������������������b
  • sierp srebrny
    10.02.2005
    10.02.2005
    W słowniku Doroszewskiego jest wyraz serebszczyzna oznaczający podatek w srebrze (na Litwie i Rusi). Jest również w osobnym haśle w postaci sierebszczyzna, a tam z kolei wspomniane jest o formie 'sierpszczyzna'. Do tego dochodzi sierp księżyca, który jest srebrny – a zatem wygląda na to, że istnieje pokrewieństwo słów sierp i srebro. Czy rzeczywiście? I czy to księżyc, będący równocześnie sierpem i srebrnym – stał się punktem, w którym zaczęły się rozchodzić znaczenia?
  • się
    12.03.2010
    12.03.2010
    Witam,
    jakie funkcje może pełnić słowo się? Wiem, iż jest się zwrotne, jest się powiązane z filozofią Heideggera, jednak jakie inne funkcje językowe może pełnić to słowo? Szczególnie w zwrotach typu pytać się czy nie mówi się z pełnymi ustami.
    K.B.
  • Skanska
    30.11.2011
    30.11.2011
    Mam pytanie odnośnie odmiany nazwy firmy Skanska. Czy poprawne jest zdanie: „Jadę na budowę Skanskiej”?, czy nazwa powinna pozostać nieodmieniona: „Jadę na budowę Skanska”? Czy istnieją przypadki, gdy obie formy są poprawne? A także jak można to traktować w mowie potocznej?
  • Skład jako nazwa zawodników tworzących drużynę

    28.12.2021

    Nurtuje mnie etymologia wyrazu skład w rozumieniu 'zawodnicy tworzący drużynę sportową;. Wydaje się, że pochodzi on od czasownika  składać, tak jak np. w przypadku znaczenia 'magazyn'. W obcych językach w sensie sportowym używa się jednak podobnie brzmiących wyrazów squad (j. angielski), czy  squadra (j. włoski), które z kolei mają etymologię zbieżną z polską eskadrą. Czy jest to zwykły zbieg okoliczności, czy może  skład w znaczeniu 'drużyna' jest niezależnym zapożyczeniem?

  • Składnia wyrazu winien

    5.07.2021
    5.07.2021

    Dzień dobry, Szanowni Państwo,

    uprzejmie proszę o informację dotyczącą składni czasownika: "winien" oraz "winny".


    Kiedy będzie występować po tych czasownikach rzeczownik lub zaimek w dopełniaczu, a kiedy w celowniku? Od czego to zależy?


    Jak podaje WSJP:

    "winien" (czemu / czego)

    "winien" wszystkiemu; (celownik)

    "winien" porażki, śmierci, tragedii, zbrodni (dopełniacz)


    "winny" (czego)

    "winny" zaniedbań (dopełniacz)


    Dziękuję serdecznie.


    Pozdrawiam

  • skomplikowany przykład
    5.09.2011
    5.09.2011
    Czy interpunkcja w poniższym tekście jest zgodna z zasadami w jęz. pol.? Czy istnieje tu jakaś dowolność?
    Parlament,
    – uwzględniając art. 8 traktatu UE,
    – uwzględniając art. 3 Regulaminu,

    A. mając na uwadze, że trwa kryzys; mając również na uwadze, że dług rośnie;
    B. mając na uwadze, że potrzebne są zdecydowane działania;

    1. przyjmuje stanowisko KE;
    2. zaleca ścisłe przestrzeganie traktatów;
    3. zwraca się do TK o przekazanie tej rezolucji Radzie.

    Dziękuję. Z poważaniem AD
  • skonsultować

    14.02.2023
    14.02.2023

    Dzień. dobry.

    Coraz częściej słyszę w programach politycznych wypowiadane przez dziennikarzy stwierdzenie "prezydent nie został skonsultowany z ustawą”, „prezydenta nie skonsultowano z...”. Co Państwo o tym sądzicie?

    Pozdrawiam

  • Skrót a skrótowiec
    26.11.2016
    26.11.2016
    Co jest skrótem, a co skrótowcem? Czasem pewne grupy wyrazów skraca się w danym tekście doraźnie: np. c.b.d.o. = ‘co było do okazania’, nwsr. = ‘następujące warunki są równoważne’, ntg. = ‘najmocniejsze twierdzenie geometrii’. Wg mnie pierwsze dwa przykłady to skróty, a co do trzeciego nie jestem pewien.
    Pytanie ma walor o tyle praktyczny, że w skrótowcach nie stawiamy kropek, a w wielowyrazowych skrótach owszem. Poza tym skrótowce pisze się zazwyczaj wielkimi literami, a skróty nie.
  • Skrót ł.o.r., czyli ‘łaskawie odebrać raczy’
    16.12.2017
    16.12.2017
    Kilka lat temu promotor mojej pracy magisterskiej zostawił dla mnie na portierni kopertę ze skrótem t.o.v. (albo t.o.r.). Do dziś się zastanawiam, co miał znaczyć ten skrót. Nie sądzę, żeby to było holenderskie ten opzichte van. Jeśli Państwo spotkali się z tym skrótem, proszę o jego rozwinięcie.
  • skrót od doba
    1.07.2002
    1.07.2002
    Uprzejmie proszę o odpowiedź na pytanie: czy słowo doba można skracać, używając litery d, np. „przepływ wody w jakimś urządzeniu … m3/d”?
    Będę wdzięczna za możliwie pilną odpowiedź.
    B.Łysiak
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego