-
za zaliczeniem – raz jeszcze10.10.200310.10.2003Przeczytałem w Poradni następujące pytanie: „Jestem ciekawa, jak to jest z zapożyczeniem z języka rosyjskiego za zaliczeniem – czy jest ono błędem leksykalnym, czy nie? Na ćwiczeniach z kultury języka poprawiamy je jako błąd, dlatego zdziwiłam się, gdy przy zamawianiu słownika spotkałam takie wyrażenie na Waszych stronach”.
Zdziwiło mnie określenie wyrażenia za zaliczeniem jako potencjalnie niepoprawnego rusycyzmu. Wydaje mi się bowiem, że rosyjski odpowiednik brzmi nałożennym płatieżom. Pan Mirosław Bańko w swojej odpowiedzi nie odniósł się do pochodzenia wspomnianego wyrażenia – czy mogę prosić o dodatkowy komentarz w tej sprawie?
Przy okazji chciałbym zapytać, czy i inne wyrażenia z przyimkiem za są uważane za rusycyzmy? Dotychczas wydawało mi się, że jest wręcz przeciwnie, a polskiemu za odpowiada najczęściej rosyjskie po. W języku ukraińskim analogiczne do polskich konstrukcje z za uważa się za całkowicie poprawne i rodzime, w przeciwieństwie do konstrukcji z po, traktowanych jak rusycyzmy – np. ros. po sogłasiju – ukr. za zhodoju (niepoprawnie: po zhodi) – pol. za zgodą; ros. po priedjawleniju – ukr. za predjawlenniam (niepoprawnie: po predjawlenni) – pol. za okazaniem.
Pozdrawiam
Łukasz Starzak -
zdeptaj go?4.10.20054.10.2005Formy zdeptaj nie znalazłam w słowniku. Ja powiedziałabym raczej zadepcz. Jednak zdeptaj występuje w piosence dla dzieci uczonej w kilku okolicznych przedszkolach. Czy powinnam interweniować, czy uznać nową formę za już dość rozpowszechnioną i poprawną – bo bardziej regularną (dokładnie: zdeptaj go)?
-
złotówka czy złoty?2.03.20092.03.2009Szanowni Państwo,
będę niezmiernie wdzięczny za pomoc w jednoznacznej interpretacji następujacej wątpliwości: czy o polskiej walucie (PLN, polski złoty) można powiedzieć złotówka? Uczono mnie, że jest to forma niepoprawna (odnosząca się do bilonu 1-złotowego), podobną informację można znaleźć również w polskiej Wikipedii. Chciałbym jednak usłyszeć wypowiedź Poradni PWN w tej kwestii.
Pozdrawiam serdecznie.
-
Znaki nieliterowe w nazwach firmowych
2.11.20162.11.2016W piśmie adresowanym do spółki posiadającej nazwę w stylu ABC-COŚTAM, radca prawny zapisał jej nazwę jako ABC – COŚTAM. Miejsca, w których po dywizie umieścił spacje, poprawiłem, na co prawnik się oburzył, bo „jak go uczono w szkole – po myślnikach stawia się spację”. Uważam, że znak użyty w podanym przykładzie nie jest myślnikiem, ale dywizem, więc stosujemy go bez spacji. Podana spółka w KRS ma zapisaną swoją nazwę bez spacji. Kto ma rację?
-
został stworzony czy stworzony został?13.10.201113.10.2011Szanowni Państwo,
chciałbym zapytać o składnię w zwrotach takich jak należy wskazać / wskazać należy, można znaleźć / znaleźć można, został stworzony / stworzony został itp. Czy któreś z tych form są „bardziej poprawne”? Sam za naturalniejszy uważam pierwszy wariant w tych parach, niemniej chciałbym zasięgnąć Państwa opinii. Czy za którąś ze składni przemawiają względy „językoznawcze”, a nie tylko te dotyczące częstotliwości użycia? -
zrobić z igły widły1.06.20101.06.2010Witam!
We współczesnej, potocznej polszczyźnie roi się od przymiotników wartościujących. Każde opisywane zdarzenie, sytuacja musi być fantastyczna, super, rewelacyjna, niesamowita albo koszmarna, okropna, przerażająca, obrzydliwa etc. Dlaczego mamy taką skłonność? Kogo ona cechuje, czy większość z nas? Czy istnieje jakaś sprawdzona metoda uczenia swoich dzieci adekwatnego do rzeczywistych emocji formułowania wypowiedzi? I wreszcie czy historia języka notuje taki przypadek wcześniej?
-
zuch chłopak czy zuch-chłopak?14.07.201014.07.2010Czy połączenia zuch-chłopak, zuch-dziewczyna należy zapisywać z dywizem? Nie znalazłem ich w WSO, jednak sądzę, że należą do tej samej kategorii co cud-dieta.
-
Zwrot oddać w zarząd; pisownia czasy kazimierzowskie, studium generale, na zachód/ na Zachód 18.06.201818.06.2018Szanowni Państwo,
proszę o pomoc w kilku kwestiach:
- czy poprawne jest sformułowanie oddać w zarząd?
- jak zapisać czasy KAZIMIERZOWSKIE – małą czy dużą literą?
- czy Studium Generale można pisać wielkimi literami, jeśli chodzi konkretnie o Akademię Krakowską? I czy jest rodzaju nijakiego?
- transport towarów na zachód czy na Zachód?
Dziękuję i pozdrawiam
-
żeby i iż27.10.201227.10.2012Szanowni Państwo,
ostatnio rozmawiałyśmy w szkole o spójnikach. Koleżanka wyraziła opinię, że spójnika żeby nie należy używać w wypowiedziach pisemnych (np. w szkolnych wypracowaniach), ponieważ należy do słownictwa potocznego (za jedyne poprawne uznaje aby i by). Zastanawiałyśmy się też, czy uczeń może zastosować iż zamiast że, aby (żeby) uniknąć powtórzenia. Proszę zatem rozwiać nasze wątpliwości: czy rzeczywiście należy tępić stosowanie żeby i iż?
Z poważaniem,
Małgorzata Białek