wielokrotny
  • Dlaczego ą to nosowe o?
    12.09.2008
    12.09.2008
    Witam!
    Mam pytanie dotyczące niepoprawności mówienia słowa włączać jako włanczać. Kiedy i kto w języku polskim zaczął stosować ą, ę, skąd się wzięły i dlaczego nie ma dzisiaj w zapisie o z ogonkiem, które tłumaczyłoby użycie owego an w błędnej wymowie wyrazu?
  • susz czy mokrz?
    17.04.2010
    17.04.2010
    Szanowni Państwo!
    Interesuje mnie określenie susz – chodzi o rozdrobnione, suche zioła przeznaczone do wielokrotnego zaparzania. Specjalnie zwracam uwagę na to wielokrotne zaparzanie, bo susz zaparzony raz, staje się ewentualnie fusami, czymś do wyrzucenia, zużytym, wykorzystanym. Jeśli jednak po pierwszym zaparzeniu może nastąpić kolejne i następne, to co zalewamy wrzątkiem za drugim, trzecim, piątym razem? Przecież już nie susz. Może w takim razie… mokrz?
    Z poważaniem – Karoń
  • włanczać?
    5.05.2005
    5.05.2005
    Spotkałem się z wypowiedzą polonisty, że włączam używa się, gdy czynność opisywana jest jednokrotna (właśnie włączam komputer lub też go wyłączam), a włanczam, gdy czynność ta opisuje powtarzalne zachowanie („Przed wyjściem zawsze wyłanczam światło”, „Po przebudzeniu włanczam komputer” itp.). Zastanawiam się, czy wymowa włączam i wyłączam, z użyciem [an] zamiast [on], jest po prostu regionalizmem czy błędem.
  • cipa i cipka

    25.06.2007
    25.06.2007

    Witam serdecznie.

    Na stronie: https://sjp.pwn.pl/szukaj/cipka.html podane jest następujące znaczenie słowa cipka:

    1. pot. «kura, zwłaszcza młoda»
    2. posp. «żeński organ płciowy»
    3. posp. «o kobiecie, zwłaszcza niezbyt mądrej i traktowanej głównie jako obiekt seksualny».

    Bardzo chciałabym się dowiedzieć, jaka jest etymologia tego słowa w znaczeniu nr 2 i od kiedy zaczęto go w takim znaczeniu używać. W jaki sposób znaczenie nr 1 (pochodzące od cip-cip: pot. «wykrzyknik używany w celu przywołania ptactwa domowego») „ewoluowało” w znaczenie nr 2? Nie widzę żadnego związku pomiędzy nimi.

    I jeszcze jedno pytanie. Dlaczego wyraz cipa (względem którego wyraz cipka – jak sądzę – jest zdrobnieniem) jest zaklasyfikowany jako wulgarny, natomiast cipka – nie. Bo, poprzez analogię, to tak, jakby słowo łapka było przyjęte w pospolitym użyciu, natomiast łapa było już nieprzyzwoite i wulgarne.

    Z góry dziękuję za odpowiedź. A w zasadzie to dziękuję za całą Poradnię Językową, bo to jedyne chyba miejsce, gdzie mogę uzyskać odpowiedzi na moje pytania.

  • dżinizm albo dźinizm

    17.02.2024
    17.02.2024

    Szanowna Poradnio Językowa PWN,

    jak wymawia się słowo dźinizm? Problematyczna jest sylaba „dźi” i nie mimo wielokrotnych prób, nie jestem w stanie wypowiedzieć tego bardziej miękko niż "dzi"? Chyba że tam po prostu jest coś w rodzaju przedłużonego „i”, czyli „dziiii'nizm” (dwie sylaby).

    I czy dźinizm to to samo co dżinizm? Jeżeli tak, to dlaczego pojawia się tak karkołomny i niezrozumiały zapis jak dźinizm? Zaznaczam, że to jest już spolszczone słowo, które, na moje ucho, w oryginale wymawia się „dziejna darma”, o ile wierzyć syntezatorom mowy. Dlatego trudno mi zrozumieć dlaczego, zostało ono spolszczane jako dźinizm, a nie dzinizm, dżinizm czy dziejnizm.

    Pozdrawiam

    HMM

  • Fonem a nosowe?

    1.10.2023
    1.10.2023

    Szanowni Państwo,

    czy zgodziliby się Państwo z tezą, że niepoprawna forma „włanczać” jest urzeczywistnieniem niewystępującego w języku polskim fonemu „a nosowe”, który byłby analogiczny do /ą/ i /ę/?

    Dziękuję, Alek

  • imać
    18.05.2007
    18.05.2007
    Czy czasownik imać był kiedyś przechodni (dziś zostało nam tylko imać się)? Z przykładów SPJD wynika łączliwość dopełniaczowa. PSWP Zgółkowej podaje: „imać co, kogo, czym”, ale przykłady użycia ma tylko dla rzeczowników męskożywotnych (B. = D.). Przy czym żadne współczesne słowniki, także te dwa tu wymienione, nie podają imany.
  • Jak gdyby nigdy nic
    5.06.2013
    5.06.2013
    Szanowni Państwo.
    Czy błędem jest użycie w zdaniu podwójnego zaprzeczenia, np. „Nigdy się nie poddawaj”, „Nie chcę nie pracować w swoim życiu”, „Nikt mnie nie lubi”.
    Pozdrawiam
    Marcin Kukielski z III d
  • Jedź bezpiecznie – jeźdź bezpiecznie
    30.12.2015
    30.12.2015
    Czy nazwa programu Jedź bezpiecznie nie powinna brzmieć Jeźdź bezpiecznie?
    Słowo jedź sugeruje jednorazowość wyrażonej w tytule porady, gdy jeźdź sugeruje ciągłość: „Jedź (raz) bezpiecznie, a jeźdź (ciągle) bezpiecznie”.

    Z poważaniem
    Jakub Kowalski
  • Każdy pojedynczy głos

    2.09.2020
    2.09.2020

    To, że dziś mieszkamy i żyjemy w bezpiecznym kraju, również jest wynikiem decyzji wyborczych, każdego pojedynczego głosu (orędzie marszałek Witek). Każdy pojedynczy to chyba nie po polsku? To dosłowne tłumaczenie angielskiego every single. Oczywiście powyższe użycie tej kalki z angielskiego nie jest jednostkowe, pojawia się coraz częściej, a każdygłos w tym przypadku nigdy nie będzie podwójny czy wielokrotny i podkreślanie jego pojedynczości jest zbędne. Proszę o opinię.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego