ścisło
  • Dystans społeczny

    28.09.2020
    28.09.2020

    Szanowni Państwo!

    Coraz częściej zastanawiam się nad (powtarzanym dziesiątki razy w mediach  określeniem  dystans społeczny. W związku z epidemią mam utrzymywać dystans do społeczeństwa, czy jednak do innej osoby? Nie powinien to być może dystans osobisty? Czy naprawdę chodzi o to, żeby to społeczeństwa się dystansowały?


    Z poważaniem - Dociekliwy

  • dywiz, myślnik i półpauza

    6.08.2002
    6.08.2002

    Martwi mnie zasada opisana tutaj:

    https://sjp.pwn.pl/zasady/408-93-12-Myslnik-wyznaczajacy-relacje-miedzy-dwoma-wyrazami-lub-wartosciami;629831.html


    Proszę spojrzeć tutaj:

    https://haudek.com/dtp/problem_a2.pdf [26KB]


    Proszę wyrazić swoje zdanie na ten temat, biorąc pod uwagę, że stosuję

    wszystkie trzy znaki – myślnik, półpauzę i dywiz.

  • emotikon
    10.04.2003
    10.04.2003
    Witam,
    mam pytanie dotyczące popularnych w internetowych czatach emotikonów, czyli bardziej po polsku „buziek”. Rzeczownik ten występuje przeważnie w liczbie mnogiej: emotikony. Jakiego jednak jest rodzaju?
    Pozdrawiam
    Wojciech Trzcionkowski
  • emotikon czy emotikona?

    30.09.2004
    30.09.2004

    Pisze Pan: „emotikon ma rodzaj męski, ściślej – męskorzeczowy”. Z całym szacunkiem, ale nie umiem się z tym zgodzić. Emotikona jest kalką językową angielskiego skrótowca emoticon czyli emotion icon. A więc polski skrótowiec powinien zostać zbudowany na tej samej zasadzie: 'znak emocji', czyli emoznak albo emocji ikona, czyli emotikona.

    Ikona jest ewidentnie rodzaju żeńskiego. I jest taka grupa ikon, które wyrażają emocje – skrótowo nazywana emotikonami.

  • fleksja dawnych imiesłowów
    10.05.2011
    10.05.2011
    Chciałbym zapytać o fleksję dawnych imiesłowów: jak odmieniały się imiesłowy przysłówkowe, jak tworzyło się imiesłowy przymiotnikowe teraźniejsze bierne (typu rzekomy, znajomy) oraz jakie formy imiesłowy (w tym wspomniane wcześniej typy) przybierały w liczbie podwójnej?
  • formy trybu rozkazującego
    11.03.2003
    11.03.2003
    Szanowni Państwo!
    Z uprzejmą prośbą zwraca się Helena Kazancewa – wykładowca języka polskiego z Białorusi.
    Mam kłopot z wyjaśnieniem moim studentom tego, jak się tworzy formy trybu rozkazującego. A właśnie co dotyczy czasowników kończących się zbiegiem spółgłosek, ostatnią z których jest spółgłoska wargowa.
    W podręcznikach dla obcokrajowców, które są mi dostępne, używa się dwóch reguł:
    1. Jeśli temat czasownika kończy się spółgłoską wargową, przy tworzeniu rozkaźnika temat twardnieje: zrób, kip, mów itd.
    2. Jeśli temat czasownika kończy się zbiegiem spółgłosek albo nie tworzy sylaby, dodaje się sufiks –ij (-yj): rwij, śpij, drzyj, zamknij, marznij, poślij.
    Wytłumaczywszy w ten sposób (byłam pewna, że powiedziałam wszystko), przy układaniu testu sprawdzającego zastosowałam między innymi czasowniki: martwić się, nakarmić, załatwić, wątpić, zrozumieć i poprosiłam o utworzenie form trybu rozkazującego od nich.
    Zgłupiałam, kiedy, zacząwszy sprawdzać, zobaczyłam formy, utworzone od tych czasowników za pomocą sufiksu –ij. Studenci zrobili niby wg reguł (przynajmniej tych, które podałam), a mimo to, zrobili źle.
    Może gdzieś w gramatykach jest taka reguła (której nie spotykałam, nie znam), że przy tworzeniu trybu rozkazującego sufiksu –ij nie dodaje się do tematów, zakończonych zbiegiem spółgłosek, jeżeli ostatnią spółgłoską tego zbiegu jest spółgłoską wargową? Czy ja mogę podać to studentom jako regułę, czy to jest zbieg okoliczności, i zdarzyło mi się w jednym zadaniu przez przypadek nazbierać tyle wyjątków? Czy istnieją jeszcze podobne przykłady? Może to tylko jakaś tendencja, dopiero obserwacja, którą trzeba by sprawdzić, zanim będzie się opowiadać z pewnością?
    I, zresztą jak wyjaśnić sytuację z parą aspektową rozumieć – zrozumieć, gdzie oba czasowniki należą do IV (III) koniugacji (poprzednie „kłopotliwe” słówka należały do II), przy czym forma rozumiej jest utworzona zgodnie z regułami od tematu 3 os. l.mn. (rozumieją), formę zrozumiej uważa się za dopuszczalną (choć miałaby być taka wg reguły), a zrozum jest formą normalną i powszechną? Co jest z czasownikiem weź (I), utworzonym od tematu weźm’, gdzie spółgłoska wargowa w wygłosie ginie? Czy to jest jedyny wyjątek, czy istnieją podobne czasowniki?
    Przepraszam Państwa za kłopot i długie tłumaczenie, wiem, że zadaję chyba niełatwe pytanie. Bardzo proszę o pomoc.
    Z serdeczną wdzięcznością,
    Helena Kazancewa
  • Google
    28.12.2008
    28.12.2008
    Tłumaczę książkę o firmie Google. W związku z tym chciałabym zapytać, czy słowo Google (jako nazwę wyszukiwarki i jako nazwę firmy) mam traktować jak słowo rodzaju męskiego i czy należy je odmieniać, a jeśli tak, to jak?
  • HTML-owski raz jeszcze
    7.03.2005
    7.03.2005
    Witam!
    Przeczytałem tu wypowiedź na temat słowa htmlowski (doktor Grzenia zalecał HTML-owski). Czym jednakże jest htmlowski? Czy jest to skrót tak samo jak HTML-owski? Czy htmlowski możemy uznać za skrót na tej samej zasadzie co np. drowi?
    Pozdrawiam.
  • Ile zdań, czyli czym jest trudno?
    11.12.2018
    11.12.2018
    Szanowni Państwo,
    czy podane zdanie jest zdaniem pojedynczym? Wg mnie można znaleźć w nim tylko jedno orzeczenie: liczy się. Chyba że można by uznać, że trudniej jest częścią orzeczenia imiennego. Bardzo proszę o wyjaśnienie wątpliwości.

    W mowie ojczystej trudniej o kontrolę nad tekstem niż w piśmie, a w potocznym języku mówionym bardziej liczy się spontaniczność niż staranność.

    Z poważaniem
    Monika
  • imiesłów przysłówkowy
    28.12.2007
    28.12.2007
    „Idąc do szkoły, padał deszcz” – to podręcznikowy przykład błędu: czynności wyrażone imiesłowem i orzeczeniem powinna wykonywać ta sama osoba. Jak pogodzić to z frazą wracając do (tematu). Na przykład: „A wracając do naszej wczorajszej wycieczki (*) padał deszcz”. Czy to jest poprawnie? Czy w miejscu oznaczonym (*) wolno pominąć wszelkie wyrażenia typu trzeba powiedzieć, że lub chciałbym nadmienić, że? Jeśli tak, to jaki znak interpunkcyjny będzie w tym miejscu właściwy?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego