zależnie
  • Masaż kosmetyczny twarzy…, czyli zmora nominalizacji
    27.06.2017
    27.06.2017
    Czy konstrukcja zdania: Masaż kosmetyczny twarzy masażysta powinien poprzedzić ustaleniem celu zabiegu zależnie od rodzaju cery… świadczy o zależności określenia (określę albo nie określę), czy określeniu celu zależnego od rodzaju cery? A może zdanie takie może być interpretowane na oba sposoby?

    Pozdrawiam serdecznie
    Artur Kaźmierski
  • rodzaje czasowników
    19.09.2001
    19.09.2001
    Na jakie grupy dzielą się czasowniki?
  • Wartość stylistyczna i pochodzenie końcówek mianownika liczby mnogiej rzeczowników męskich

    13.02.2021
    13.02.2021

    Jak to się stało, że w języku polskim wykształciły się aż trzy końcówki liczby mnogiej w rodzaju męskim: (1) osobowe i godnościowe -owie, (2) godnościowe bądź archaizujące -y/-i (zależnie od spółgłoski wygłosowej), wreszcie (3) zwykle deprecjacyjne i/lub nieżywotne -i/-y (zależnie od spółgłoski wygłosowej, z repartycją częściowo odwrotną niż w 2)

    Np. (1) aniołowie (2) anieli (3) anioły – w ost. przypadku akurat bez odcienia deprecjacyjnego.

    Dziękuję za naświetlenie tematu,

    Łukasz

  • w koło – wkoło
    23.09.2009
    23.09.2009
    Szanowni Państwo,
    proszę o pomoc w ustaleniu poprawnej pisowni w poniższych zdaniach:
    – Świat zawiruje w koło/wkoło tysiącem barw.
    – Wszyscy się zlecieli w koło/wkoło.
    – Wycinali w koło/wkoło, okorowywali. (mowa o drewnie w tartaku)
    – Żyła tym, co się w koło/wkoło rozwija. (o uczuciach)
    – Ciemność roztaczała się w koło/wkoło.
    – Dlaczego wszyscy w koło/wkoło mnie umierają?
    – Kwiaty tańczą w koło/wkoło ciebie.
    – Zapach kwiatów roztaczał w koło/wkoło cudowny aromat.
    – Zimno obeszło ją w koło/wkoło.
    Marta
  • Abiezeryta, arwadyta
    4.04.2006
    4.04.2006
    Witam!
    Zastanawiam się czy starotestamentowe nazwy pochodzenia, takie jak Abiezeryta od imienia Abiezer, czy Arwadyta od miasta Arwad, pisać z dużej czy z małej litery?
    Dziękuję i pozdrawiam,
    Krzysztof
  • adresat w liście
    24.03.2009
    24.03.2009
    Szanowni Państwo,
    z tego, co wiem [wynika, że] w liście motywacyjnym należy napisać swoje imię i nazwisko oraz dane kontaktowe w lewym górnym rogu, a adres firmy, do której jest wysyłana oferta – w prawym. Jak sytuacja wygląda w przypadku zaproszenia, które wysyłam w imieniu organizacji? Czy dane adresata zawsze powinny znaleźć się po prawej stronie? (Dla mnie to jakoś dziwnie wygląda).
    Pozdrawiam i z góry dziękuję za odpowiedź.
  • aktywować czy aktywizować?
    5.03.2003
    5.03.2003
    Bardzo proszę o wyjaśnienie różnicy znaczenia czasowników aktywować i aktywizować. Czy w zdaniu: „W razie zagrożenia zostaną aktywowane dodatkowe jednostki i systemy” nie powinno się raczej użyć czasownika aktywizować, tzn. 'uczynić czynnym, aktywnym'?
  • ale niestety
    17.03.2011
    17.03.2011
    Szanowni Państwo,
    mam pytanie dotyczące interpunkcji. Zastanawiam się, czy rozdzielanie ale i niestety przecinkiem jest poprawne. Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • angielskie tytuły szlacheckie
    28.09.2006
    28.09.2006
    Angielski tytuł może być rodowy (Gordon Byron, 6. baron Byron) lub terytorialny (Henry Home, lord Kames). Czy to wpływa na odmianę (lorda Byrona, lorda Kames), czy nie (lorda Byrona, lorda Kamesa)? David Lindsay, 1st Duke of Montrose – diuka Montrose czy diuka Montrose’a?
    Edward de Vere, 17th Earl of Oxford (domniemany Szekspir). Czy po polsku ma być: hrabia Oksford czy hrabia Oksfordu, z hrabią Oksford, z hrabią Oksfordu czy z hrabią Oksfordem? Czy te kwestie reguluje jakaś zasada?
  • aspekt czasowników
    14.10.2002
    14.10.2002
    Szanowni Państwo,
    Zawsze sądziłem, że aspekt jest cechą czasownika, a nie kwestią jego odmiany (podobnie jak rzeczownik „ma rodzaj”, a nie „odmienia się przez rodzaj”), i że owszem, czasowniki łączą się w pary aspektowe, ale nie oznacza to, że każdy swoją parę mieć musi. Tymczasem moje dziecko oznajmiło mi właśnie – tak uczone w szkole – że to jest „odmiana przez aspekt”. Nie wierzyłem, sprawdziłem, rzeczywiście ma w zeszycie napisane: „Czasowniki odmieniają się przez aspekt”.
    Dla mnie różnica jest zasadnicza. Według mojego dotychczasowego rozeznania wziąć i brać to były dwa czasowniki, wprawdzie skojarzone w parę, ale osobne. Jeśli natomiast miałaby to być odmiana, to byłby to jeden i ten sam wyraz (tyle że właśnie odmieniany). Tylko która forma będzie wtedy podstawową – wziąć będzie brać odmienionym przez aspekt, czy też brać będzie odmienionym przez aspekt wziąć?
    Poza tym jeśli to jest rzeczywiście odmiana, to wynikałoby z tego, że każdy czasownik (poza ewentualnymi wyjątkami) da się odmienić. Tu lista wyjątków byłaby chyba nazbyt długa, bo jak „odmienić” przez aspekt czasowniki: zobaczyć, dojrzeć, powłóczyć, siedzieć, mianować, wisieć, ciąć, rwać, drzeć, gadać, utkać (np. gobelin), pognać (dokądś), strzyc, biec, prać, ciec, płukać, razić, spacerować, bawić się, kołowacieć, kochać, lubić, szanować, podkochiwać się
    Proszę o pomoc, bo dziecko zadaje mi coraz trudniejsze pytania, a ja nie wiem, jak odpowiedzieć. Szukałem trochę po książkach (np. w Praktycznym słowniku poprawnej polszczyzny nie tylko dla młodzieży, str. 406) i raczej przyznałbym rację sobie, a nie nauczycielce, niemniej wolałbym zweryfikować swoją interpretację u źródła, zanim zacznę przestawiać dziecko, bo może to ja coś wiem nie tak, jak trzeba.
    Serdecznie dziękuję.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego