suma
  • jedenaście i pół
    23.11.2004
    23.11.2004
    Dzień dobry!
    Które zdanie jest poprawne: „Suma wynosi 11,5 dni/dnia” czy „… 11,5 roku/lat”? A czy przy zapisie słownym jedenaście i pół użyjemy tylko słowa roku/dnia?
    Pozdrawiam.
  • trzy grosze
    26.06.2008
    26.06.2008
    Witam, chciałabym się dowiedzieć, czy istnieje geneza zwrotu dodać trzy grosze.
  • Wspólne miana w zapisie liczbowym

    19.07.2021
    19.07.2021

    Dzień dobry,

    Chciałbym zapytać, który z poniższych zapisów jest poprawny? Jeśli żaden, to jak powinna wyglądać poprawna forma?

    a) 38,4 ± 3,4 [%]

    b) (38,4 ± 3,4) %


    Z góry dziękuję za odpowiedź

  • dopełniacz partytywny
    17.03.2011
    17.03.2011
    Witam,
    jakim przypadkiem rządzą czasowniki wrzuć lub dodaj. Byłam pewna, że przynależy im dopełniacz – „Wrzuć piłkę do kosza”, „Dodaj sumę składników do…”, a tu w słowniku języka polskiego (PWN) widzę „Dodaj cukru/soli do zupy”? Dlaczego miejscownik i kiedy go stosować – w zaprzeczeniu jest oczywisty – „Nie dodawaj sumy”, „Nie wrzucaj piłki', ale w twierdzeniu? Od kiedy i dlaczego? Nie znalazłam nic na ten temat w uchwałach Rady Języka Polskiego – więc skąd ta zmiana?
    Tatiana Kwaśniewska
  • Talent

    27.03.2021
    27.03.2021

    Szanowni Państwo,

    proszę o wyczerpującą etymologię rzeczownika talent i jego dzieje semantyczne na przestrzeni wieków.


    Pozdrawiam

    Stratos Vasdekis

  • absmak
    26.12.2010
    26.12.2010
    Moje pytanie dotyczy poprawności utworzenia i w ogóle przydatności słowa absmak. Wydaje mi się, że przedrostek ab- nie ma takiej samej funkcji co przedrostek nie-, więc nie ma sensu tworzyć obok niesmaku synonimiczny mu absmak.
    Pozdrawiam
  • alternatywa
    20.11.2002
    20.11.2002
    Bardzo proszę o rozwianie moich wątpliwości dotyczących pewnego stwierdzenia. Ostatnio w telewizji emitowany był program, bądź raczej konkurs, w którym jedna z konkurencji polegała na wskazaniu błędów językowych czy ortogaficznych. Na tablicy umieszczone było między innymi zdanie: MAM DWIE ALTERNATYWY. Zawodnicy wskazali na to zdanie jako błędnie sformułowane. Ja również przychyliłam się do ich odpowiedzi, natomiast mój chłopak się ze mną nie zgodził, podając mi następujący przykład: „Mam zamiar wydać zarobione pieniądze. Więc albo kupię Poloneza, albo Fiata, czyli to jest pierwsza alternatywa. Jak również zastanawiam się nad kupnem domu, który kupię albo w Lublinie, albo w Krakowie – druga alternatywa. W związku z tym mam dwie alternatywy”. Czy na podstawie tego przykładu można powiedzieć, że „mam dwie alternatywy”, i czy w ogóle takie stwierdzenie jest dopuszczalne?
    Bardzo proszę o odpowiedź.
    Pozdrawiam
    Dagmara Iskra
  • Arletta
    25.08.2003
    25.08.2003
    Witam,
    Po latach użytkowania swojego imienia napotkałam na problem – jak je odmienić? Czy ktoś coś powierza Arletcie czy Arlecie? To pierwsze wydaje mi się bardziej poprawne z punktu widzenia logiki, ale ta druga forma jest łatwiejsza do wymówienia i jakoś ładniej wygląda.
    Pozdrawiam
    Arletta Deniusz-Janik
  • Aspekt czasownika i typografia

    29.12.2022
    29.12.2022

    Dzień dobry,

    proszę o odpowiedź, która forma czasownika „wynosić” jest użyta poprawnie:

    Suma składek na ubezpieczenie zdrowotne potrącona ze świadczenia w 2021 roku wyniosła/wynosiła 1.200,00 zł.

    Proszę również o wskazanie błędu, który mogłam popełnić pisząc ten mejl. Bardzo dziękuję za odpowiedź.

    Pozdrawiam


  • aspekt czasowników
    14.10.2002
    14.10.2002
    Szanowni Państwo,
    Zawsze sądziłem, że aspekt jest cechą czasownika, a nie kwestią jego odmiany (podobnie jak rzeczownik „ma rodzaj”, a nie „odmienia się przez rodzaj”), i że owszem, czasowniki łączą się w pary aspektowe, ale nie oznacza to, że każdy swoją parę mieć musi. Tymczasem moje dziecko oznajmiło mi właśnie – tak uczone w szkole – że to jest „odmiana przez aspekt”. Nie wierzyłem, sprawdziłem, rzeczywiście ma w zeszycie napisane: „Czasowniki odmieniają się przez aspekt”.
    Dla mnie różnica jest zasadnicza. Według mojego dotychczasowego rozeznania wziąć i brać to były dwa czasowniki, wprawdzie skojarzone w parę, ale osobne. Jeśli natomiast miałaby to być odmiana, to byłby to jeden i ten sam wyraz (tyle że właśnie odmieniany). Tylko która forma będzie wtedy podstawową – wziąć będzie brać odmienionym przez aspekt, czy też brać będzie odmienionym przez aspekt wziąć?
    Poza tym jeśli to jest rzeczywiście odmiana, to wynikałoby z tego, że każdy czasownik (poza ewentualnymi wyjątkami) da się odmienić. Tu lista wyjątków byłaby chyba nazbyt długa, bo jak „odmienić” przez aspekt czasowniki: zobaczyć, dojrzeć, powłóczyć, siedzieć, mianować, wisieć, ciąć, rwać, drzeć, gadać, utkać (np. gobelin), pognać (dokądś), strzyc, biec, prać, ciec, płukać, razić, spacerować, bawić się, kołowacieć, kochać, lubić, szanować, podkochiwać się
    Proszę o pomoc, bo dziecko zadaje mi coraz trudniejsze pytania, a ja nie wiem, jak odpowiedzieć. Szukałem trochę po książkach (np. w Praktycznym słowniku poprawnej polszczyzny nie tylko dla młodzieży, str. 406) i raczej przyznałbym rację sobie, a nie nauczycielce, niemniej wolałbym zweryfikować swoją interpretację u źródła, zanim zacznę przestawiać dziecko, bo może to ja coś wiem nie tak, jak trzeba.
    Serdecznie dziękuję.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego