związków-frazeologicznych
  • wyprowadzić w pole, wpuścić w maliny
    21.09.2009
    21.09.2009
    Zastanawiam się, czy związek frazeologiczny wpuścić kogoś w maliny może pochodzić z Balladyny Słowackiego. A jeśli nie, to jaka może być jego etymologia? I skąd, Państwa zdaniem, pochodzi zwrot wyprowadzić kogoś w pole?
    Dziękuję!
  • Biernik czy dopełniacz

    6.10.2023
    6.10.2023

    Dzień dobry,


    Piszę tekst piosenki i mam problem z wersem:


    “Więc nie bój się kraść dobre sny”


    Czy to dopuszczalna forma?

    Wers z biernikiem wydaje mi się niepoprawny, ale brzmi dobrze i ogromnie pasuje mi do rymu i treści.

    Poza tym bardzo lubię biernik i żal mi, że znika z języka.


    Czy można tak zaśpiewać?

    Czy powinno być:

    “Więc nie bój się kraść dobrych snów” ?

    Przez ciągłe powtarzanie już nie jestem niczego pewna, a w mowie przecież nikt nie używa takich wyrażeń.


    Myślę więc o zamianie na "Więc uczysz się kraść dobre sny", choć mniej mi odpowiada.


    Proszę o pomoc.


    Dziękuję i pozdrawiam


    Agnieszka z Warszawy

  • brać wziąć kogoś, coś za wzór
    10.07.2020
    10.07.2020
    Przeczytałam w gazecie właśnie takie zdanie: Najlepiej sprawa ma się w wielkiej Brytanii, którą możemy brać za wzór. Czy za wzór można coś wziąć, czy jest to jednak kalka z angielskiego?
  • broń biała czy biała broń?
    1.10.2007
    1.10.2007
    Dzień dobry!
    Mam wątpliwości dotyczące następującego związku frazeologicznego: broń biała. No właśnie, broń biała czy biała broń? Jest tu jakaś zasada czy można się kierować regułą: „tak mi lepiej brzmi”?
    Pozdrawiam
    HP
  • brylować
    27.01.2013
    27.01.2013
    Szanowni Państwo,
    ostatnio zastanawialiśmy się z koleżanką, jak jest z brylowaniem na parkiecie. Ten związek frazeologiczny wydał się jej niepoprawny ze względu na inne znaczenie słowa brylować, mnie natomiast wcale nie zdziwił. Jak więc jest z tym brylowaniem na parkiecie? Czy jest to poprawna konstrukcja?
  • być komuś coś krewnym
    12.10.2009
    12.10.2009
    Zastanawia mnie jedna rzecz. W moich okolicach często słyszy się być komuś coś krewnym, gdy chodzi o zobowiązania wobec kogoś, zwłaszcza o długi. Jaka jest etymologia tego zwrotu? Ma jakieś powiązania z rzeczownikiem krewny? Czy ten zwrot nie jest archaizmem?
  • Cały boży dzień
    11.05.2018
    11.05.2018
    Szanowni Państwo,

    chciałbym się dowiedzieć, jak zapisać przymiotnik boży w zdaniu: Byłem zajęty cały boży dzień. Sądzę, że małą literą, ale wiem, że z tym przymiotnikiem różnie bywa.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • chyba żeby
    25.09.2014
    25.09.2014
    Na łamach Poradni p. Mirosław Bańko zaopiniował, iż należy pisać żeby łącznie, kiedy chodzi o synonim aby. W innych zaś znaczeniach – oddzielnie. Jednak w Wielkim słowniku ortograficznym znajduje się następujące zdanie, będące przykładem do reguły [364]: „Napiszę na pewno, chyba żebym zapomniał”. Tutaj ewidentnie nie chodzi o synonim aby, a mamy pisownię łączną. Czy w słowniku jest błąd?
  • Co jest przysłowiem?
    14.04.2006
    14.04.2006
    Co jest wyznacznikiem tego, które związki frazeologiczne można uznać za przysłowia?
  • Co ma wisieć, nie utonie
    23.06.2011
    23.06.2011
    Szukałem z kolegą genezy pewnego frazeologizmu, mianowicie: Co ma wisieć, nie utonie. Najstarsze źródło tegoż zwrotu odnaleźliśmy w Jovialitates, albo zarty y fraszki rozmaite… autorstwa Wacława Potockiego z 1747 roku. Podejrzewamy, że właśnie z zamieszonej tam fraszki pochodzi ten związek frazeologiczny. Prosiłbym jednak o potwierdzenie, czy jest to pierwsze wystąpienie tego związku w literaturze, czy jednak ktoś posłużył się nim wcześniej?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego