wzbudzenie
  • Epatować empatią
    12.01.2016
    12.01.2016
    Mam pytanie dotyczące cytatu:
    Kiedyś żyłem z zamiarem bycia dobrym, epatującym empatią, walczącym o zwierzęta, żyjącym dla wyższych idei człowiekiem. Dziś śmieszą mnie wszyscy, którzy próbują ratować świat. On jest już dawno martwy.
    Czy jest to napisane poprawnie? Jeśli nie, to jak to napisać, by brzmiało dobrze? Wydaje mi się, że wydźwięk powyższego cytatu kole w ucho. Jednak proszę o odpowiedź.
    Kłaniam się pięknie
    Michał.
  • Be!
    24.07.2017
    24.07.2017
    Wczoraj zacząłem się zastanawiać, skąd wzięło się mówienie dzieciom, że coś złego jest bebe. Czy ma to jakieś głębsze podłoże etymologiczne, czy po prostu tak się przyjęło ? W internecie nie znalazłem żadnych informacji oprócz wzmianki o kołnierzyku bebe, który raczej ma mały związek.

    Pozdrawiam !
  • bluszczu, ale Bluszcza
    14.12.2009
    14.12.2009
    Kontrowersje w gronie znajomych wzbudziła ostatnio forma dopełniacza tworzona od tytułu czasopisma Bluszcz. Słownik ortograficzny dopuszcza tylko formę bluszczu, ale w odniesieniu do nazwy rośliny. Czy ta reguła ma zastosowanie również w przypadku tytułu czasopisma? Przyznam, że moje odczucie się temu sprzeciwia. Czy mogę mu zaufać i prosić w kiosku o kolejny numer Bluszcza, a nie Bluszczu?
    Serdecznie pozdrawiam,
    Piotr
  • data scientistka, danolożka, a może mistrzyni danych?

    9.01.2021
    9.01.2021

    Szanowni Państwo,

    Koleżanka zawodowo zajmująca się "data science" określiła się jako "data scientistka", co wzbudziło żywą dyskusję. Znający branżę tłumaczą, że to określenie jak najbardziej stosowane w odniesieniu do specjalistek w tej dziedzinie. Jednocześnie stosowanie tego feminatywu wzbudza ogromny opór wielu osób, które twierdzą, że jest to niedopuszczalne. Nie ma dobrego odpowiednika, "analityk danych" zajmuje się czymś innym. Czy można zatem tę "data scientistkę" stosować? Dziękuję.

  • elfy i elfowie
    4.02.2002
    4.02.2002
    Moje pytanie dotyczy mianownika i biernika l. mn. rzeczownika elf. We wszelkich słownikach jako poprawna sugerowana jest końcówka -y (a więc elfy). Tymczasem Marek Gumkowski w jednym z wydań Władcy Pierścieni J. R. R. Tolkiena wprowadził formę elfowie, tak to motywując:
    Wspomnieć także należy o modyfikacji innego rodzaju: rzeczownikowi elf w mianowniku i bierniku liczby mnogiej nadawana jest tu męskoosobowa forma elfowie, nie figurująca w słownikach języka polskiego. Odważono się na takie odstępstwo od językowych prawideł zarówno dlatego, że w odniesieniu do postaci określanych tym mianem są tu zawsze stosowane formy gramatyczne przynależne istotom ludzkim (a więc oni, nie one; zrobili, nie zrobiły), jak i z chęci naśladowania w tej mierze decyzji autora, używającego nieprawidłowej w angielszczyźnie formy liczby mnogiej elves (zamiast elfs) i toczącego o to zażarte boje ze skrupulatną korektą. Tolkien chciał w ten sposób odświeżyć sens słowa, które – jak pisał – „z biegiem czasu skarlało i dziś kojarzy się raczej z fantastycznymi duszkami”. W polskim przekładzie forma elfy została pozostawiona wyłącznie w kilku miejscach jako zbiorowe określenie ludu czy też szczepu (np. Elfy Szare, Elfy Leśne – ale już: Elfowie Wysokiego Rodu). Podobnie, choć w sposób nie tak konsekwentny, wprowadzone zostały, jako oboczne, formy krasnoludy i krasnoludowie.

    Swego czasu temat ten wzbudził żywą wymianę zdań na „Forum dyskusyjnym miłośników twórczości J.R.R. Tolkiena”. Tu chciałbym spytać, co Państwo sądzą na temat takiej innowacji językowej, jej zasadności i poprawności. Czy da się tu w ogóle jednoznacznie rozstrzygnąć problem, czy też wybór jednej z form jest li tylko kwestią gustu użytkowników języka?

    Z tolkienowskim pozdrowieniem,
    Ruginwaldus
  • Kobieta kierowca – kierująca czy kierowczyni?

    8.07.2021
    27.02.2019

    Szanowni Państwo,

    prawdopodobnie gdzieś w Internecie natknąłem się na słowo kierująca jako określenie kierowcy, z zaznaczeniem płci osoby prowadzącej pojazd. Słowo to wzbudziło moją sympatię i chętnie się nim posługiwałem, również (co przyznaję ze skruchą) poprawiając Internautę który napisał o pewnej pani (w dopełniaczu) kierowczyni.

    Chciałem zapytać o poprawność obu słów i które z nich (jeśli w ogóle któreś) polecacie Państwo do stosowania.

  • Kodyfikacja normy językowej

    22.03.2022
    22.03.2022

    Szanowni Państwo,

    czy Wielki słownik języka polskiego oraz Słownik gramatyczny języka polskiego (oba dostępne online) można uznać za oficjalne słowniki? Znalazłam w nich pewne hasła, które wzbudziły moje wątpliwości. Forma moknęła jest podana jako alternatywna dla mokła, ale w Wielkim słowniku poprawnej polszczyzny z 2004 r. (w wersji papierowej) forma moknęła jest uznana za niepoprawną.

    Z góry dziękuję za odpowiedź.

  • kompetencje – posiadać czy mieć?
    20.03.2011
    20.03.2011
    Witam,
    nurtuję mnie kwestia słowa kompetencje i użycie go z czasownikiem mieć lub posiadać. W polskiej wersji traktatu z Lizbony czytamy „Unia ma wyłączne kompetencje w następujących dziedzinach…”. Nie wiem dlaczego w moim odczuciu bardziej odpowiednie w tym kontekście byłoby posiada kompetencje.
    Dziękuję za odpowiedź.
  • Małek
    31.01.2011
    31.01.2011
    Witam!
    Zmieniłam stan cywilny, przyjmując nazwisko męża Małek. Wcześniejsze nazwisko nigdy nie budziło moich wątpliwości przy odmianie, ale obecne już tak. Czy adresując kartkę z wakacji, powinnam kierować ją do Janiny i Stanisława Małek, czy do Janiny i Stanisława Małków? Kiedy ostatnio wysłałam życzenia świąteczne do rodziny męża, odmieniając nazwisko, wzbudziło to dużą dyskusję zwolenników obu form. Która forma jest poprawna?
    Alicja
  • nadpisać
    30.05.2013
    30.05.2013
    Witam!
    W ostatnim czasie wzbudziło moją wątpliwość słowo nadpisać. Funkcjonuje ono już dłuższy czas w języku polskim i wydaje się być dosyć dobrze zakorzenione, jednak nie jestem przekonany co do jego poprawności. Jeśli dobrze zauważyłem, jest ono kalką angielskiego overwrite, i wydaje mi się, że podczas tłumaczenia zostało zatracone oryginalne znaczenie, a dla osoby, która pierwszy raz spotyka się z tym słowem może być ono niejasne. Czy powinno się używać innego synonimu tego słowa?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego