zabytek
  • dokument czy zabytek?
    16.10.2014
    16.10.2014
    Szanowni Państwo,
    jak zapisać prawo XII Tablic – jak tytuł Prawo XII tablic, jak nazwę własną prawo XII Tablic czy Prawo XII Tablic?
    Dziękuję za odpowiedź!
    Pozdrawiam
  • Pisownia potocznych nazw zabytków oraz obcych dań i napojów
    11.02.2016
    11.02.2016
    Jak zapisywać nieoficjalne nazwy zabytków, np. furta Dominikańska zwana też Uchem Igielnym. Jak zapisać oba człony nazwy Ucho Igielne – dużymi czy małymi literami, czy ująć ją w cudzysłowie?
    Jak zapisywać nazwy obce dań, napojów („W wiedeńskiej kawiarni zamówimy różne kawy, np. Maria Theresia z likierem, Fiaker Kaffee z rumem, Wiener Melange, zjeść spaghetti bolognese i Apfelstrudla/Apfelstrudel czy wypić kieliszek Weiss Gespritz”) – dużymi czy małymi literami? Kursywą?
  • Nazwy zabytkowych ksiąg liturgicznych
    12.01.2016
    12.01.2016
    Jak należy zapisywać nazwy zabytkowych ksiąg liturgicznych (Antyfonarz Leoniański; Sakramentarz tyniecki; Antyfonarz z Compiegne, Graduał Macieja Skawinki)?
    Nie są to tytuły dzieł nadane przez ich autorów, z drugiej strony nie chodzi tylko o nazwę gatunkową z dodaniem przymiotnika lub miejsca pochodzenia; są to nazwy jednostkowe. Z tej przyczyny moja intuicja jest taka, iż powinno się zapisywać wszystkie człony od wielkich liter i bez kursywy – czy tak?
    Będę bardzo wdzięczny za pomoc.
  • Sumerowie i kodeks Hammurabiego
    25.06.2015
    25.06.2015
    Według Słownika Języka Polskiego wyrazy Sumerowie i Sumeryjczycy są terminami równorzędnymi. Czy w dobrym stylu będzie posługiwanie się nimi zamiennie w jednym tekście, czy też lepiej zachować konsekwencję i korzystać z jednej tylko możliwości? I jeszcze – które z zapisów są poprawne: kodeks Hammurabiego czy Kodeks Hammurabiego; kamień z Rosetty czy Kamień z Rosetty? Według jakich zasad? Czy Kodeks Hammurabiego należy traktować jak tytuł i wyodrębniać kursywą (lub cudzysłowem)?
  • żeńskie nazwy stanowisk

    6.03.2021
    13.09.2011

    Witam!

    Mam problem z żeńskimi formami nazw takich stanowisk, jak konserwator zabytków, kurator oświaty, dyrektor generalny. Jak jest poprawnie: wojewódzka konserwator zabytków Anna Kowalska czy wojewódzki konserwator zabytków Anna Kowalska? Podobnie sprawa wygląda z kuatorem: wojewódzka czy wojewódzki kurator oświaty Anna Kowalska?

    Dziękuję i pozdrawiam

  • Kłopotliwe sto jeden
    9.06.2017
    9.06.2017
    Szanowni Państwo,
    chciałabym zapytać, jak zapisać słownie dane różnią się 101 wartościami.

    Byłabym wdzięczna za odpowiedź.

    Pozdrawiam
  • nazwy obiektów miejskich
    27.05.2002
    27.05.2002
    Szanowni Państwo,
    Mam trudności z ustaleniem, jak powinno się pisać wyrażenie katedra wawelska (chodzi o wielkość pierwszych liter słów).
    I to samo, ale generalnie: skąd czerpać wiadomości na temat pisowni poszczególnych obiektów zabytkowych i turystycznych? Nazwy czy określenia poszczególnych wież, baszt, chat, kaplic, dzwonów itd. pisane są bardzo różnie w rozmaitych źródłach i w zależności od kontekstu. Na przykład kiedy chcę użyć wyrażenia dzwon Zygmunta, powinienem właściwie sprawdzić, czy istnieje taka nazwa własna (Dzwon Zygmunta), czy jest to tylko opisanie dzwonu Zygmunt (= dzwon ufundowany przez Zygmunta). Rzetelne wyjaśnienie takiego (czy innego) przypadku bywa czaso- i pracochłonne, i nie zawsze daje rezultaty.
    Odpowiedź Poradni nt. klasztoru Franciszkanów pokazuje, że nawet jeśli znajdziemy poszukiwany ciąg wyrazów w słowniku ortograficznym, to jeszcze się może okazać, że podana pisownia dotyczy jednego z możliwych kontekstów, być może akurat nie tego, o który nam chodziło.
    Opieranie się na materiałach wydawanych dla turystów wydaje mi się niebezpieczne, gdyż wydawca chcąc zachwalić swój „towar”, może nadużywać wielkiej litery. Czasem w grę też wchodzi wielka litera stosowana ze względów uczuciowych. Jak radzić sobie w tym językowym gąszczu turystyczno-zabytkowych atrakcji?
  • odmiana nazw tureckich
    21.02.2003
    21.02.2003
    Witam!
    Problem dotyczy odmiany obcych nazw miejscowych (w tym przypadku tureckich), zakończonych na spółgłoskę. Kiedy należy je odmieniać według polskiej deklinacji, a kiedy zostawiać w postaci mianownikowej? Czy w przypadku odmiany stosujemy w dopełniaczu końcówkę -a (np. zabytki Aydera), czy też -u (zabytki Ayderu)? Poniżej niektóre z wątpliwych nazw: Samsun, Ayder, Sinop, Giresun, Sumela, Erzum, Amasra, Amasya (co w przypadku odmiany dzialoby sie z y?), Gideros, Olgunlar.
    Bardzo dziękuję za pomoc.
  • odrenować?
    20.01.2003
    20.01.2003
    Dzien dobry,
    Czy można powiedzieć odrenowane zabytki?
    kk
  • odwrocie
    2.03.2022
    12.09.2014
    Rzeczownika rodzaju nijakiego odwrocie ('odwrotna strona') nie ma w słownikach i poradnikach językowych. Odwrót jako 'odwrotna strona' może występować tylko w wyrażeniu na odwrocie. Słownik wyraców obcych jako odwrotną stronę m.in. obrazu definiuje rewers, choć słownik sztuk pięknych jako obiekty, do których się on odnosi, wymienia tylko monety i medale. W publikacjach odwrocie jako 'odwrotna strona obrazu' występuje często, jest odmieniane przez przypadki, a redakcje przeciw temu nie protestują.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego