używany
  • Cienka czerwona linia
    28.12.2016
    28.12.2016
    Interesuje mnie znaczenie coraz częściej (i moim zdaniem błędnie) stosowanego idiomu cienka czerwona linia. Obserwuję jego nagminne używanie z czasownikiem przekraczać, co jest zrozumiałe bez czerwonej: przekraczać cienką linię oznacza coś na kształt kropli, która przelewa czarę/przepełnia kielich. Wg mnie cienka czerwona linia to ostatni bastion oporu, ostatnia barykada – wiązać się powinna z heroizmem skutecznego trwania na posterunku.
  • Do Krzymosz, Krzymoszów czy Krzymoszy?
    9.02.2006
    9.02.2006
    Mam problem z odmianą nazwy miejscowości Krzymosze. W Kulturze języka polskiego (W-wa 2005) H. Jadackiej znalazłam informację o odmianie tego typu nazw (pluralia tantum, s. 73). Odmieniłabym więc w dopełniaczu Krzymoszów lub Krzymosz (podobno tak odmienia się lokalnie), ale Wykaz urzędowych nazw miejscowości w Polsce z 1981 r. podaje odmianę Krzymoszy. Która więc forma jest właściwa? I czy tę pozycję sprzed lat można uważać za aktualne źródło form fleksyjnych?
  • Dzień dobry czy Dobry wieczór?
    31.01.2006
    31.01.2006
    Jaki jest przedział czasowy odnośnie używania zwrotów typu: Dzień dobry a Dobry wieczór i Do widzenia a Dobranoc? Moje pytanie dotyczy sytuacji, gdy zimą znaczna część społeczeństwa o godzinie np. 16.00, wchodząc do sklepu, mówi Dobry wieczór, a wychodząc – Dobranoc. Dziwi mnie to, bowiem zawsze używam słów Dobry wieczór, gdy mamy do czynienia z godzinami wieczornymi, tj. np. od 19.00, a Dobranoc, gdy nadchodzi czas pójścia spać. Jaka jest zatem reguła używania powyższych zwrotów?
  • exodos
    28.12.2007
    28.12.2007
    Większość źródeł podaje, że ostatni występ chóru w tragedii antycznej to exodos. Czy za oboczny wariant pisowni tego słowa można przyjąć formę eksodos? Dlaczego mamy exodos, choć słowo to zapożyczone zostało od greckiego éksodos?
    Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam,
    Jakub Szymczak
  • inicjalizować
    10.02.2009
    10.02.2009
    Jestem informatykiem – programistą i nie wiem jak powinienem przetłumaczyć (opisać) funkcję o angielskiej nazwie initialize. Intuicja podpowiada mi użycie słowa inicjalizować. W internetowym Słowniku języka polskiego PWN nie znalazłem jego jednak. Jest jedynie inicjować, ale ono zdaje się mieć inne (choć podobne) znaczenie. Czy jest to neologizm? A może błąd? Dlaczego SJP PWN ani Korpus Języka Polskiego PWN nie znają tego słowa? Może ze względu na techniczne, informatyczne zastosowanie słowa?
  • lepszy niż… i lepszy od…
    28.05.2009
    28.05.2009
    Witam serdecznie,
    chciałabym się dowiedzieć czegoś o etymologii konstrukcji komparatywu w Polskim. Co jest wcześniejsze niż czy od? Czy niż wywodzi się z niżeli / niźli? A z kolei skąd mogą pochodzić te wyrazy, bo ciekawe jest, że zawierają partykułę -li, stosowaną w pytaniach w innych językach słowiańskich i staropolskim.
    Czy we współczesnej gramatyce są jakieś zasady co do stosowania niż / od? Domyślam się, że użycie jak w np. lepszy jak jest potoczne?
  • mieszkańcy Poznania
    23.04.2002
    23.04.2002
    Szanowna Poradnio!
    Która forma na określenie mieszkańca Poznania jest poprawna: poznańczyk czy poznaniak? A może obie? O poznańczyku pierwsze słyszę, niemniej ktoś szermuje tym brzydkim wyrazem na jednej z list dyskusyjnych, twierdząc obrazoburczo, iż jest to obecnie poprawna forma (co sugerowałoby, iż poznaniak jest już niepoprawny). W słowniku portalu Onet.pl nie poznańczyka (jest poznaniak), natomiast Oficjalny Słownik Polskiego Scrabblisty, ku mojemu zatrwożeniu, uznaje poznańczyka za formę poprawną.

    To jak to jest? Proszę o odpowiedż.
    Adam
  • nazwy geograficzne

    29.10.2007
    29.10.2007

    Z https://encyklopedia.pwn.pl/:

    1. Madryt, Madrid; Kronsztad, Kronsztadt; Wiedeń, Wien – te drugie warianty nie są używane w polskim (zwłaszcza to a z kropką); ale:

    2. Petersburg, Sankt Petersburg; Krzemieniec, Kremenaros, słowac. Kremenec, ukr. Kremeneć; Segedyn, Szeged – tu drugi wariant to nazwa używana w polskim;

    3. Ignalino, Ignalina – ten przypadek nie wiem, jak potraktować; Wikipedia foruje to, co w PWN jest na drugiej, o niejasnym statusie pozycji. Proszę o objaśnienie.

  • scertyfikować

    21.10.2022
    21.10.2022

    Dzień dobry,

    powinniśmy używać formy zcertyfikować czy scertyfikować? Oczywiście, o ile zwrot „poddać certyfikacji” nie jest jedynie obowiązujący...?

    Pozdrawiam

    AP

  • skrót od doba
    1.07.2002
    1.07.2002
    Uprzejmie proszę o odpowiedź na pytanie: czy słowo doba można skracać, używając litery d, np. „przepływ wody w jakimś urządzeniu … m3/d”?
    Będę wdzięczna za możliwie pilną odpowiedź.
    B.Łysiak
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego