szary
  • budrysówka
    27.10.2008
    27.10.2008
    Szanowni Państwo,
    skąd wzięła się nazwa kurtki budrysówka?
    Pozdrawiam,
    Joanna
  • elfy i elfowie
    4.02.2002
    4.02.2002
    Moje pytanie dotyczy mianownika i biernika l. mn. rzeczownika elf. We wszelkich słownikach jako poprawna sugerowana jest końcówka -y (a więc elfy). Tymczasem Marek Gumkowski w jednym z wydań Władcy Pierścieni J. R. R. Tolkiena wprowadził formę elfowie, tak to motywując:
    Wspomnieć także należy o modyfikacji innego rodzaju: rzeczownikowi elf w mianowniku i bierniku liczby mnogiej nadawana jest tu męskoosobowa forma elfowie, nie figurująca w słownikach języka polskiego. Odważono się na takie odstępstwo od językowych prawideł zarówno dlatego, że w odniesieniu do postaci określanych tym mianem są tu zawsze stosowane formy gramatyczne przynależne istotom ludzkim (a więc oni, nie one; zrobili, nie zrobiły), jak i z chęci naśladowania w tej mierze decyzji autora, używającego nieprawidłowej w angielszczyźnie formy liczby mnogiej elves (zamiast elfs) i toczącego o to zażarte boje ze skrupulatną korektą. Tolkien chciał w ten sposób odświeżyć sens słowa, które – jak pisał – „z biegiem czasu skarlało i dziś kojarzy się raczej z fantastycznymi duszkami”. W polskim przekładzie forma elfy została pozostawiona wyłącznie w kilku miejscach jako zbiorowe określenie ludu czy też szczepu (np. Elfy Szare, Elfy Leśne – ale już: Elfowie Wysokiego Rodu). Podobnie, choć w sposób nie tak konsekwentny, wprowadzone zostały, jako oboczne, formy krasnoludy i krasnoludowie.

    Swego czasu temat ten wzbudził żywą wymianę zdań na „Forum dyskusyjnym miłośników twórczości J.R.R. Tolkiena”. Tu chciałbym spytać, co Państwo sądzą na temat takiej innowacji językowej, jej zasadności i poprawności. Czy da się tu w ogóle jednoznacznie rozstrzygnąć problem, czy też wybór jednej z form jest li tylko kwestią gustu użytkowników języka?

    Z tolkienowskim pozdrowieniem,
    Ruginwaldus
  • Grey Owl

    18.06.2008
    18.06.2008

    https://sjp.pwn.pl/so/Grey-Owl;4438891.html podaje odmianę Greya Owla. Czy nie powinno być raczej tak jak z Old Surehandem (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Old-Surehand-Old-Shatterhand;8361.html) czy Big Benem (https://sjp.pwn.pl/so/Big-Ben;4415320.html)?

  • Jota w jotę
    19.03.2019
    19.03.2019
    Szanowni Państwo,
    czy wyrażenia jota w jotę identyczne lub jota w jotę takie samo są pleonazmami?

    Z poważaniem
  • Kolor camelowy

    3.07.2022
    3.07.2022

    Ostatnio w nazewnictwie odzieżowym widuję kolor camelowy. O dziwo, brak koloru elephantowego, mouse'owego, lionowego i wielu innych, a zamiast nich mamy swojsko brzmiący szary czy złocisty. Proszę o opinię na temat owej nowej nazwy koloru i jej zasadności w polszczyźnie.

  • Lśniąco biały versus lśniącobiały
    2.11.2016
    2.11.2016
    Szanowni Państwo,
    zastanawia mnie pisownia wyrażenia lśniąco+biały. Czy dobrze mi się wydaje, że napiszemy Masz takie lśniąco białe zęby, mając na myśli pewien doraźny rodzaj bieli, natomiast zapis lśniącobiały będzie w całości definiował kolor: lśniącą odmianę bieli? Czasem nie jest łatwo stwierdzić, czy mamy do czynienia z przysłówkiem określającym przymiotnik, czy ze złożonym przymiotnikiem.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik

  • między dwoma słońcami
    20.02.2013
    20.02.2013
    Dzień dobry.
    Moje pytanie dotyczy odmiany czasownika w 1. i 2. osobie liczby pojedynczej trybu przypuszczającego przez rodzaj nijaki. Czy można powiedzieć np. szukałobym, poszłobyś? Nigdy się jeszcze z tą formą nie spotkałem, ale dopuszczam ją jako możliwą. Można by było takiego czasownika użyć np. w dialogu między dwoma słońcami. Kontrargumentem byłoby to, że nawet przedmioty uosobione przybierają którąś z dwóch płci, ale z drugiej strony czy to jest konieczne?
    Z góry dziękuję.
    Do widzenia.
  • moro
    27.11.2007
    27.11.2007
    Jakie jest pochodzenie słowa morro (moro?) jako określenia wojskowego ubioru polowego ? Pozdrawiam
    Wojciech Rodziejczak, Poznań
  • nazwy ugrupowań podziemia wojskowego
    19.10.2013
    19.10.2013
    Jak poprawnie należy zapisać nazwy: Grupa Śródmieście-Mokotów, Grupa Czerniakowska, Kedyw-Śródmieście?
  • Pimpek i Pimpuś
    30.05.2015
    30.05.2015
    Dzień dobry.
    Od jakiegoś czasu męczy mnie pewna zagwozdka. Otóż, według myśli analogicznej, jeżeli skrótem od imienia Kajetan jest Kajtek, a od wyrazu browarbrowarek, to od czego skrótem jest imię/wyraz pimpek?
    Z poważaniem
    Natalia
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego