swoboda
  • Pierwszeństwo zasad przed osobowościami (?)
    3.07.2018
    3.07.2018
    Szanowni Państwo!
    Interesuje mnie zdanie Pierwszeństwo zasad przed osobowościami. Wyraz po wyrazie jest ono przełożone z angielskiego (principles before personalities) i przekład ten jest zapewne poprawny, ale jego polska wersja wydaje mi się mocno problematyczna. Przed jakimi osobowościami? Jak rozumieć to Pierwszeństwo zasad przed osobowościami? Co z tego niby wynika? O co chodzi? Jak to rozumieć?

    Z poważaniem – Witold Dociekliwy
  • pisownia skrótów
    24.11.2009
    24.11.2009
    Szanowni Państwo,
    chciałbym zadać dwa pytania dotyczące pisowni skrótów. Po pierwsze, czy można uznać za poprawny zapis Liceum Ogólnokształcące im. Ks. Prof. Józefa Tischnera, czy też ks. i prof. powinny być bezwzględnie napisane od małych liter? Po drugie, jak poprawnie zapisać w skrócie Akademia Muzyczna: AM (ryzykując pomylenie z Akademią Medyczną) czy raczej AMuz (z kropką na końcu lub bez)?
    Będę bardzo wdzięczny za odpowiedź.
  • Pisownia stosowana w regulaminie

    3.05.2024
    3.05.2024

    Piszę właśnie regulamin oddziału, który będzie dostępny dla pacjentów. Przeczytałam dostępne materiały na Państwa stronie, ale chciałabym się upewnić czy dobrze rozumiem. Czy jeśli piszemy pełną nazwę oddziału, to piszemy ją wielką literą np. Oddział Dzienny Psychiatryczny X. Natomiast jeśli dalej w tekście odnoszę się do tego konkretnego oddziału i piszę po prostu oddział to już małą literą?


    Jak jest ze słowem pacjent w regulaminie, czy w wypisie (karcie informacyjnej). Zakładam, że to nie jest list do pacjenta, więc naturalnym wydawało mi się pisanie małą literą, ale część lekarzy pisze wielką. Czy któraś forma jest preferowana, czy może obie są poprawne?

  • Pisownia zwrotów grzecznościowych w transkrypcji nagrań audio i audio-wideo

    10.04.2021
    10.04.2021

    Zastanawia mnie kwestia pisowni zwrotów grzecznościowych w transkrypcjach nagrań oraz napisach w nagraniach, np. podcastów, wywiadów, videoblogów na portalach społecznościowych. W tekstach pisanych, jak e-mail, list zwroty grzecznościowe piszemy wielką literą, a jak jest w przypadku napisów do nagrań? Czy w takich rozmowach, dialogach, monologach nagranych i publikowanych w sieci jest podobnie, czy zgoła odmiennie?

  • Pisownia zwrotów tytularnych w dialogach
    5.12.2019
    5.12.2019
    Szanowni Państwo,
    pytanie dotyczy zwrotów typu „Jego Ekscelencja”, „Wysoki Sąd”, „Wasza Wysokość” użytych w dialogach lub napisach do filmów. Wielu profesjonalnych tłumaczy pisze te wyrażenia dużą literą, powołując się na hasło słownikowe z SJP (https://sjp.pwn.pl/slowniki/Jego-Ekscelencja). Wydaje mi się, że jedyne zasadne użycie dużej litery miałoby miejsce w filmie dokumentalnym odnoszącym się do żywej i autentycznej osoby. Czy mogliby Państwo rozstrzygnąć tę kwestię?
    Z szacunkiem,
    M. B.
  • Pisze się dostawca usług internetowych
    17.04.2018
    17.04.2018
    Mam pytanie związane z przekładami umów z języka angielskiego. Często znajduje się w nich wykaz terminów stosowanych w dokumencie i są one wszędzie pisane wielką literą (np. Service Provider). Choć w polskim nie ma takiej swobody w kwestii wielkich liter jak w angielskim, to zwyczajowo terminy ujęte w definicjach są pisane wielką literą.
    Pytanie: czy w przypadku terminów wielowyrazowych lepiej pisać oba wyrazy wielką literą (np. Dostawca Usług) czy tylko pierwszy (Dostawca usług)?
  • plac Wilsona
    10.06.2008
    10.06.2008
    Jak prawidłowo powinno się wymawiać nazwę Plac Wilsona: [łilsona] czy [wilsona] jak się powszechnie używa w Warszawie?
    Dziękuję
  • podpisy pod ilustracjami
    18.04.2003
    18.04.2003
    Dzień dobry,
    Mam pytanie: czy w podpisach pod zdjęciami (w gazecie, książce) stawiamy na końcu kropkę? Jeśli podpis jest krótki, np.: „Kościół Mariacki”, to pewnie nie, ale jeśli brzmi: „Kościół Mariacki to jedna z najpiękniejszych świątyń w Polsce”? A co, jeśli zdanie jest złożone, z przecinkami, lub podpis składa się z dwóch zdań? Do tej pory kropek nie stawiałam, ale ostatnio spotkałam się z inną praktyką, więc będę bardzo wdzięczna za odpowiedź.
    Pozdrawiam
    Joanna
  • powtarzanie wyrazów
    5.04.2002
    5.04.2002
    Kiedy byłem w szkole, moja polonistka zawsze poprawiała mi na czerwono zdanie: „Moim ulubionym okresem jest okres romantyzmu”. Oczywiście chodziło o powtórzenie słowa okres. Wtedy mnie to bulwersowało, dziś zgadzam się z oceną polonistki. Niemniej w wielu przypadkach powtórzenie tego samego wyrazu jakoś mnie nie razi.
    Pomijam tu oczywiście przypadki, kiedy chodzi o świadomy zamysł stylistyczny; pomijam wszelkie dilogie, anafory itp. Chodzi mi o zwykły tekst i o takie sytuacje, gdy trudno ocenić, czy powtórzenie już jest nadużyciem, czy jeszcze nie. W niniejszym pytaniu powtarzają się powtórzenie, przypadki, chodzi o, a także polonistka, którą mogłem zastąpić nauczycielką, ale nie zrobiłem tego, ponieważ wydaje mi się, że nie trzeba. Ale może trzeba?
    Albo takie zdanie: „Przydawka stojąca przed rzeczownikiem opisuje go, stojąca po nim – klasyfikuje”. Czy jest istotne, by silić się na wyszukiwanie synonimu i zamiast drugiego stojąca pisać następująca? Albo w ogóle pominąć imiesłów? (Wystarczyłoby samo po nim).
    Kiedy piszę sobie sam, niespecjalnie się tym przejmuję. Problem zaczyna się wtedy, kiedy dziecko prosi, by mu sprawdzić wypracowanie. Sprawdzam, nie razi mnie, a potem nauczycielka uznaje to i owo za błąd, w moim przekonaniu nieraz na wyrost.
    Nie oczekuję w tej kwestii surowych uregulowań. Wierzę w to, że użytkownik języka ma tu stosunkowo dużą swobodę. Niemniej nie chciałbym za bardzo zabrnąć w liberalizm, bo może się okazać, że jednak…
    Liczę (jak zawsze) na krótką odpowiedź, ale równocześnie wdzięczny byłbym za wskazanie, gdzie mógłbym znaleźć obszerniejsze omówienie tego zagadnienia.
    Dziękuję.
  • pozycja słowa się
    11.10.2012
    11.10.2012
    Droga Redakcjo,
    W wypowiedzi: „Jednak nadal nie mam wprawy i doświadczenia. Muszę stale się doskonalić i ostatecznie podjąć to ryzyko” jak należy umieścić zaimek zwrotny się – użyć formy się doskonalić czy doskonalić się? Jaki wpływ ma pozycja zaimka się względem czasownika na przekaz zdania, w jakim został on użyty? Jakie są ogólne zasady użycia zaimka się?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Paweł M. a.k.a. Personidas
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego