Chciałbym poprosić o krótki opis miękkiego „wь” w języku polskim, które nie istnieje w formach rzeczownikowych słów, ale ujawnia się we fleksji, na przykład Wrocław ale Wrocławiu, także w słowach takich jak czerw/czerwie albo paw/pawie. Czemu miękkie „wь” zanikło w mianowniku, a nie zrealizowało się jako „j”, jak na przykład „Wrocławj” albo „pawj”? Analogicznie jest chyba w przypadku niektórych słów z „b” na końcu, jak np „gołąb”, którego liczba mnoga brzmi u nas „gołębie”, podczas gdy np w słowackim mamy odmianę po twardej spółgłosce: „holuby”.

Szanowna Poradnio,
proszę o wyjaśnienie dokładnego znaczenia i etymologii pejoratywnego określenia mlon (lub mlun). Dość często można się z nim spotkać we wschodniej Polsce.

Dzień dobry.

W zawiązku z podróżami świątecznymi zawitałem po raz pierwszy do rodziny na Podhale i uderzyła mnie jedna rzecz. Mianowicie, bardzo dużo osób tutaj samogłoskę [e] wymawia jak [y]. Dla przykładu, ser -> [syr], mleko -> [mlyko], nie -> [niy]. Moje pytanie brzmi skąd taka tendencja?

Z góry dziękuję za odpowiedź i życzę szczęśliwego nowego roku!

Chociaż częściej powiemy otworzył niż otwarł, to raczej wybierzemy formę otwarty niż otworzony. Moje pytanie dotyczy tego drugiego imiesłowu – czy mieści się on w granicach normy? Czy są konteksty, kiedy brzmi nawet lepiej niż otwarty?

Szanowni Państwo,
w sadze Gwiezdne wojny istotną rolę odgrywają padawani – młodzi adepci sztuki Jedi. Chciałbym dowiedzieć się czegoś więcej o tym słowie. Nie spotkałem go nigdzie poza tym kontekstem, czyżby zostało wymyślone na jego potrzebę? Obiło mi się o uszy, że – nazwijmy to szumnie – sfera duchowa świata Star Wars była inspirowana tradycjami Dalekiego Wschodu. Słowo padawan rzeczywiście pobrzmiewa gdzieś jakby z hinduska? Czy to dobry trop?

Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Szanowni Państwo. Czy w związku z planowaną reformą ortografii nie można byłoby uprościć zapis niektórych wyrazów i zamiast po nowemu pisać np. Warszawianin dużą literą, dopuścić też pisanie małą, jak to jeszcze się obecnie pisze? Wszak to tylko ortografia umowna, za którą nie przemawia ani tradycja, ani historia. Powstanie z tego tylko galimatias, bo minie dużo czasu, zanim się ludzie przyzwyczają do nowej pisowni.

Dlaczego od czasowników mrzeć, trzeć, przeć itp. mamy: marł, tarł, parł, a od wrzeć, ujrzeć – wrzał, ujrzał?

Z góry dziękuję za odpowiedź
Łukasz

Witam serdecznie!
Chciałbym prosić o wyjaśnienie pewnego problemu radiowego. Otóż w ostatnim czasie pojawiła się w naszej rozgłośni pewna wątpliwość zgłoszona przez jednego ze słuchaczy: czy poprawne, ewentualnie dopuszczalne jest używanie formy kreski powyżej (poniżej) zera przy podawaniu aktualnej temperatury? O ile mi wiadomo, forma ta jest obecnie dość powszechnie stosowana zarówno w radio jak i telewizji.
Pozdrawiam, Jerzy Piekarczyk
PS. Bardzo zależy mi na szybkiej odpowiedzi, więc jeżeli jest to możliwe, prosiłbym bardzo o rychłą reakcję.

Szanowni Państwo,

jak doszło do tego, że jeżeli kupujemy coś za bezcen, to ma to bardzo niską cenę, a z drugiej strony przedmiot bezcenny jest wyjątkowo cenny?

Z poważaniem

Michał

Czy w przepisach (młodego kucharza, więc język powinien brzmieć raczej naturalnie) należy używać dopełniaczy czy bierników np. obierz ziemniak/a, pokrój batat/a?