-
dom publiczny2.05.20112.05.2011Szanowni Państwo,
jaka jest etymologia wyrażenia dom publiczny? Początkowo byłem przekonany, że to kalka z języka angielskiego, tam jednak wyrażenie to ma inne znaczenie ('tawerna', 'zajazd'), lecz w takim znaczeniu – ze znanych mi publikacji – odnotowuje je tylko Słownik warszawski, a i w nim znaczenie to zostało potraktowane jako drugorzędne i oznaczone kwalifikatorem „mało używane”. Zatem w jaki sposób powstało współczesne rozumienie tego wyrażenia? -
kiszono, kwaszono6.03.202210.03.2012Szanowni Państwo!
Ogórki kiszone czy kwaszone? Które określenie jest poprawne? Pozornie i na pierwszy rzut oka oba wydają się dobre, ale przecież ogórki się kisi, a nie kwasi czy zakwasza, nieprawdaż?
Anna D.
-
Kobieta kierowca 29.09.201629.09.2016Szanowni Państwo,
zastanawiam się nad poprawnością zdania W warszawskich autobusach widać coraz więcej pań kierowców. Czy można tak powiedzieć, czy może trzeba sobie poradzić inaczej, np. …więcej pań za kierownicą? A co ze zdaniem Kierowcami coraz częściej są kobiety? Ono chyba nie budzi zastrzeżeń.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
-
ludek
15.02.202315.02.2023Szanowni Państwo,
mam pytanie dotyczące słowa ludek. Jeżeli dobrze rozumiem, jest to zdrobnienie od słowa lud, ale jeśli tak, to czegoś tu nie rozumiem. Lud, jak wiadomo, oznacza zbiorowość, na przykład mieszkańców danego kraju. Więc idąc drogą logiki zdrobnienie ludek powinno znaczyć „mały lud”, czyli jakąś niewielką zbiorowość. Skoro tak, to czemu słowa ludek używa się w znaczeniu pojedynczego człowieka, na przykład gdy mówimy o kimś „mały ludek”, albo jak mamy słowo krasnoludek.
Pozdrawiam
-
najbrzydsze słowo7.01.20077.01.2007Jakie jest państwa zdaniem najbrzydsze polskie słowo? Czy istnieją jakieś rankingi wszystkich „naj…” w języku polskim?
-
obejdziony ponownie4.12.20134.12.2013Chciałbym poruszyć jeszcze raz kwestię imiesłowu biernego od obejść. W wydanym w 1847 r. dziele Teodora Narbutta Dzieje narodu litewskiego w krótkości zebrane… znalazłem następujący fragment: „(…) obrał stanowisko odporne najdogodniejsze, jakie taktyka wojenna może nastręczyć: tył i skrzydła tak były w mocném położeniu, że ani okolonym, ani obejdzionym z tyłu być nie mógł”. Czy Narbutt mógł się spotkać z tą formą gdzieś w piśmiennictwie, czy raczej próbował utworzyć ją sam?
-
Pijany w samo południe 12.02.201612.02.2016Proszę o pomoc w rozwikłaniu następującej kwestii: czy wyrażenie pijany w (samo) południe ma albo kiedykolwiek mogło mieć charakter przysłowiowy? Poszukiwania w NKJP oraz za pomocą przeglądarki Google nie przyniosły mi odpowiedzi na to pytanie, dlatego będę bardzo wdzięczny za wszelkie wskazówki.
Serdecznie pozdrawiam.
-
rozwinięte przydawki imiesłowowe17.05.200217.05.2002Szanowni Państwo,
Moje pytanie dotyczy składni, a mianowicie miejsca określeń rzeczownika w zdaniu. Spotkałam się z opinią, że rozbudowane określenia rzeczownika powinny występować po nim. Czy w takim razie wszystkie sformułowania typu:
- spalona słońcem skóra
- Traktowanie go jako godnego zaufania polityka jest nieporozumieniem
- Wprowadzone przez ministra zmiany na listach refundacyjnych doprowadziłyby do ograniczenia dostępności do leków
- Powietrze było przesycone jego działającym na zmysły zapachem
są błędne, czy też należy unikać takich konstrukcji tylko wówczas, gdy sformułowania są dwuznaczne – zob. drugi przykład, gdzie nie wiadomo, czy chodzi o kogoś godnego zaufania danego polityka, czy też o samego polityka, który jest godny zaufania.
Dziekuje za odpowiedz,
Krystyna Klejn -
Serbska miejscowość Bela Crkva12.07.201912.07.2019Od dawna nie potrafię znaleźć odpowiedzi na pytanie o odmianę dwuczłonowych słowiańskich nazw miejscowości zawierających w sobie przymiotnik. Jak dla przykładu wyglądałaby deklinacja nazwy serbskiej miejscowości Bela Crkva? Oczywiście, kiedy nazwa danego miejsca znana jest językowi polskiemu (np. Jeziora Plitwickie), problem zdaje się nie istnieć, ale co robić w sytuacji, kiedy nie ma polskiego odpowiednika nazwy? Z góry bardzo dziękuję za odpowiedź.
-
śliwić się16.10.201316.10.2013Czy o ranie można powiedzieć, że się śliwi, w znaczeniu że 'źle się goi'? Tak mówiło się u mnie w domu, ale nie znalazłem tego słowa w słownikach. W internecie znalazłem jedynie: śliwić się 'zlewać, spływać, ślimaczyć się' na stronie: http://genezanazwisk.pl/nazwiska-widok-g-wny?title_op=contains&title=&page=337.