-
drzwi7.10.20047.10.2004Dlaczego rzeczownik drzwi ma tylko liczbę mnogą? W innych rzeczownikach – nazwach przedmiotów z naszego otoczenia jak spodnie, nożyce, sanie – plurale tantum jest intuicyjnie zrozumiałe, naturalne. Ale dlaczego drzwi? Czy to ma jakies uzasadnienie historyczne?
Pozdrawiam
Krzysztof Cybura -
komicje, komicja28.02.200728.02.2007Mam problem ze zgromadzeniem… w starożytnym Rzymie. Komicja/komicje – zapis w WSO (-cji) sugeruje plurale tantum. WSWO notuje tylko dopełniacz -ów (co dziwi). Natomiast SJP Dorosza -ów ma tylko dla komicja, dla komicje -cji.
-
literatury romańskie22.02.201422.02.2014Szanowni Państwo,
zaintrygowały mnie ostatnio tablice informacyjne w Bibliotece Uniwersyteckiej w Warszawie. Otóż niedaleko działu literatura polska znaleźć można literatury romańskie czy literatury niemieckojęzyczne i skandynawskie. Poczułam się zakłopotana: z jednej strony wywieszki te rażą moje oczy, z drugiej zaś – trudno instytucję tak zacną podejrzewać o błędy. Wydawało mi się dotąd, że literatura jest singulare tantum. Czy możecie Państwo rozwiać moje wątpliwości?
Dziękuję!
-
Andrzejki i jasełka2.12.20052.12.2005Andrzejki i jasełka. Bez liczby poj. W dop. andrzejek i jasełek. Tak mówi słownik. Więc bez rodzaju? Skąd się wzięła nazwa jasełka? Andrzejki od dnia św. Andrzeja – ale dlaczego w obu przypadkach nazwa jest liczbą mnogą? Przepraszam, że kilka pytań, ale wokół jednego tematu…
-
baczmagi17.02.201017.02.2010Jaką postać ma liczba pojedyncza słowa baczmagi? Baczmag pojawił się w Wielkim słowniku wyrazów obcych PWN, tak jest u Lindego, ale np. Brückner podaje formę baczmaga. Z http://books.google.com/ wynika, że obie formy się pojawiają w różnych źródłach, ale nie potrafię dobrze interpretować tych starych słowników (zwłaszcza gdy dostępny jest tylko mały wycinek), stąd prośba do Państwa o rozstrzygnięcie.
-
cyces = cycesy17.09.200417.09.2004Witam. Ozdobne frędzle na tałesie, czyli cycesy, odmieniają się w liczbie pojedynczej? W jednym słowniku spotykamy jedynie plurale tantum, a w innym podają formę cyces. Dziękuję za odpowiedź.
Grzesiek Mazur
-
cza-cza23.12.200523.12.2005Cza-cza, jak podaje słownik, jest „blm a. ndm”. Singularia tantum mogą jednak tworzyć formy liczby mnogiej, jeśli wiąże się to ze zmianą znaczenia podstawowego (za Praktycznym SPP nie tylko dla młodzieży, str. 456) – np. „Program występu obejmuje fokstrota i dwie cza-cze”, „Kompozytor dostarczył na czas trzy cza-cze”. A pięć? Przez analogię do tęcz i dacz byłożby… cza-cz?
-
człowieki?2.04.20072.04.2007Kilka razy była już mowa o pewnych formach w postaci mianowników liczby mnogiej rzeczowników męskoosobowych w formie niemęskoosobowej, które nacechowane negatywnie miały podkreślać nienawiść do opisywanego kogoś.
Mój problem odnosi się do jednego konkretnego rzeczownika: człowiek. Ponoć wspomniana wyżej forma tego słowa brzmiałaby ludzie, np. te głupie ludzie. Czy możliwy jest drugi wariant – człowieki, np. te głupie człowieki?
Pozdrawiam -
Dane i wytyczne
28.04.202128.04.2021Dzień dobry!
Czy słowa: dane oraz wytyczne należą do pluralia tantum, czy mają też formy liczby pojedynczej?
Proszę o odpowiedź, bo czuję się zagubiona, gdy mam podać jedną wytyczną lub jedną daną.
Pozdrawiam
-
Do Krzymosz, Krzymoszów czy Krzymoszy?9.02.20069.02.2006Mam problem z odmianą nazwy miejscowości Krzymosze. W Kulturze języka polskiego (W-wa 2005) H. Jadackiej znalazłam informację o odmianie tego typu nazw (pluralia tantum, s. 73). Odmieniłabym więc w dopełniaczu Krzymoszów lub Krzymosz (podobno tak odmienia się lokalnie), ale Wykaz urzędowych nazw miejscowości w Polsce z 1981 r. podaje odmianę Krzymoszy. Która więc forma jest właściwa? I czy tę pozycję sprzed lat można uważać za aktualne źródło form fleksyjnych?