Szanowni Państwo,

chciałbym dopytać w sprawie nieodmienności wyrażeń łacińskich typu modus operandi. W słowniku można odnaleźć sformułowanie, że wyrażenie w każdej formie jest takie samo. Dla osób znających jednak język łaciński zdania „analiza modus operandi sprawcy”, a tym bardziej „są różne przykłady modus operandi sprawców” wygląda co najmniej dziwacznie. Czy można jednak stosować odmianę takich zwrotów i budować zdania typu „analiza modi operandi”? Jaka jest też przyczyną tej nieodmienności? Z góry dziękuję za pomoc.

Z wyrazami szacunku

Daniel

Bardzo proszę o wyjaśnienie różnicy znaczenia czasowników aktywować i aktywizować. Czy w zdaniu: „W razie zagrożenia zostaną aktywowane dodatkowe jednostki i systemy” nie powinno się raczej użyć czasownika aktywizować, tzn. 'uczynić czynnym, aktywnym'?

Skąd się wzięła cząstka -ty- w słowie azjatycki? Wydawałoby się, że przymiotnik od Azji powinien brzmieć azjański (a może azyjski?), jednak odkryłem, że wyraz ten jest zarezerwowany raczej dla pojęcia azjanizmu (na słowo azjański, chyba nienotowane w słownikach, natrafiłem w jakiejś powieści). Czyżby powodem użycia -ty- w przymiotniku odnoszącym się do Azji była potrzeba odróżnienia go od terminów związanych z azjanizmem, a zatem moglibyśmy mówić o jakimś sztucznym tworze językowym?

Szanowni Państwo,
chciałem zadać pytanie o etymologię słów bezpieczny i niebezpieczny. Osobiście wywodziłbym je od słowa piecza, ale tu powstaje pewien problem. Otóż musiałbym uznać, że bezpieczny to 'pozbawiony pieczy', czyli w rzeczywistości 'niebezpieczny'. I zaczyna się błędne koło. Będę wdzięczny za rzucenie odrobiny światła na moje wątpliwości.
Z wyrazami szacunku

Marcin Widawski

Znając odpowiedź nt. wyrażenia biała księga, wciąż się waham, jak zapisywać je w tekście, w którym występuje ono wielokrotnie i zawsze odnosi się do jednego dokumentu z 1939 roku. Ściśle biorąc, nie jest tytułem ani – nie ma pojedynczej referencji – nazwą własną. Ale zapis małymi literami też wydaje się zły, skoro w tekście zawsze chodzi o jeden konkretny dokument. W literaturze przedmiotu napotkałem Białą Księgę kursywą lub nie oraz Białą księgę kursywą; nie znalazłem zapisu małymi literami.

Czy zbieg homonimów w zdaniu jest błędem stylistycznym? Na pewno jest nim powtórzenie, którego chciałabym uniknąć, ale nie wiem, który błąd jest „gorszy”. Zdanie brzmi tak: „Nikt na nie nie czekał [tzn. na dzieci]”.

Będę wdzięczna za rozstrzygnięcie.

Pozdrawiam

D.

Czy na Cesarstwo Bizantyjskie można mówić Grecja/Imperium Greckie?
Czy nazwa Tajpej jest odmienna?

W publikacjach z kategorii nauk technicznych może wystąpić potrzeba podania listy wartości liczbowych, co w przypadku liczb niecałkowitych może nastręczyć pewnych trudności edycyjnych. W typografii anglosaskiej przykładowa lista miałaby formę: 21.5, 2.43, 13.3, 5.68, 3.90, 6.54, 3.55, 23.1, podczas gdy zgodnie z polskimi regułami należałoby napisać w analogicznym przypadku: 21,5, 2,43, 13,3, 5,68, 3,90, 6,54, 3,55, 23,1. Zapis wg polskiej tradycji typograficznej jest zdecydowanie mniej czytelny.

Z szacunku do czytelnika/użytkownika tekst powinien być zredagowany poprawnie i czytelnie - jak pogodzić ze sobą te dwie wartości w takiej sytuacji?

Z wyrazami szacunku,

Konus Kamiński

Szanowni Państwo,

mam problem ze zwrotem „co druga”, np. w zdaniu: „co druga osoba klaskała, a [inni/ pozostali/ druga połowa?] tupała”. Jak nazwać te pozostałe osoby, które tupały? Zdanie „co druga osoba klaskała, a pozostała połowa tupała” brzmi według mnie niepoprawnie. Jeśli napiszę zaś, że „jedna połowa klaskała, a druga tupała”, to nie będzie to samo – chodzi konkretnie o to, że np. parzyste osoby wykonywały jedną czynność, a nieparzyste drugą.

Z góry dziękuję za pomoc.

Z poważaniem

Dzień dobry.
Jaka jest poprawna forma dopełniacza l. mn. słowa cywil? W „Słowniku ortograficznym” pod red. E. Polańskiego jest forma cywili, w „Słowniku języka polskiego” pod red. M. Szymczaka – cywilów, z kolei w „Słowniku poprawnej polszczyzny” A. Markowskiego są obie formy, z tym że forma cywili uznana jest za środowiskową. Kto ma rację?