-
Już koniami czy jeszcze końmi14.10.200314.10.2003Wiadomo, że końcówka narzędnika liczby mnogiej -ami robi furrorę. Pewnie w końcu wyruguje końcówkę -mi. Wciąż jeszcze mówimy liśćmi, gośćmi, końmi. Chociaż już gałęziami i gałęźmi, gwoździami i gwoźdźmi. Wiemy, że tylko słoniami, świniami, śledziami.
Mam zapytanie o konie właśnie. Mój przyjaciel w specjalistycznej literaturze spotkał się z koniami trojańskimi. Zaniepokoiliśmy sie oboje, ale przypuszczam, że wymyślono taką końcówkę dla odróżnienia tego wirusa (bodajże) od zwierzęcia. Słowniki milczą, ale tez jest to nowy twór (konie trojańskie w sensie informatycznym). Czy można by pobawić się w probabilistykę i założyć, że w tym kontekście wygra końcówka -ami?
Z poważaniem -
Kalka, replika, półkalka, kalka częściowa, hybryda itp.
21.02.202421.02.2024Dzień dobry,
zastanawia mnie ostatnio, czym właściwie w polskiej terminologii etymologicznej są „półkalki” czy też „kalki częściowe”. Spotykałam ten termin przede wszystkim jako określenie słowa lub zwrotu zbudowanego na wzór wyrażenia obcojęzycznego, częściowo z elementów rodzimych, a częściowo z elementów obcych (np. u Borysia 'wieloryb' jako półkalka średnio-wysoko-niemieckiego 'walvisch'). Jednak sporadycznie zdają się one być używane w zgoła innym znaczeniu, którego pewna już jestem mniej (np. w elektronicznym WSJP 'gadzinówka' jako częściowa kalka z niemieckiego 'Reptilienfond'.) Jak zatem powinno się stosować te terminy?
Pozdrawiam serdecznie i z góry dziękuję.
-
Kupować kota w worku24.07.201724.07.2017Szanowni Państwo,
skąd się wziął związek frazeologiczny nie kupuj kota w worku?
Z pozdrowieniami
Stratos Vasdekis
-
lew14.01.200214.01.2002Nauczycielka j. polskiego zakomunikowała dzieciom z szóstej klasy SP, że odmiana słowa lew w celowniku brzmi: lwowi. Słownik Poprawnej Polszczyzny (wyd. PWN, 1976) podaje jako formę prawidłową w celowniku: lwu. Może mam nieaktualny słownik? Proszę o podanie prawidłowej formy.
Z poważaniem,
Dariusz Herdzik -
Mickiewicz-improwizator16.12.201216.12.2012Podczas korekty natknąłem się na takie oto rzeczowniki złożone: Mickiewicz-improwizator, Mickiewicz-poeta, kobieta-poetka. Według mnie są to zestawienia, w związku z czym wskazana by była pisownia rozdzielna. Czy mam rację?
-
mięso i mięcho w liczbie mnogiej5.12.20185.12.2018Szanowna Redakcjo,
Proszę o rozstrzygnięcie, czy rzeczownik mięso (mięcho) jako rzeczownik niepoliczalny to singulare tantum. W słowniku ortograficznym podano: mięcho; mięch.
A jak jest ze słowem spam?
Pozdrawiam
Aleksandra Kowal
-
na wołowej skórze by nie spisał21.02.200321.02.2003Proszę o wyjaśnienie powiedzenia: na wołowej skórze by nie napisał.
-
Nieistniejący słoń w salonie
27.11.20213.04.2020Czy w języku polskim funkcjonuje idom słoń w salonie na określenie drażliwego tematu, który się ignoruje, poruszając tematy zastępcze? Muszę przełożyć angielskie elephant in the room tak, żeby zachować słonia (albo chociaż jakieś zwierzę).
Z góry dziękuję
Dorota
-
Niejednemu psu Burek9.05.20179.05.2017Nie jednemu czy niejednemu psu Burek na imię? Czy mamy tu niedopowiedziane lecz wielu i trzeba to pisać osobno, czy może już pierwsze słowo w powiedzeniu wskazuje, że chodzi o wielu czworonogów, więc zasadna byłaby pisownia łączna? W książkach różnie bywa z tym Burkiem (https://www.google.com/search?tbm=bks&q=%22na+imi%C4%99+Burek%22), dlatego proszę Poradnię o rozwianie wątpliwości.
-
nieżywotny wykonawca czynności21.12.201421.12.2014Witam,
w stronie biernej można nie podawać wykonawcy czynności, zazwyczaj jest nim człowiek albo zwierzę, ale czy siły natury albo przedmioty zautomatyzowane (bądź niezautomatyzowane) również określa się wykonawcami czynności? Gramatycznie nie widać różnicy np. w tego typu zdaniu: „Drzwi zostały zamknięte przez… 1) Janka, 2) wiatr 3) robota 4) system antywłamaniowy”?
Pozdrawiam