włączać
  • Maria Skłodowska-Curie
    4.09.2002
    4.09.2002
    Laureatka Nagrody Nobla to Maria Skłodowska-Curie. Wszystkie słowniki podają taka pisownię nazwiska polskiej noblistki. Dlaczego mamy wiec UMCS (Uniwersytet im. Marii Curie-Skłodowskiej)? Czyżby do nazwy uniwersytetu wkradł się błąd? Trudno w to uwierzyć.
    Daniel Bożynski
  • my zamiast ja
    16.12.2008
    16.12.2008
    Witam!
    Niektóre osoby, mówiąc o czynnościach, które będą wykonywać samodzielnie, wypowiadają się w licznie mnogiej, np. „To zrobimy tak”, „Policzymy i zobaczymy, co wyjdzie” (mając na myśli zrobię, policzę). Czy jest to jakieś regionalizm, błąd językowy, czy może coś innego?
    Pozdrawiam
  • Nazwiska Nye i Gaffney
    1.06.2016
    1.06.2016
    Droga Redakcjo!
    Czy koniecznie powinnam odmienić nazwisko w połączeniu: komisja Nye? I jeszcze: jak przenieść do następnego wiersza nazwisko: Gaffney? >Gaf-fney czy Gaff-ney?

    Dziękuję.
    Z poważaniem
    Czytelniczka
  • odgrywać czy pełnić rolę?
    14.03.2011
    14.03.2011
    Dzień dobry!
    Jak należy traktować wyrażenia pełnić rolę i spełniać rolę? Czy można to zaakceptować? W Poradni jest jednak kilka odpowiedzi ekspertów, w których taki zwrot się pojawia. Spotkałem się jednak z opinią, że pełni się funkcję, a rolę się odgrywa.
    Pozdrawiam,
    Stały czytelnik Poradni
  • odmiana imion i nazwisk
    25.09.2002
    25.09.2002
    Czy postępująca (?) maniera używania dopełniacza i wołacza w brzmieniu mianownika w stosunku do nazwisk i imion własnych została już „prawnie usankcjonowana” ? Czyli zgodnie z regułami poprawnej polszczyzny można informować o przyznaniu nagrody dla Michała Prosty? Bo zwracanie się do rozmówcy „Grzegorz, zechciej skomentować” jest już właściwie nagminne? Jeżeli tak, to przepraszam za zawracanie głowy.
    To pierwsze jest powszechną manierą polskich księży, którzy przy wyliczaniu intencji Mszy św. na cały tydzień preferują taką właśnie formę. Przecież jak parę tysięcy osób słyszy to tydzień w tydzień, to nawet podświadomie nabiera złych manier. Czy nie można by z tym czegoś zrobić? O telewizji już nie wspomnę, bo ona chyba niereformowalna.
    Jeżeli oczywiście trzeba, bo może ja ciągle tkwię w Średniowieczu, a ludzkość dokonała tu jakichś istotnych zmian, których nie umiałem przyswoić?
    Może rozesłać jakąś ulotkę do seminariów gdzie tych księży szkolą. Albo do kurii?
    Dziwny pewnie jestem, bo „techniczny”, a jakoś to mnie niemiło dotyka.

    Pozdrawiam,
    W.Reczek
    (dr inż.)
  • odmiana nazw gier
    21.05.2010
    21.05.2010
    Jaki jest poprawny dopełniacz angielskich nazw gier brzmiących identycznie (lub niemal identycznie) w języku polskim, np. Portal, Storm, Crysis? Gracze odmieniają je z kocówką -a, mimo że wyrazy portal, sztorm, kryzys mają w dopełniaczu -u. Czy jest jakaś zasada dotycząca nazw własnych, która odróżnia tę odmiane od odmiany rzeczowników pospolitych?
    Dziękuję i pozdrawiam.
    Anna
  • otworzyć telewizor
    13.11.2002
    13.11.2002
    Czy dopuszczalne jest użycie w tekście literackim – napisanym raczej standardową polszczyzną bez odstępstw – wyrażenia: otworzyć telewizor/ radio? Mnie się to kojarzy z chirurgicznym otwieraniem korpusu, ale czy powinnam kogoś poprawiać, skoro rzecz występuje w słowniku (jakkolwiek z kwalifikatorem pot.)?
    Serdeczności polonistyczne
    Marianna Cielecka
  • Poza urodą

    8.01.2022

    Dzień dobry,

    Proszę o wyjaśnienie roli ("wyłączającej z / włączającej do" zakresu odniesienia zdania) przyimka poza, a przy okazji i sensu poniższego zdania: Rzeczywiście, obu paniom natura nie poskąpiła – poza urodą – twardych charakterów i sporych temperamentów. Mam wątpliwości, czy autor tej wypowiedzi chwali urodę i przymioty obu pań, czy raczej tylko cechy ich charakterów...

  • po żydowsku
    23.11.2013
    23.11.2013
    Szanowni Państwo,
    w książce Joanny Tokarskiej-Bakir Rzeczy mgliste: eseje i studia autorka przytacza dwa zwroty: zapinać się po żydowsku (na lewą stronę) i jeść po żydowsku (nóż w lewej, widelec w prawej). Czy mają one źródło w jakichś realnie istniejących zwyczajach?
  • Przecinek pomiędzy zdaniami podrzędnymi i nadrzędnymi

    22.03.2017
    22.03.2017

    Szanowni Państwo,

    zastanawia mnie, czy w zdaniu A jakie mamy plany(,) też nie wiem jest potrzebny przecinek. Bez wątpienia: Nie wiem, jakie mamy plany, a więc Jakie mamy plany, nie wiem. Ale czy też coś tu zmienia?

    Zagadnienie wydaje mi się podobne do innego, intensywnie omówionego: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Inna-sprawa-to-czy;16237.html. W końcu, idąc krok dalej, można by powiedzieć: A jakie mamy plany to też nie wiem.

    Z wyrazami szacunku

    Czytelnik

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego