wartość
  • o astrachanach i barometrze
    11.02.2014
    11.02.2014
    Czy wyrażenie barometr spadł jest poprawne? Pamiętam, że w dzieciństwie często zwracano nam uwagę, by nie mówić termometr spadł, a temperatura spadła. Po latach odnalazłem owo wyrażenie w słowniku Doroszewskiego, uznałem więc, że wszystko jest z nim w porządku. Wtedy nasunęło mi się drugie pytanie: czy można mówić tak o barometrze sprężynowym, w którym wartość ciśnienia pokazuje wskazówka? Czy raczej w odniesieniu barometru cieczowego, w którym podnosi się lub opada słupek rtęci?
  • obłuda i cynizm
    8.09.2011
    8.09.2011
    Jakie relacje semantyczne występują między słowami obłuda i cynizm? Pytanie to zainteresowało mnie po lekturze artykułu prof. Henryka Markiewicza (http://www.przeglad-tygodnik.pl/pl/artykul/henryk-markiewicz-cynizm-rzeczpospolitej – por. ostatnie zdanie). Nigdy nie myślałem o tych słowach jako o antonimach, czy jest to jednak uzasadnione?
  • obłuda i cynizm
    1.09.2014
    1.09.2014
    W poradzie obłuda i cynizm zauważył Pan, że „nie można być jednocześnie obłudnikiem i cynikiem, przynajmniej nie w tej samej sprawie”. Przeszukanie stron WWW pod kątem wyrażeń cyniczny i obłudny oraz obłudny i cyniczny pokazuje jednak, że obłuda i cynizm idą w parze dosyć często, przynajmniej w tekstach. Nawet w ISJP (s.v. obłudny) znalazł się przykład: „Była cyniczna i obłudna”, a w Wielkim SJP wśród typowych połączeń obłudy jest obłuda i cynizm. O czym to może świadczyć?
  • odmiana skrótowców
    12.01.2006
    12.01.2006
    W Elblągu są Elbląskie Zakłady Naprawy Samochodów, w skrócie EZNS. Gdybyśmy chcieli odmieniać ten skrót, to pracujemy w EZNS-ie czy EZNS-ach? Dodam tylko, że zwyczajowo używa się tej drugiej wersji.
  • ojkofobia i ksenofilia

    30.09.2023
    30.09.2023

    Dzień dobry, jak nazwać postawę, kiedy jakaś osoba promuje obcych, a dyskredytuje swoich? Chodzi o specyficzne przeciwieństwo faszyzmu, ale w tym sensie, że ktoś jest skłonny pomagać przedstawicielom innej grupy („obcemu ostatnią koszulę odda”), a odmawia tego prawa przedstawicielom swojej własnej grupy. Konkretny przykład: ktoś uważa, że obcokrajowcy w Polsce powinni mieć zapewniony dostęp do świadczeń socjalnych, ale Polacy wyjeżdżający za granicę powinni radzić sobie sami i nie powinni mieć zapewnionego dostępu do świadczeń socjalnych w obcym kraju.

    Bardzo dziękuję za pomoc.

  • Około 530 zł
    25.12.2016
    25.12.2016
    Szanowni Państwo,
    doszły mnie słuchy, że w pismach urzędowych słowo około oznacza nie ‘mniej więcej’, a ‘do’, Czy jeśli mamy kwotę około 530 złotych, to nie może być więcej niż to 530?

    Z wyrazami szacunku
    A.O.
  • orzeczenie przy podmiocie szeregowym
    12.01.2006
    12.01.2006
    Szanowni Pańswto!
    W jakiej liczbie powinno zostać użyte słowo należeć w poniższym zdaniu?
    Do obowiązków Spółki należy/należą:
    – zapewnianie równego dostępu do obiektów technicznych,
    — dostarczanie dostatecznej ilości informacji,
    – koordynowanie prac technicznych,
    – rozliczanie klientów.
  • otręby
    26.10.2010
    26.10.2010
    Witam,
    chciałam dowiedzieć się więcej na temat słowa otręby. Czy występuje ono wyłącznie w liczbie mnogiej? Jak odmienia się przez przypadki, chodzi mi konkretnie o to, czy mówi się, że coś jest zrobione z otrębów, czy z otrąb?
    Dziękuję za odpowiedź
    Marzena Borowska
  • oznaczenia literowe w indeksach dolnych
    13.09.2014
    13.09.2014
    Szanowni Państwo,
    czy w skrótach do wielkości fizycznych należy wstawiać na końcu kropki, np. Cśr (średnie ciepło) czy Cśr.? Analogicznie w innych tego rodzaju skrótach: mech (mechaniczny), podw (podwodny). Przeglądając literaturę, widzę, że w indeksie śr kropki się nie stawia. Czy mam tę zasadę przyjąć?
    Dziękuję za odpowiedź
    Pozdrawiam!
  • o związku głównym
    4.11.2013
    4.11.2013
    Czy to zdanie jest zbudowane prawidłowo: „Poziom życia wciąż się pogarszał, powodem był brak pracy, okrojone emerytury i mizerne zasiłki z opieki społecznej”. Chodzi mi o to, czy jeśli wymieniono kilka rzeczy, które stanowiły powód, to nie powinno użyć się czasownika w liczbie mnogiej: „powodem były…”?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego