włóczyć-się
  • włóczyć się po sądach
    11.01.2008
    11.01.2008
    Interesuje mnie pochodzenie składanki, która brzmi: włóczyć się po sądach. Czy my, Polacy nie załawiamy w sądzie stosownych dla tej instytucji spraw, a jedynie się tam włóczymy? Jeśli nie potrafimy lub boimy się korzystać z demokratycznych narzędzi i na przykład rezygnujemy z własnych praw lub ich części, to nasza prywatna dolegliwość, ale nadal nie oznacza to, że w salach i korytarzach sądowych mamy się włóczyć, powinniśmy się włóczyć, ktoś nas będzie włóczył itd.
  • Dlaczego szwendać się
    3.10.2016
    3.10.2016
    Szanowni Państwo,
    dopiero zajrzenie do słownika uświadomiło mi, że poprawna pisownia potocznego czasownika to szwendać, a nie szwędać. Zauważyłem zresztą, że jest to błąd popełniany przez ludzi. Czy można prosić o przybliżenie etymologii tego wyrazu, która zapewne uzasadni powód nietypowej w moim odczuciu pisowni? Brzmi z niemiecka.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Włókno się wlecze
    10.02.2016
    10.02.2016
    Interesuje mnie nie znaczenie, ale pochodzenie słowa włókno – skąd się ono „wywlokło”.
    Jak opisać źródłosłów włókno i włóczyć się (‘snuć’) – które z tych słów było pierwsze?
    Dziękuje za możliwie jak najszerszą odpowiedź.
    Pozdrawiam
    Maria Kondrad
  • o knysaniu i rzeczach pokrewnych
    22.02.2006
    22.02.2006
    Knysać się to po staropolsku 'włóczyć się'. A jaki będzie rzeczownik od tego czasownika, obecnie włóczęga, a po staropolsku? Podobnie włóczęgostwo dzisiaj, a po staropolsku? Pytam w kontekście Państwa opowiedzi na pytanie o knysz.
    Wiesław Knyszyński
  • Dlaczego pięta?
    14.10.2016
    14.10.2016
    Szanowni Państwo,
    zastanawia mnie rola pięty we frazeologii. Mamy chwalipiętę, wiercipiętę. Słyszałem też powiedzenie niech ci pójdzie w pięty (nawiasem mówiąc, nie wiem, co właściwie znaczy).
    Czy wiadomo, skąd owa pięta się wzięła? Co do chwalipięty, przyszło mi kiedyś do głowy, że może ma to coś wspólnego z piętą Achillesa, tj. chwalipięta 'chwali nawet swój potencjalnie słaby punkt’. Ale to pewnie tylko moja fantazja.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • moribund(a)
    26.04.2010
    26.04.2010
    Jak poprawnie spolszczyć łacińskie słowo moribundus, oznaczające osobę umierającą? Spotkałem się parę razy z formą moribund, jednak wydaje mi się, że lepiej brzmi (ten) moribunda – przez analogię do (tego) wagabundy (łac. vagabundus).
  • My rozluźniające

    29.09.2021
    29.09.2021

    W supermarkecie kasjerka zamiast „Dzień dobry” powiedziała do mnie „Mamy aplikację?”. Nie mam żalu o brak przywitania, bardziej mnie zastanawia aspekt językowy. Czy to mieści się chociaż w normie użytkowej, potocznej? Domyślam się, że znaczy to „Dzień dobry, czy ma pan aplikację naszego sklepu?”. Jednak czy używanie pierwszej osoby liczby mnogiej zwracając się do kogoś, jest poprawne? Kiedyś co prawda mówiło się w Polsce na „wy”, jednak chyba nie na „my” zwracając się do kogoś?

  • kapewu i wagarować
    18.10.2002
    18.10.2002
    Chciałabym się dowiedzieć, skąd pochodzi zwrot kapewu (chyba tak to się pisze). Kiedyś był chyba bardzo popularny, bo pamiętam, że moja babcia tak do mnie mówiła, gdy pytała się, czy dotarło do mnie to, co powiedziała. Jeśli nie jest to zwrot polski, to skąd go zaczęrpnęliśmy? I na koniec wagarować, skąd i on się wziął? Z góry serdecznie dziękuję za odpowiedź.
    Ewa
  • chwalipięta
    18.03.2011
    18.03.2011
    Witam!
    Prosiłabym o wyjaśnienie etymologii słowa chwalipięta.
    Pozdrawiam serdecznie
  • Dawne nazwy pierwiastków chemicznych

    2.01.2024
    2.01.2024

    W dawnych nazwach pierwiastków czasami występowała cząstka "„-ród”, np kwas + -o- + -ród -> kwasoród (tlen); woda + -o- + -ród -> wodoród (wodór); saletra + -o- + -ród -> saletroród (siarka) [przyp. red. azot]. Czy cząstka „-ród” jest tematem słowotwórczym wyrazów złożonych czy przyrostkiem, i jak to rozpoznać?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego