D.O.M.
  • rozbieżności między słownikami
    17.06.2002
    17.06.2002
    Szanowni Państwo,
    Chcielibyśmy się dowiedzieć, czy istnieje hierarchia norm podawanych przez różne słowniki. Jako przykład niech posłuży wyraz satysfakcja.
    Słownik języka polskiego pod red. Mieczysława Szymczaka (Warszawa 1999, t. 3, s. 171) podaje, że wyraz ten nie ma liczby mnogiej (blm). Nowy słownik ortograficzny oprac. przez Edwarda Polańskiego (Warszawa 2002, s. 698) nie odnotowuje liczby mnogiej. Z kolei Inny słownik języka polskiego pod red. Mirosława Bańko (Warszawa 2000, t. 2, s. 551) podaje wprost: lm: M -cje, D -cji. Wątpliwości nie rozwiewa Nowy słownik poprawnej polszczyzny pod red. Andrzeja Markowskiego (Warszawa 2002, s. 900), który pod hasłem satysfakcja zamieszcza skrót zwykle blm. Nadmienimy tylko, że wszystkie słownik zostały wydane przez PWN. Któremu więc słownikowi należy zaufać? I czy satysfakcja ma liczbę mnogą? Usatysfakcjonuje nas tylko pełna i jednoznaczna odpowiedź.
    Pozdrawiamy.
    Redakcja historii Gdańskiego Wydawnictwa Oświatowego
  • Różności redakcyjne
    25.10.2018
    25.10.2018
    Dzień Dobry,
    Jestem na końcowym etapie redakcji mojej rozprawy doktorskiej i napotkałem na następujące problemy:
    1. Jak poprawnie określić transakcję, która została przeprowadzona przy wykorzystaniu karty płatniczej?
    a) Transakcja kartowa
    b) Transakcja płatnicza przeprowadzona kartą
    c) Transakcja elektroniczna przeprowadzona kartą płatniczą
    d) Transakcja płatnicza z wykorzystaniem karty płatniczej
    e) Różne kombinacje powyższych słów
    Być może kilka określeń jest prawidłowych? A może mają Państwo jakieś inne propozycje?
    W szczególności tytuł jednego rozdziału mojej rozprawy brzmi Ogólny przebieg transakcji elektronicznej przeprowadzonej kartą płatniczą i pytanie, czy jest on poprawny?

    2. Czy określenie protokół autoryzacyjny lub protokół autoryzacji jest poprawne? Chodzi o protokół, który wykorzystują systemy płatności elektronicznej do uzyskania autoryzacji dla transakcji płatniczej.

    Z poważaniem,
    Czytelnik
  • rudera

    8.11.2023
    8.11.2023

    W SJP prof. Doroszewskiego widnieje hasło rudera jako plurale tantum, rzeczownik dawniej oznaczający gruzy. Jaka jest pełna odmiana tego wyrazu? Mam przede wszystkim wątpliwości co do dopełniacza, mianowicie czy powinien brzmieć on „(tych) ruder” czy „(tych) ruderów”; udało mi się znaleźć w „Wacława dziejach” Stefana Garczyńskiego fragment sugerujący drugi wariant („Prócz strachów, zwykłych samotności dzieci, / Pająka, dawnych ruderów strażnika, / Sowa czasami w gmach ten nocą wleci, / I słychać smutne krzyczenie puszczyka”), ale nie wiem, czy wyczerpuje to temat.

  • Rzeczowniki rodzaju męskiego z końcówką -a

    29.04.2023
    29.04.2023

    Szanowni Państwo,

    dlaczego słowa zakończone na -ca (np. wykonawca, sprzedawca, wykładowca), a także na -sta (np. polonista, aktywista, aferzysta) są rodzaju męskiego skoro to -a na końcu bardziej by wskazywało na rodzaj żeński. Proszę o odpowiedź.


    Pozdrawiam

  • rzeczownikowa deklinacja przymiotników
    6.04.2009
    6.04.2009
    Szanowni Państwo!
    Chciałabym zapytać o pochodzenie formy przymiotnikowej w następujących wyrażeniach przyimkowych: do sucha, do czysta, do naga, do syta. Nie jest to przecież forma dopełniacza żadnego z rodzajów, czego należałoby się spodziewać po przyimku do.
    Dziękuję i pozdrawiam
    Daria Bębeniec
  • Rzeczpospolita

    10.12.2023
    10.12.2023

    Jak się odmienia -Rzeczypospolita Polska -Rzeczypospolitej Polski, czy Rzeczypospolitej Polskiej

  • Scooby-Doo

    23.04.2022
    23.04.2022

    Szanowni Państwo, bardzo proszę o poradę w kwestii zapisu imienia bohatera filmów animowanych z serii „Scooby-Doo”. Wielki Słownik Ortograficzny PWN dostępny online informuje, że jest ono nieodmienne. Zastanawia mnie jednak, czy forma „Scooby'ego-Doo” jest na pewno nieprawidłowa? Będę bardzo wdzięczna za przybliżenie tego tematu. Dziękuję.

  • Serbska miejscowość Bela Crkva
    12.07.2019
    12.07.2019
    Od dawna nie potrafię znaleźć odpowiedzi na pytanie o odmianę dwuczłonowych słowiańskich nazw miejscowości zawierających w sobie przymiotnik. Jak dla przykładu wyglądałaby deklinacja nazwy serbskiej miejscowości Bela Crkva? Oczywiście, kiedy nazwa danego miejsca znana jest językowi polskiemu (np. Jeziora Plitwickie), problem zdaje się nie istnieć, ale co robić w sytuacji, kiedy nie ma polskiego odpowiednika nazwy? Z góry bardzo dziękuję za odpowiedź.
  • serum
    23.11.2010
    23.11.2010
    Szanowni Państwo!
    Bardzo proszę o poradę w sprawie odmiany słowa serum (w kontekście kosmetycznym – chodzi o formę produktu do pielęgnacji twarzy lub ciała). Wg słownika ortograficznego na stronach PWN jest to wyraz nieodmienny; inne źródła podają jednak, że w liczbie mnogiej należy słowo to odmieniać podobnie jak rzeczowniki forum, akwarium czy muzeum: M. sera, D. serów, C. serom itd. Będę wdzięczna za wiążące rozstrzygniecie tej kwestii.
    Pozdrawiam :)
    Ewa Dacko
  • Skróty nazw przypadków
    27.11.2018
    27.11.2018
    Dzień dobry. Proszę o odpowiedź na następujące pytanie. Czy skróty nazw przypadków tj. mianownik, celownik, itd., piszemy z dużej litery? Czy napisanie małą jest błędem?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego