Moje pytanie dotyczy mianownika i biernika l. mn. rzeczownika elf. We wszelkich słownikach jako poprawna sugerowana jest końcówka -y (a więc elfy). Tymczasem Marek Gumkowski w jednym z wydań Władcy Pierścieni J. R. R. Tolkiena wprowadził formę elfowie, tak to motywując:

Wspomnieć także należy o modyfikacji innego rodzaju: rzeczownikowi elf w mianowniku i bierniku liczby mnogiej nadawana jest tu męskoosobowa forma elfowie, nie figurująca w słownikach języka polskiego. Odważono się na takie odstępstwo od językowych prawideł zarówno dlatego, że w odniesieniu do postaci określanych tym mianem są tu zawsze stosowane formy gramatyczne przynależne istotom ludzkim (a więc oni, nie one; zrobili, nie zrobiły), jak i z chęci naśladowania w tej mierze decyzji autora, używającego nieprawidłowej w angielszczyźnie formy liczby mnogiej elves (zamiast elfs) i toczącego o to zażarte boje ze skrupulatną korektą. Tolkien chciał w ten sposób odświeżyć sens słowa, które – jak pisał – „z biegiem czasu skarlało i dziś kojarzy się raczej z fantastycznymi duszkami”. W polskim przekładzie forma elfy została pozostawiona wyłącznie w kilku miejscach jako zbiorowe określenie ludu czy też szczepu (np. Elfy Szare, Elfy Leśne – ale już: Elfowie Wysokiego Rodu). Podobnie, choć w sposób nie tak konsekwentny, wprowadzone zostały, jako oboczne, formy krasnoludy i krasnoludowie.

Swego czasu temat ten wzbudził żywą wymianę zdań na „Forum dyskusyjnym miłośników twórczości J.R.R. Tolkiena”. Tu chciałbym spytać, co Państwo sądzą na temat takiej innowacji językowej, jej zasadności i poprawności. Czy da się tu w ogóle jednoznacznie rozstrzygnąć problem, czy też wybór jednej z form jest li tylko kwestią gustu użytkowników języka?

Z tolkienowskim pozdrowieniem,
Ruginwaldus

Witam,
w ostatnich czasach coraz bardziej widoczna staje się homoseksualna mniejszość, co w pewien sposób wpływa na język, jakim posługują się ludzie, głównie młodzi. Coraz częściej zdarzają się sytuacje, kiedy słyszę, że słowo gej traktowane jest jako przedrostek i łączone z różnymi rzeczownikami. Jak w takim przypadku je zapisać? Traktować je jak inne przedrostki, pisząc gejbar, gejturystyka, gejikona, czy może jednak pisać rozłącznie bądź z myślnikiem?
Pozdrawiam,
Adam Gołębiewski

Tłumaczę książkę o firmie Google. W związku z tym chciałabym zapytać, czy słowo Google (jako nazwę wyszukiwarki i jako nazwę firmy) mam traktować jak słowo rodzaju męskiego i czy należy je odmieniać, a jeśli tak, to jak?

1. „Traktuję to co nieco opacznie” – śpiewa happysad. Czy to błąd? 2. W Wikipedii wyczytałem, że pisanie Happysad od dużej litery jest „nieprawidłowe”. Rozumiem, że zespół chce być oryginalny, ale czy honorować taką fanaberię, czy pisać jednak jego nazwę dużą literą?

Mam pytania do zdania: Szkoły podstawowe, średnie i wyższe, słowem, całe szkolnictwo zasługuje na lepsze traktowanie. 1. Interpunkcja. Do takich sytuacji odnosi się reguła [389]. Powyższa wersja jest zgodna z podanymi tam przykładami, jednak ze względu na intonację przy odczytywaniu postawiłbym te przecinki inaczej: po wyrazie szkolnictwo, a nie słowem. A może nawet ująłbym tę część zdania w dwa myślniki, chcąc ją zaakcentować. 2. Czy orzeczenie nie powinno mieć formy liczby mnogiej?

Adam Wolański twierdzi (18.12.), że prawidłowy jest zapis: Drzewa, takie jak sosny i świerki, nie tracą na zimę igliwia.

Nie traktowałabym tej wydzielonej przez niego przecinkami części zdania jako wtrącenia, bo bez niej zdanie traci sens. Część takie jak sosny i świerki określa, o jakie drzewa nam chodzi (iglaste). Według mnie prawidłowy zapis to: Drzewa takie jak sosny i świerki nie tracą na zimę igliwia. Podobnie jak bez przecinka zapiszemy np. dziewczyna taka jak ty.

1. Ułamki zwykłe

Odczytując ułamek zwykły, posługujemy się formułą „ile – których”. A zatem: siedemnaście czternastych, dwadzieścia pięć trzydziestych siódmych itp. Co w przypadku, gdy liczba w liczniku „kończy się” na 2, 3 lub 4, np. 22/15, 43/21, 64/42. Mówimy wszak dwie trzecie, trzy czwarte czy też cztery siódme (nie zaś dwa trzecich, trzy czwartych, cztery siódmych). Czy wobec tego poprawne formy to:

• dwadzieścia dwie piętnaste,
• czterdzieści trzy dwudzieste pierwsze,
• sześćdziesiąt cztery czterdzieste drugie

czy też

• dwadzieścia dwa piętnastych,
• czterdzieści trzy dwudziestych pierwszych,
• sześćdziesiąt cztery czterdziestych drugich.

2. Nierówności

x – 12 < 3

x odjąć dwanaście mniejszE od trzech, ale

x < 15

x mniejszE od piętnastu

czy

x mniejszY od piętnastu.

3. Nierówność z ułamkiem

3x < -5/12

trzy x mniejsze od minus pięciu podzielonych przez dwanaście

czy też

trzy x mniejsze od minus pięć podzielonego przez dwanaście.

3x < -1/12

trzy x mniejsze od minus jeden (jednego?) podzielonego przez dwanaście

4. Nierówność z sumą

5x < 23 + 11

pięć x mniejsze od dwudziestu trzech dodać jedenaście

czy też

pięć x mniejsze od dwadzieścia trzy dodać jedenaście

5. Przedziały

x należy do przedziału otwartego od minus dwie trzecie do nieskończoności

czy też

x należy do przedziału otwartego od minus dwóch trzecich do nieskończoności.

6. Zwrot:Nie pozostaje nam nic innego jak rozwiązać nierówność (rozwiązanie nierówności)?

7. Zwrot

Aby wyznaczyć iks, podzielmy…

Czy też

Aby wyznaczyć iksa, podzielmy…

8. Miary kątów

Chodzi o odmianę miar kątów.

25 stopni, ale

22, 23, 24 stopnie?

Czy w przypadku miar kończących się na 2, 3 lub 4 odmieniamy stopnie, a nie stopni.

Witam,
w zaproszeniu chciałabym wykorzystać sformułowanie: małe co nieco, nie jestem tylko pewna, jak poprawnie to napisać: małe conieco czy małe co nieco, a może małe co nie co. Która forma będzie właściwa? Za pomoc będę wdzięczna,
Pozdrawiam
Marta Płoskońska

Dzień dobry,

chciałem poprosić o wskazanie właściwej formy dopełniacza dla nazwy własnej (produkt bankowy) „Mój Walor”.

Wydaje się, że poprawnie powinno być „Mojego Waloru”, bo taka jest odmiana wyrazu walor traktowanego jako rzeczownik o rodzaju męskim, rzeczowym. Jednak prawda jest taka, że narzuca się wręcz odmiana pt. „Mojego Walora”, która byłaby odpowiednia, gdyby to był rzeczownik osobowy. Jak więc traktować nazwę własną jaka jest nazwa „Mój Walor”? :)

Z góry dziękuję za pomoc

Szanowni Państwo, zwracam się do państwa z zapytaniem dotyczącym istoty nazwiska pana Szymona Szynkowskiego vel Sęk. Dokładniej chodzi o to, jak Państwa zdaniem należy traktować taką konstrukcję nazwiska. Czy całość znajdująca się za imieniem to pojedyncze, jednoczłonowe nazwisko? Czy jest to może nazwisko kilkuczłonowe? Powodem tych rozważań jest zagwostka, jak należałoby traktować takie nazwisko (a może nazwiska?), kiedy ktoś pragnie połączyć swoje z nazwiskiem małżonka (np. Kowalska i Nowak w Nowak-Kowalska). Jestem świadomy, że jest to kwestia natury prawnej i dlatego prosiłbym tylko o określenie, tak jak na początku pisałem, jak należy traktować takie i podobne nazwiska.