że-by
  • Powinien w czasach

    21.04.2021
    21.04.2021

    Szanowni Państwo,

    w języku angielskim czasownik modalny ought' nie odmienia się przez czasy, to znaczy czas wokół tego czasownika może się zmieniać, lecz on sam pozostaje niezmienny. A zatem mamy, że John yesterday/today/tomorrow ought to... Jak wygląda sprawa w języku polskim? Czy istnieje czas przyszły czasownika powinien'? Czy powinien był' jest rzeczywiście czasem przeszłym samego czasownika powinien', czy może w czasie przeszłym jest tu tylko słowo  jest, tzn. był?

  • Był odpowiedzialny, został odpowiedzialnym
    10.11.2015
    10.11.2015
    Witam,
    proszę o odpowiedź, czy forma został odpowiedzialny jest poprawna. Czytając życiorysy, natknęłam się właśnie na takie sformułowanie, ale brzmi ono bardzo nienaturalnie. Ja bym napisała był odpowiedzialny. Być może jest to jakaś reguła, ale proszę o rozwianie wątpliwości. Na pewno można stosować połączenie zostać/być za coś odpowiedzialnym, ale w czasie przeszłym użyłabym wyłącznie był. Czy może obie formy są dopuszczalne?
    Pozdrawiam
    mk
  • Kto jest winny czego? Być winnym – kilka uwag o pochodzeniu frazy

    22.07.2021
    22.07.2021

    Proszę o szersze opisanie pod kątem etymologicznym znaczenia wyrażenia być winnym czegoś.

    Dziękuję.

  • Najchętniej to bym zrobił to i tamto
    22.03.2017
    22.03.2017
    Szanowni Państwo,
    mam wątpliwość w związku z pisownią „to+by” w takich przykładach jak:
    Najchętniej to bym zrobił to i tamto
    Szkoda, że nie ma rysunków, to bym jeszcze lepiej zrozumiał
    Właściwie to bym sobie poszedł

    Wydaje mi się, że słowo to nie jest tu spójnikiem, tylko partykułą. WSO podaje listę partykuł, z którymi cząstkę by piszemy łącznie. Nie ma wśród nich to. Czy w takim razie należy pisać rozdzielnie?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • byli czy były?
    27.10.2005
    27.10.2005
    „Zarówno młodzież, jak i dzieci były (byli)”? „Organizatorami były (byli) wydział duszpasterstwa, dyrekcja szkoły oraz Centrum Kultury”?
    Pozdrawiam,
    Barbara
  • Był to bomba-facet, ale facet bomba
    24.04.2019
    24.04.2019
    Szanowni Państwo,
    być może wątpliwość, czy wyrażenia bomba facet nie należałoby zapisywać z łącznikiem (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Bomba-facet;19340.html), ma swoje źródło w treści reguły 51.2 [187] WSO. Wydaje mi się, że gdyby literalnie się do niej stosować, to należałoby zapisać właśnie bomba-facet, czyż nie? Mnie ta reguła wydaje się dość dziwna. Właściwej jej interpretacji obawiam się szczególnie na konkursach ortograficznych.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • powinien czy musi?
    30.06.2003
    30.06.2003
    Proszę o wyjaśnienie mi znaczenia słów dotyczących pewnych zawiłości prawnych zamieszczonych w przepisach w sprawie warunków tehnicznych samochodów. Mam problem ze znaczeniem zdania „Pojazd powinien być wyposażony…”. Czy to oznacza, że może, ale nie musi, czy musi bezwzględnie posiadać daną rzecz? Oraz znaczenie słowa wyposaża się – czy jest to tożsame z obowiązkiem posiadania?
    Z góry dziękuję za udzieloną pomoc. Serdecznie pozdrawiam,
    Marta Urbaniak
  • winien czy powinien?
    7.02.2003
    7.02.2003
    Która wersja jest poprawna? „Pracownik winien założyć kask” czy „Pracownik powinien założyć kask”?
  • Dziadku, powinieneś zrobić maturę!
    4.12.2010
    4.12.2010
    Czy użycie słówka był z czasownikiem powinien, gdy ten dotyczy przeszłości (a więc powinienem był, powinna była itp.), jest obowiązkowe? Zawsze sądziłem, że tak, ale autorzy polskiej wersji językowej filmów anglojęzycznych często je opuszczają, mimo że może to utrudnić zrozumienie akcji. Gdy np. bohater filmu mówi w oryginale „You should have phoned her” (a więc odwołuje się do przeszłości), polski przekład brzmi „Powinieneś do niej zadzwonić” (co w moim rozumieniu wskazuje na teraźniejszość).
  • Gdyby historia była dla Śląska łaskawsza…
    10.12.2007
    10.12.2007
    Szanowni Państwo!
    Przepraszam za swoją dociekliwość, ale mam jeszcze jedno pytanie dotyczące dialektu śląskiego. Gdyby historia była dla Śląska łaskawsza i dialekt śląski miałby większy wpływ na formowanie się polszczyzny ogólnej, to co mógłby on do niej wnieść, jak bardzo taki ewentualny wpływ mógłby ją zmienić i czy kształt, a także norma polszczyzny ogólnej różniłyby się wówczas znacznie od stanu obecnego?
    Proszę Państwa o cierpliwość.
    Z poważaniem
    Filip Cerkaski
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego