-
wchodzić, wjeżdżać, schodzić, zjeżdżać22.03.201722.03.2017Szanowni Państwo,
mam pewną uwagę odnośnie do porady nt. pleonazmów. Otóż autorka pisze:
Nie wszystkie jednak konstrukcje redundantne są błędne – nie uznalibyśmy na przykład za niepoprawne zdań: Zszedł schodami na dół czy Wjechał windą na górę (a przecież nie można zjechać schodami do góry czy zejść windą na dół – schodzi się zawsze schodami, na dół, a wjeżdża się tylko windą, i tylko do góry.
Zgadzając się co do meritum – wymienione konstrukcje są prawidłowe – pozwolę sobie zakwestionować ich pleonastyczny charakter. Przynajmniej w niektórych kontekstach.
- Schodami jak najbardziej można zjechać. Czasem nie trzeba nawet dodawać, że chodzi o schody ruchome (którymi skądinąd można także zejść, jeśli chwilowo nie działają).
- Można zbiegać po schodach i jest to zdecydowanie coś innego niż schodzić.
- Schodzić i wchodzić można po trapie, po drabinie, po zboczu itp. Miewa to znaczenia dla odmalowania sytuacji przed oczyma wyobraźni odbiorcy. Np. dziecko wbiegło na szczyt pagórka po zboczu, a jego opiekun spokojnie wszedł po prowadzących tam schodach.
- Określenie na dół oznacza w tym przypadku najniższe piętro (poziom), a zatem sprecyzowanie, że schodzi się na dół wyklucza pewne możliwości, np. zejście z 3. piętra na 2. lub na półpiętro.
A. - Schodami jak najbardziej można zjechać. Czasem nie trzeba nawet dodawać, że chodzi o schody ruchome (którymi skądinąd można także zejść, jeśli chwilowo nie działają).
-
Babimost, Białystok i Krasnystaw12.01.200412.01.2004Czym różni się gramatycznie nazwa miasta Białystok od Babimost? Przecież jeżeli mieszkam w Białymstoku, to i w Babimmoście, a jeżeli w Babimoście, to i w Białystoku! Osobiście odmieniam wszystkie tego typu nazwy (ze świadomością, że źle czynię, ale chyba tylko chwilowo…) „bezznaczeniowo” – czyli nie utożsamiam tych wyrazów z mostem będącym własnością płci pięknej, ani ze zboczem góry o barwie białej. Krasnystaw zaś jest już poza konkurencją – wszak w języku polskim nie istnieje słowo krasny!
-
kółko graniaste12.05.200612.05.2006W pracy z dziećmi bardzo często korzystam z tekstu, którego do końca nie rozumiem. Proszę o pomoc w wyjaśnieniu, bo mi wstyd. Oto treść: „Kółko graniaste, czterokanciaste [czworokanciaste?]. Kółko nam się połamało, cztery grosze kosztowało, a my wszyscy bęc!”. Na dodatek nie wiem, czy cztero- czy czworo-. A czy jest ktoś, kto nie spotkał sie z tą zabawą? Myślę, że nie.
-
Pisownia wielowyrazowych nazw własnych – ciąg dalszy
14.05.202314.05.2023Dzień dobry!
Mam nadal wątpliwości co do pisowni wielowyrazowych nazw własnych.
Słownik PWN podaje zapis: dolina Warty. Czy zatem będzie także dolina Białki, dolina Roztoki i dolina Białej Wisełki? W literaturze mamy tu wszędzie "Dolinę" od dużej litery. Czy może słowo "dolina" ma w tych 2 przypadkach inne znaczenie? Tylko w takim razie jak je odróżnić?
Mamy też Wierch Poroniec. Teoretycznie powinien to być wierch Poroniec (bo "Poroniec" to mianownik)...
I jeszcze grań (Grań?) Wołoszyna (szczyt nazywa się Wołoszyn); ze stokiem lub zboczem nie miałabym problemu, napisałabym małą - ale grań? Groń Jana Pawła II jest od dużej.
Z poważaniem
BT
-
Przyimek przed nazwą powierzchni, wzdłuż której wykonuje się ruch24.10.201824.10.2018Dzień dobry. Chciałbym zapytać, która forma i dlaczego jest poprawna: idę po chodniku czy idę na chodniku oraz idę po pasach czy idę na pasach. A może w obu przypadkach można zamiennie użyć po lub na?
-
rówień czy równia?8.05.20038.05.2003Bardzo proszę o odpowiedź, która nazwa jest bardziej poprawna: Równia Krupowa czy Rówień Krupowa (nazwa chronionego obszaru w Zakopanem)? Nigdzie nie mogę znależć oficjalnej nazwy, spotykam obydwie. Czy istnieje ich oboczność? Do tej pory pisałam Rówień, ale ostatnio spotkałam się z zarzutem, że lepiej pisać Równia.
Joanna
-
złącze4.06.20024.06.2002Szanowni Państwo,
Przeglądając katalogi wielu firm elektrycznych, napotykam na sformułowania typu nowa seria złącz elektrycznych, akcesoria do złącz itp. Czy jest to forma prawidłowa, czy raczej powinno być nowa seria złączy elektrycznych, akcesoria do złączy?
Z góry dziękuję za informację.