-
Orzeczenie przy podmiocie szeregowym
20.10.202220.10.2022Dzień dobry,
chciałbym się zapytać, czy poniższe zdanie jest poprawne (czy orzeczenie powinno być w liczbie mnogiej):
„Scenariusz i gra aktorska na pewno zyskałyby, gdyby...”?
Kiedy mamy do czynienia z podmiotem zbiorowym, tworzonym przez rzeczowniki różnych rodzajów gramatycznych, to czy orzeczenie powinno być w formie męskoosobowej czy niemęskoosobowej?
Dla kontrastu: „Producenci, aktorzy i same filmy na pewno zyskałyby, gdyby...”.
Bardzo dziękuję za odpowiedź!
-
kliencki i bazodanowy24.06.200324.06.2003Szanowna Poradnio!
W moim pytaniu pozwolę sobie na element polemiczny – jeśli nie mieści się to w formule Poradni, proszę zasygnalizować, a więcej nie będę. Rzecz dotyczy tworzenia nowych wyrażeń. Otóż odpowiadając na jedno z pytań, Poradnia odradza stosowanie przymiotnika kliencki, gdyż nie zyskał on szerszego rozpowszechnienia, chociaż konstrukcja tego wyrazu jest nienaganna, analogiczna do chyba dość już powszechnego przymiotnika abonencki. Z drugiej strony Poradnia akceptuje wyraz bazodanowe, którego konstrukcja jest „osobliwa”, uzasadniając to jego kilkunastoletnią obecnością w użyciu. Kiedyś jednak ta obecność się zaczęła i dlaczego nie zacząć rozpowszechniać pożytecznego i poprawnego przymiotnika kliencki? I ogólniej: komu wolno zacząć rozpowszechnianie nowego poprawnie skonstruowanego wyrażenia.
Pozdrawiam.
Z.C., Warszawa -
Kruchszy i bardziej przyjazny16.05.201716.05.2017Chciałam zapytać Państwa, dlaczego w języku polskim sprawa stopniowania przymiotników jest tak skomplikowana. SPP podaje przy niektórych przymiotnikach dwie lub nawet trzy poprawne formy stopnia wyższego, przy innych tylko jedną, np. bardziej przyjazny lub przyjaźniejszy, ale tylko przyjemniejszy, łagodniejszy. Dlaczego bardziej przyjemny czy bardziej łagodny to formy niepoprawne? Z kolei np. forma kruchszy jest poprawna, a brzmi dziwnie. Myślałam do niedawna, że jest niepoprawna.
-
prestiż i miano2.01.20142.01.2014Szanowni Państwo,
czy stół może mieć prestiż? Ostatnio spotkałam się ze zdaniem: „Elegancka zastawa doda stołowi prestiżu”, a do tej pory wydawało mi się, że prestiż przynależny się raczej osobie lub instytucji. Jak to w końcu jest i dlaczego? I drugie pytanie: czy przedmiot może zyskać miano? Na przykład w zdaniu: „Etażerka zyska miano prawdziwej ozdoby”, użyto tego sformułowania poprawnie czy nie?
Z wyrazami szacunku,
Urszula Dąbrowska -
adwokat i advocat18.04.201218.04.2012Szanowni Państwo,
mam wątpliwość dotyczącą poprawnej deklinacji słowa advocat lub adwokat (tj. likier na bazie jajek i alkoholu). Byłbym zatem zobowiązany za informację, która wersja poniższego sformułowania jest poprawna:
– tort o smaku advocatu,
– tort o smaku adwokatu,
– tort o smaku advocata,
– tort o smaku adwokata,
– tort o smaku advocatowym,
– tort o smaku adwokatowym?
Z góry dziękuję za odpowiedź.
Z poważaniem
Grzegorz Sobociński -
afrodyzje i Dionizje9.11.20069.11.2006Dzień dobry!
Afrodyzje i dionizje. Pierwsze wszędzie zgodnie notowane małą literą. A drugie… na odwrót – wielką (małą znalazłem tylko w Nowym słowniku wyrazów obcych i trudnych A. Markowskiego i R. Pawelca). Obie nazwy to dawne święta, ale dziś chyba podlegają raczej regule o pisowni „nazw obrzędów, zabaw i zwyczajów”. Jak by nie było, nie widzę w ich znaczeniach powodu, który uzasadniałby zróżnicowanie w pisowni.
Pozdrawiam
-
Agresywny sprzedawca, czyli o tym, co może słownik4.06.20184.06.2018Szanowni Państwo,
w Słowniku wyrazów trudnych i kłopotliwych PWN omawiany jest m.in. problem używania przymiotnika agresywny jako określenia rzutkości, energiczności, czasem natarczywości, np. agresywna reklama, agresywna kampania. Tymczasem SJP PWN jako jedno ze znaczeń tego przymiotnika podaje: ‘pełen ekspresji, dynamiki’. Czy można stąd wnioskować, że nowe znaczenie zyskało akceptację językoznawców i nie powinno być uważane za błąd?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik -
akcent w rzeczownikowych derywatach prefiksalnych27.11.200927.11.2009W nawiązaniu do odpowiedzi http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=10599, która… sprowokowała następne pytania, bo przecież inaczej jest z wyrazami nietakt, niemoc, niebyt. O ile na ostatnią sylabę zaakcentowałbym milidżul, o tyle decylitr, megawat, gigabajt – na przedostatnią. A jak akcentuje się kontrapunkt, ławostół, równonoc, pseudokod? Czy akcentowanie słowa wicemer na ostatnią sylabę to jedyny wariant, czy chociaż potocznie można na -ce-?
-
Anetta, Bożenna, Izabella, Lilianna15.03.200615.03.2006Czy istnieją imiona Anetta, Bożenna, Izabella, Lilianna (z podwójnymi głoskami)? Zastanawiam się, czy używanie ich to nie jakaś wymyślona moda lub maniera.
-
Aztatycki12.11.201912.11.2019Skąd się wzięła cząstka -ty- w słowie azjatycki? Wydawałoby się, że przymiotnik od Azji powinien brzmieć azjański (a może azyjski?), jednak odkryłem, że wyraz ten jest zarezerwowany raczej dla pojęcia azjanizmu (na słowo azjański, chyba nienotowane w słownikach, natrafiłem w jakiejś powieści). Czyżby powodem użycia -ty- w przymiotniku odnoszącym się do Azji była potrzeba odróżnienia go od terminów związanych z azjanizmem, a zatem moglibyśmy mówić o jakimś sztucznym tworze językowym?