system
  • zawija?
    24.10.2007
    24.10.2007
    Chciałabym się dowiedzieć, jak prawidłowo wstawić znaki interpunkcyjne do poniższego zdania i czy istnieje kilka możliwości (jeśli tak, to jakie?). A także czy istnieje wyraz zawii lub zawiji (zastosowany w poniższym zdaniu) w znaczenie słowa 'zawieja': „Przy takiej zawii nie sposób zresztą na co dzień znaleźć miejsce gdzie by można po trochu odpocząć”.
  • Zdanie z procentem
    11.11.2016
    11.11.2016
    Mimo że uważnie przejrzałam dotychczasowe odpowiedzi Poradni na pytania dotyczące słowa procent, nie umiem stwierdzić, która konstrukcja jest poprawna:
    80% ziemi jest administrowanej w ramach tradycyjnego systemu wodzowskiego
    Zostało odnalezionych 10% zaginionych przedmiotów
    80% związków małżeńskich w ogóle nie jest rejestrowanych

    80% ziemi jest administrowane
    Zostało odnalezione 10% zaginionych przedmiotów
    80% związków małżeńskich w ogóle nie jest rejestrowane

  • zdeptaj go?
    4.10.2005
    4.10.2005
    Formy zdeptaj nie znalazłam w słowniku. Ja powiedziałabym raczej zadepcz. Jednak zdeptaj występuje w piosence dla dzieci uczonej w kilku okolicznych przedszkolach. Czy powinnam interweniować, czy uznać nową formę za już dość rozpowszechnioną i poprawną – bo bardziej regularną (dokładnie: zdeptaj go)?
  • Ziemia jako sprawca czynności
    12.01.2016
    12.01.2016
    W opisie zjawiska fizycznego Ziemia przyciąga jabłko, można by sądzić, że Ziemia jest sprawcą czynności, jednak to nie Ziemia przyciąga jabłko, a siła grawitacji.
    Czy o Ziemi (podmiocie zdania) możemy mówić, że jest sprawcą w sensie językowym (z semantycznego punktu widzenia), natomiast w sensie pozajęzykowym nie ma sprawcy ? Prawdą jest na przykładzie tego zdania, że język potoczny mija się z rzeczywistością ?
  • Zimne formy

    7.02.2022

    W tłumaczonym przeze mnie poradniku często pojawiają się zwroty do adresata. Nie chcę ograniczać adresata rodzajowo ani stosować "zimnych" form bezosobowych. Najlepszym rozwiązaniem wydaje mi się forma męska, która - jak mi się wydaje - obejmuje też kobiety. Czy mam rację?

  • Zmatowić

    7.03.2022
    7.03.2022

    Dzień dobry,

    jak brzmi tryb rozkazujący czasownika zmatowić:  zmatowij czy zmatuj?

    Z wyrazami szacunku

    Magdalena Kastelik

  • znaczenie a kontekst wypowiedzi
    22.05.2006
    22.05.2006
    Jak rozumieć zdanie „Niestety nie jestem sama”? Czy rozumieć to w ten sposób, że druga osoba jest niepożądana?
  • Zwierzęta mówią ludzkim głosem
    14.05.2012
    14.05.2012
    Wiadomo, że funkcją niektórych onomatopei jest dostosowanie dźwięków wydawanych przez zwierzęta do mowy ludzkiej i języka pisanego. Czy zwierzęta także dysponują metodami, dzięki którym dostosowują do swoich systemów komunikacji dźwięki wydawane przez ludzi?
    Pozdrawiam.
  • zwracanie się po imieniu

    22.11.2020
    22.11.2020

    Czy w polskiej kulturze w relacji dorosły uczeń-dorosły nauczyciel można zwracać się do siebie po imieniu? Mam na myśli np. lekcje indywidualne, uczeń i nauczyciel są w podobnym wieku (uczeń/kursant, nauczyciel/lektor).

    Ja właśnie w ten sposób zwracam się do moich uczniów i oni do mnie też, ale wielu nauczycieli twierdzi, że to niezgodne z polską kulturą, tradycją, że to moda, wpływ kultury anglosaskiej itd. Oczywiście w środowisku np. uniwersyteckim sama wolę formę oficjalną, ale mam na myśli właśnie środowisko szkół prywatnych i nauczanie indywidualne.

    Moim zdaniem jak najbardziej zgodne z polską tradycją jest przechodzenie na "ty" dwojga dorosłych ludzi, jeśli oboje wyrażą zgodę. W dyskusji z innymi nauczycielami próbuję zawsze zwracać też uwagę na to, że etykieta językowa i oficjalność/nieoficjalność to nie jest system zero-jedynkowy, jednak nadal jest spora grupa nauczycieli, których moje argumenty nie przekonują.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego