zbiory
  • podmiot szeregowy
    12.12.2010
    12.12.2010
    Szanowni Państwo,
    będę wdzięczna za pomoc w następującej kwestii: orzeczenia w jakim rodzaju wymaga podmiot szeregowy dzieci i młodzież? „Dzieci i młodzież maszerowali” czy „…maszerowały”?
    Dziękuję. Łączę wyrazy szacunku.
    Joanna
  • Przecinek pomiędzy zdaniami podrzędnymi i nadrzędnymi

    22.03.2017
    22.03.2017

    Szanowni Państwo,

    zastanawia mnie, czy w zdaniu A jakie mamy plany(,) też nie wiem jest potrzebny przecinek. Bez wątpienia: Nie wiem, jakie mamy plany, a więc Jakie mamy plany, nie wiem. Ale czy też coś tu zmienia?

    Zagadnienie wydaje mi się podobne do innego, intensywnie omówionego: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Inna-sprawa-to-czy;16237.html. W końcu, idąc krok dalej, można by powiedzieć: A jakie mamy plany to też nie wiem.

    Z wyrazami szacunku

    Czytelnik

  • przymiotniki odliczbowe
    28.03.2013
    28.03.2013
    Podczas redagowania książki napotkałem wyraz dziesięciotysiąconogi – użyty w celu określenia hipotetycznej istoty o 10 tysiącach nóg. Czy został on utworzony prawidłowo?
    Przy okazji chciałbym zapytać, jak za pomocą jednego przymiotnika określić istotę mającą np. 120 tysięcy nóg albo 99 tysięcy głów.
  • przy pomocy czy za pomocą?
    12.01.2005
    12.01.2005
    Witam serdecznie.
    Ostatnio od znajomej redaktorki i tłumaczki dowiedziałem się, iż forma przy pomocy może być używana tylko z osobami (przy pomocy kogoś), natomiast do przedmiotów powinno być stosowane za pomocą (czegoś). Szybkie badanie w internecie – w tym również na stronach poradni – wykazało, iż jest to rozróżnienie praktycznie nieistniejące. Czy tak jest faktycznie, czy tak kiedyś było, ale już nie jest, czy tak w ogóle nie było i nie jest?
    Dziękuję i pozdrawiam,
    Jarek Hirny
  • rasa
    5.04.2014
    5.04.2014
    Często widuje w tekstach, że słowo rasa dotyczy tylko liczby mnogiej, np. rasa psów to charty, setery, a nie chart, seter. Co ciekawe w przypadku np. kotów (pers) lub owiec (kent, karakuł, bo karakuły to już kojarzy się z futrem) nie dostrzegłem tego typu zależności. Czy zatem nazwanie rasą pojedynczego egzemplarza jest błędem, a jeśli tak to czy w takim razie powinniśmy tego typu zasadę zbiorowości stosować do wszystkich jednostek systematycznych (typ, odmiana, gatunek itp.)?
  • słownictwo pochodzenia obcego

    14.10.2023
    14.10.2023

    Chciałbym zapytać o statystykę pochodzenia słownictwa języka polskiego (tutaj britannica.com/topic/English-language/Vocab dla j. ang.). Wyobrażam sobie, że to bardzo trudne zadanie oszacować taką „ogólną” etymologię ale może ktoś już próbował?

    Hipoteza – większość słów ma źródło „słowiańskie” (nieformalnie – chodzi o grupę języków słowiańskich a może SCS?). Problem zapewne można rozpatrzyć na trochę bardziej ogólnym poziomie podrodziny języków bałtosłowiańskich.

    Z poważaniem

    Dobromił Pszenny

  • Staropolszczyzna w wersji audio?

    12.03.2013
    12.03.2013

    Gdzie można znaleźć nagranie audio brzmienia starodawnej polszczyzny, tj. rekonstrukcji aktorskiej sposobu, w jakim dawniej potocznie mówiono?

  • Szeherezada

    5.03.2021
    28.01.2021

    Czy da się obronić pisownię „Szecherezada”? Mam książkę z 1966 r., starannie zredagowaną przez cenione wydawnictwo, i tylko to jedno „ch” (każdokrotnie) jest w niej uderzające. W języku rosyjskim jest w tym miejscu „х” (odpowiednik polskiego „ch”), a nie „г”.

  • Śmieci czy śmiecie? – Nic o tym nie wiem!
    18.06.2003
    18.06.2003
    Szanowny Panie Profesorze!
    Jesteśmy uczniami liceum i dobrze znamy Pana program. Nurtują nas pewne wątpliwości… Otóż, czy powinniśmy mówić śmieci czy śmiecie i kiedy można mówić w dany sposób. Drugie pytanie dotyczy pewnego niuansu językowego – czy powiedzieć nie wiem nic czy nie wiem niczego. Wydaje się nam, że druga możliwość jest poprawna. Nie mamy pewności.
    P.S. Mamy nadzieję, iż znajdzie Pan trochę czasu na poświęcenie uwagi i odpisanie nam. Serdecznie pozdrawiamy. Życzymy zdrowia.
    Z wyrazami szacunku,
    Dominika i Michał.
  • Świat a ludzie!
    9.01.2019
    9.01.2019
    Szanowni Państwo,
    w moim domu posługujemy się często określeniem świat a ludzie. Oto kontekst: Na pewno się wyrobimy. Dwie godziny na dojazd tam to świat a ludzie!. Osobę spoza mojej rodziny zadziwiło to powiedzonko. Zastanawiam się, czy to jakiś nasz familiolekt.

    Z wyrazami szacunku i najlepszymi życzeniami świątecznymi!
    Czytelnik
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego