wymienianie
  • boski czy Boski?
    16.02.2005
    16.02.2005
    Czy przymiotnik boski w każdym wypadku należy pisać małą literą (tylko ta wersja jest w słownikach ortograficznych)? Czy np. w zdaniu: „Bycie zrodzonym z ojca i matki odsyła do Boskiego stworzenia. W naszym narodzeniu biorą udział trzy postacie: ojciec, matka, Bóg” nie powinno się jednak użyć dużej litery, skoro chodzi o konkretnego Boga, a nie jakichś bogów?
  • Brukselizm wykonywać środki zapobiegawcze

    21.12.2018
    21.12.2018

    Moja wątpliwość dotyczy środków (w domyśle – zapobiegawczych). Czy takie środki mogą być wykonane? Intuicja moja bardzo protestuje przeciwko takiemu zestawieniu. Wyszukiwarka Google zdaje się uzasadniać moją wątpliwość – dla wyrażenia wykonaćśrodki ma 436 rekordów, które albo odsyłają do środków czystości (Możemy samodzielnie wykonać środki czystości przeznaczone do dbania…), albo wskazują na przypadkowe sąsiedztwo interesującego mnie rzeczownika z czasownikiem wykonać, np. na styku dwóch różnych zdań (Aby to zadanie wykonać, środki owe muszą mieć...).

    Wśród wyników pojawia się też kontekst pokrewny omawianemu wyżej. Ale jako takiej konstrukcji bynajmniej nie broni, zwłaszcza że wygląda na tłumaczenie (i jego kopie) urzędowego tekstu prosto z Brukseli (źródło: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX:22009A0515(02)):

    Środki zaradcze w przypadku niewykonania
    pomagają mu w wykonaniu takich środków zaradczych
    nie można przeszkodzić w wykonaniu środków zaradczych
    mogą wykonać środki zaradcze określone w artykule IX ustęp 1, przy czym mogą wykonać te środki tylko zgodnie z treścią upoważnienia.

    Mirosław Bańko w Słowniku dobrego stylu wśród czasowników „lubiących się” z rzeczownikiem środki wymienia m.in. dysponować, korzystać(z jakichś ś.),posługiwać się (jakimiś ś.),sięgać (po jakieś ś.), stosować (jakieś ś.), używać (jakichś ś.), wykorzystywać (jakieś ś.). Niestety, w wykazie tym czasownik wykonać nie występuje.

    W związku z powyższym konstrukcję wykonać środki zapobiegawcze należy traktować jako błąd językowy, jako neosemantyzm czy może jako termin prawniczy?

  • Bukowo, Bukowina, Mąkolno i Paczków
    26.04.2002
    26.04.2002
    1.Skoro nazwy miejscowości: Bukowo i Bukowina pochodzą od drzewa buk, to skąd pochodzi różnica między ich zakończeniami?
    2.Skąd pochodzą nazwy miejscowości Mąkolno i Paczków?
  • chanum
    24.03.2011
    24.03.2011
    Dzień dobry!
    Nie mogę znaleźć w żadnym słowniku słowa chanum – 'żona chana'. W Internecie znalazłam przykłady, takie jak Bibi-Chanum, Szach-Begi Chanum. Jak zatem zapisać chanum? Z wielkiej litery czy z małej jak w przypadku Czyngis-chana? Z dywizem czy bez? I czy można napisać chanum bez imienia właścicielki, np. w zdaniu „Chanum podała swojemu mężowi naczynie”?
    Pozdrawiam
  • Chopin czy Szopen?
    9.07.2007
    9.07.2007
    Tematem mojego pytania jest ulica Szopena i ulica Chopina w mieście Nysa. Czy poprawna jest zamiana patrona ulicy z Chopina na Szopena? Czy to może nowa znana osoba? Nie wiem, jak mam się zachować, pisząc listy? Czy to tylko w ramach ustawy chroniącej język polski ktoś nadinterpretował jej zapisy i spolszczył to nazwisko?
  • Co jest przysłowiem?
    14.04.2006
    14.04.2006
    Co jest wyznacznikiem tego, które związki frazeologiczne można uznać za przysłowia?
  • Co straciłem? 

    8.02.2021
    8.02.2021

    Dzień dobry,

    Czy poprawnym jest powiedzieć, w sytuacji gdy wymieniłem pieniądze na rzecz w sklepie, a ta rzecz uległa zniszczeniu (spadła mi i się rozwaliła), że straciłem pieniądze w sklepie a nie rzecz? Rzecz uległa zniszczeniu, więc wydawało by się, że stratą moją jest właśnie rzecz, na którą wymieniłem się pieniędzmi, a właśnie często mówi się, że straciło się rzecz. Wydaje się to niepoprawne bo się wymieniłem świadomie, ale mogłem się nie wymieniać bo się mi zniszczyła więc pieniądze...:)

  • cyfryzacja, ucyfrowienie
    24.10.2005
    24.10.2005
    Witam Państwa. Jak można jednym słowem nazwać rozpowszechnianie techniki cyfrowej, czy będzie to cyfracja, cyfryzacja, czy może coś innego? Drugie pytanie dotyczy poziomu nasycenia techniką cyfrową. Czy można powiedzieć, że „przekazy satelitarne zostały całkowicie ucyfrowione”?
    Przesyłam serdeczności,
    Jarek Gburczyk
  • cykliczny czy niecykliczny?
    23.01.2015
    23.01.2015
    Szanowni Państwo,
    nie rozumiem przepisu SO o zapisywaniu wielkimi literami wszystkich członów nazwy tych programów radiowych i telewizyjnych, które mają charakter cykliczny. Przecież prawie wszystkie poza filmami fabularnymi i dokumentalnymi można za takie uznać. Dlaczego więc wśród tych niecyklicznych wymienia się np. Sportową niedzielę albo Niedzielny poranek filmowy? Czyż nie są nadawane cyklicznie – co niedzielę?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • cyrylicki, głagolicki
    28.05.2007
    28.05.2007
    Proszę mi powiedzieć, która z form jest poprawna: cyrylicki czy cyrylski i analogicznie głagolicki czy głagolski? W książkach znalazłam obie formy, ale ostatnio usłyszałam, że wyrazy cyrylski i głagolski nie istnieją w języku polskim.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego