w odpowiedzi Lex Pani K. Sobolewska radzi odmieniać nazwisko Hendrix – Hendriksa. Jak więc należy odmieniać nazwiska zakończone na -x?

Czy zdanie Zabójstwo Krzysztofa Olewnika jest dwuznaczne?

Witam,

mam problem z określeniem klasyfikacji części mowy w takich wyrazach:

Kupiłam bez mała trzy kilogramy bananów.(klasyfikacja bez mała wg Milewskiego)

A dziecko nagle hops z łóżeczka. (hops, wg Milewskiego, Saloniego i Laskowskiego)

prosta

kontekst 1: prosta sukienka

kontekst 2: Zawodnik wyszedł na ostatnią prostą. (wszystkie 3 kwalifikacje).

Piotr zmęczył się trochę tym podejściem na Szyndzielnię. (trochę, tak jak powyżej 3 kwalifikacje)

Pozdrawiam.