3. «zaimek przyłączający do nadrzędnego rzeczownika zdanie rozwijające, które określa cechę charakteryzowanego obiektu, np. W mieście była powódź, jakiej nie pamiętało starsze pokolenie.»

4. «zaimek wprowadzający zdanie wykrzyknikowe i komunikujący, że stopień natężenia cechy, o której mowa w zdaniu, jest wysoki, np. Jaka duża ryba!»

5. pot. «zaimek nieokreślony, używany przed rzeczownikiem i odnoszący się do niego, np. Może zrobisz jaki obiad.»

6. pot. «zaimek dodawany do określenia liczby, ilości lub miary w przybliżeniu, np. Dostał za tę pracę jakie dwa tysiące.»

ki daw. «jaki, który»

jak I

1. «spójnik wprowadzający wyrażenie porównawcze, np. Rzucało łodzią jak łupiną orzecha.»

2. «spójnik przyłączający zdania lub ich części wtrącone, dopowiedziane, objaśniające, np. Jak widzę, dobrze ci się powodzi.»

3. «spójnik łączący równorzędne części zdania, zwykle w połączeniach: jak i, jak też, jak również, zarówno..., jak, np. Dręczyły go różne troski, jak i to, że nic nie wiedział o losie najbliższych.»

4. «spójnik wprowadzający zdania podrzędne określające czas, warunek, przyczynę, np. Pięć lat minęło, jak ojciec nie żyje.»

jak II «przyimek wprowadzający wyrażenie porównawcze, np. Nos miała jak kartofelek.»

jak III

1. «zaimek wprowadzający pytanie dotyczące różnych kwestii, np. Jak wybrnąć z tej sytuacji?»

2. «zaimek wprowadzający zdanie wykrzyknikowe lub pytajne, za pomocą którego mówiący wyraża swój stosunek do ludzi i ich zachowań, np. Jak pan śmiał!»

3. «zaimek wprowadzający zdanie komunikujące, iż dana cecha lub dane zdarzenie charakteryzują się bardzo dużym stopniem intensywności, np. Jak tu duszno!»

4. «zaimek wprowadzający pytanie zależne i przyłączający je do zdania nadrzędnego, które dotyczy zwykle stanu umysłu jakiejś osoby, np. Zastanawiał się, jak żyć.»

jak IV

1. «partykuła wraz ze słowem nie wprowadzająca zdanie, w którym nadawca zaczyna opowiadać o czyimś spontanicznym zachowaniu, np. Jak nie krzyknie, jak się nie wścieknie...»

2. «partykuła wraz ze słowem to wprowadzająca pytanie, za pomocą którego mówiący wyraża swoje zaskoczenie, np. Jak to, już czwarta?»

jak V «przysłówek wyrażający maksymalny stopień intensywności cechy lub zdarzenia, jaki jest możliwy w danej sytuacji, np. Ubierz się jak najcieplej.»

jak VI «rogaty ssak o potężnym ciele porośniętym długą, brunatnoczarną sierścią, żyjący w Tybecie»

jako że, jako iż «spójnik złożony wprowadzający zdanie, które wyjaśnia informację przedstawioną w drugim zdaniu składowym zdania złożonego, np. Ledwo trzymał się na nogach, jako że spędził całą noc w podróży.»

jako I

1. «przyimek wprowadzający określenie roli, jaką pełni jakaś osoba w danych okolicznościach, a także określenie stosunku tej osoby do innych osób, np. Jako gospodarz spotkania starał się być dla wszystkich życzliwy i miły.»

2. «przyimek wraz z przyłączanym rzeczownikiem wskazujący na okres życia osoby, o której mowa w zdaniu, np. Jako dziecko przebyła wszystkie choroby zakaźne.»

3. «przyimek wprowadzający określenie sposobu potraktowania lub oceny danego obiektu lub stanu rzeczy, np. Takie stany są określane jako depresyjne.»

4. «przyimek przyłączający liczebnik porządkowy, który wskazuje na kolejność charakteryzowanego zdarzenia względem innych, np. Sekretarz komisji przyszedł na zebranie jako pierwszy.»

jako II

1. «spójnik przyłączający określenie roli, jaką pełni jakaś osoba w danych okolicznościach, a także określenie stosunku tej osoby do innych osób, np. Zatrudniono ją jako sekretarkę dyrektora.»

2. «spójnik przyłączający rzeczownik, który wskazuje na okres życia osoby, o której mowa w zdaniu, np. Jako małolata wyproszono go z tej imprezy.»

3. «spójnik przyłączający określenie sposobu potraktowania lub oceny danego obiektu lub stanu rzeczy, np. Zaskarżyła decyzję wojewody jako krzywdzącą.»

4. «spójnik przyłączający liczebnik porządkowy, który wskazuje na kolejność charakteryzowanego zdarzenia względem innych, np. Jako trzeciemu na mecie przyznano mu brązowy medal.»

po jakiemu pot. «w jakim języku»

Słowniki PWN - zobacz ofertę >>