wkładać
  • wkładać czy zakładać
    20.04.2005
    20.04.2005
    Jak sformułować definicję, która umożliwiłaby jednoznaczne rozstrzygnięcie kwestii, czy ubrania, buty itp. wkłada się, czy zakłada? Podam dwa cytaty ze Słownika poprawnej polszczyzny PWN: „wkładać (…) umieszczać coś, zwykle ubranie, na kimś, na sobie”, „zakładać (…) Używane błędnie w znaczeniu 'wkładać coś, ubierać się w coś'. Np. Zakładać, poprawnie: wkładać, płaszcz, sukienkę, garnitur, buty. Ale: zakładać, kiedy jest mowa o przedmiotach, które się umieszcza na sobie”.
  • Co wkładamy – ogrom czy pracę?
    18.10.2018
    18.10.2018
    Szanowni Językoznawcy!
    Mam króciutkie pytanie: ogrom pracy włożonej w coś tam czy ogrom pracy włożony w coś tam? Byłabym za tym pierwszym (bo chyba jednak wkłada się w coś pracę, wysiłek, trud, a nie ogrom), ale w internecie znalazłam zadziwiająco dużo włożonego w to i tamto ogromu.
    Czyżbym się myliła?

    Pozdrawiam serdecznie i dziękuję,
    Anna
  • moro
    17.02.2012
    17.02.2012
    W gazecie natknąłem się na takie zdanie: „Policja zorganizowała dzieciom zawody w ubieraniu moro na czas”. Ponieważ, jak mi wiadomo (m.in. czytałem Państwa porady nr 6196 i 6822), we wzorcowej polszczyźnie ubranie się wkłada, a nie ubiera lub zakłada, powstaje pytanie: jak to poprawnie sformułować? Zawody we wkładaniu moro na czas? Zawody w ubieraniu się w moro na czas? Każda z tych możliwości wydaje mi się dziwnie „koślawa”…
  • Buty ubrać, włożyć czy założyć?
    2.01.2006
    2.01.2006
    Witam,
    Nigdy nie zwracałem na to uwagi i zawsze mówiłem ubierz buty, ubierz kurtkę, czapkę itd., itd. Być może jest to gwara z Rzeszowa i okolic, ale w Warszawie jest to niedopuszczalne. Szczególnie mi na to zwróciła uwagę moja dziewczyna. W jej oczach jestem debilem skoro używam takiej polszczyzny…
    Uparłem się i chcę jej udowodnić, że to też jest poprawnie. Ona twierdzi, że tylko załóż buty jest poprawnie i nie inaczej :)
    Pozdrawiam,
    MB
  • Co dzień

    1.12.2020
    1.12.2020

    Szanowni Państwo,

    wg słowników wyrażenie co dzień pisze się rozdzielnie. Przemawia to do mnie, jeśli oznacza ono 'każdego dnia', np. Co dzień wstaję o świcie. Jednakowoż co dzień (?) jest też synonimem dnia powszedniego. W zdaniu Na codzień noszę fartuch, a od święta wkładam suknię widziałbym pisownię łączną. Dodatkowo (w Wielkopolsce) zdarza mi się słyszeć w codzień, jak w dzień powszedni, co uzasadnia istnienie rzeczownika codzień (regionalizm?). Co Państwo na to?

    TM

  • Czy bohater może mówić niepoprawnie?
    22.02.2005
    22.02.2005
    Włączywszy telewizor, usłyszałem „Proszę panią…” oraz „Wsadź klucz w tą stacyjkę”. Był to serial komediowy o milionowej oglądalności. Aktorzy z pewnością potrafią prawidłowo zwrócić się do kobiety bądź odróżnić biernik od narzędnika! Z drugiej strony, grają oni ludzi nie zwracających uwagi na podstawową poprawność językową. Czy aktor powinien operować piękną polszczyzną, mimo że grana przezeń postać nigdy by tak nie mówiła? Czy osoba pisząca scenariusz może wkładać bohaterom błędy w usta?
  • Dialekt małopolski
    31.03.2017
    31.03.2017
    Szanowni Państwo,
    mam kilka pytań dotyczących gwary krakowskiej (dialektu małopolskiego).

    1) Czy zwrot ubierać kurtkę można przypisać do tejże gwary? Staram się dbać o język polski i myślałem, że to po prostu błąd i należy mówić o zakładaniu kurtki.
    2) Czy w innych regionach Polski nie mówi się auto na samochód? Bardzo mnie to zdziwiło.
    3) Czy mówienie w stylu czepak zamiast trzepak można usprawiedliwić gwarą? Jak to jest z tą dopuszczalnością gwarową?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • dwie Polski
    26.06.2010
    26.06.2010
    Jeden z polityków powiedział „Nie ma dwóch Polsk”. Jak odmienia się słowo Polska w l.mn.?
    Hanna Wojewoda
  • dziewczyna w ciemnych włosach?
    9.07.2007
    9.07.2007
    Które jest poprawne stwierdzenie: dziewczyna z ciemnymi włosami czy dziewczyna w ciemnych włosach? Wydaje mi się, że to pierwsze stwierdzenie, jednak powszechnie używany jest ten drugi zwrot.
  • Ex libris 

    2.10.2020
    2.10.2020

    Szanowni Państwo,

    chciałbym pytania dotyczące ekslibrisu. Wyrażenie  ex libris  znaczy 'z ksiąg/książek/księgozbioru', zatem powinno logicznie łączyć się z dopełniaczem (kogo? czego?), jednak często można zauważyć brak odmiany na różnego rodzaju pieczątkach, naklejkach. Stąd moje trzy pytania:

    1. Czy brak odmiany (mianownik) jest błędem?

    2. Czy można używać zwrotu łacińskiego i odmiany polskiej?

    3. Czy należy używać jedynie jednego języka - albo łaciny, albo polskiego?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego