Dramatyczny
  • Dramatyczny, dramatycznie
    2.12.2019
    2.12.2019
    Szanowni Państwo,
    ostatnio zastanawiałam się nad słowem będącym ewidentną kalką z języka angielskiego, mianowicie dramatycznie, dramatyczny w wyrażeniach takich jak: dramatyczny wzrost cen, bezrobocie dramatycznie wzrosło. Chciałam zapytać o poprawność takiego użycia w podanych kontekstach, ponieważ z przeglądu korpusu języka polskiego można wywnioskować, że jest ono dość powszechne.

    Z góry dziękuję za wyjaśnienie. Z pozdrowieniami.
    Anita Danielewska
  • Krytyczny i dramatyczny – nowe kalki semantyczne
    22.05.2016
    22.05.2016
    Szanowni Państwo,
    chciałabym zapytać o przymiotnik krytyczny w tłumaczeniu tekstów angielskich: mission-critical data, critical information itd. Zwykle tłumaczę to jako decydujący, o decydującym znaczeniu, niezwykle istotny itp., ale coraz częściej widzę w fachowych tekstach kalkę: o krytycznym znaczeniu, krytyczne decyzje, te informacje są krytyczne itd.
    Czy to już się przyjęło na tyle, że można to już uznać nie za kalkę, ale za inne znaczenie słowa krytyczny? Podobnie z dramatyczny (zmiana).
  • Chopin czy Szopen?
    9.07.2007
    9.07.2007
    Tematem mojego pytania jest ulica Szopena i ulica Chopina w mieście Nysa. Czy poprawna jest zamiana patrona ulicy z Chopina na Szopena? Czy to może nowa znana osoba? Nie wiem, jak mam się zachować, pisząc listy? Czy to tylko w ramach ustawy chroniącej język polski ktoś nadinterpretował jej zapisy i spolszczył to nazwisko?
  • Co pisać kursywą?
    9.10.2008
    9.10.2008
    Witam!
    Jakie są zasady używania kursywy? Czy służy ona jedynie do tytułów? Jaka jest zasada dotycząca zapisywania didaskaliów (kursywa, nawias)?
    Piotr
  • Dziadów część III
    18.02.2005
    18.02.2005
    Dzień dobry!
    Jestem pracownikiem archiwum filmowego TVP. Mój problem dotyczy tytułu nadanego programowi telewizyjnemu. Brzmi on tak: Adam Mickiewicz. Dziadów cz. III. Wielka Improwizacja Czy nie powinien brzmieć: Adam Mickiewicz. Dziady cz. III. Wielka Improwizacja? Jakie formy są dopuszczalne?
    Dziękuję za odpowiedź.
    Alicja Kałuska
  • Formy adresatywne
    25.10.2018
    25.10.2018
    Dzień dobry,
    bardzo zależy mi na wyjaśnieniu sporu dotyczącego stosowania wyrażenia Wasza Magnificencja i Jego Magnificencja w liście wysokiego urzędnika państwowego na inaugurację roku akademickiego. List odczytany jest na uroczystości inauguracji.
    Przytaczam sporny fragment:

    Wasza Magnificencjo,
    Wysoki Senacie,
    Szanowna Społeczności Akademicka,
    dziękuję za zaproszenie na inaugurację roku akademickiego 2018/2019 w Wyższej Szkole Handlowej w Radomiu. W dniu, w którym uroczyście rozpoczynacie Państwo kolejny etap działalności Uczelni, pragnę przekazać Jego Magnificencji, Wysokiemu Senatowi, kadrze naukowo-dydaktycznej i wszystkim, którzy współtworzą społeczność akademicką, wyrazy szacunku i zapewnienia o mojej pamięci.

    Wątpliwość dotyczy wyróżnionych wyrazów. Według mnie zaimek Jego stosujemy tylko wtedy, gdy mówimy o rektorze podczas jego nieobecności, natomiast w sytuacji, w której odczytywany jest ten list, gdy na sali siedzi rektor, w tekście listu także powinno być pragnę przekazać Waszej Magnificencji

    Czy się mylę? Czy możliwa jest taka interpretacja, że w tytule zwracamy się do poszczególnych osób i grup, a w tekście mówimy o nich w trzeciej osobie?
    Dodam jeszcze, że w dalszej części listu stosujemy zwrot Szanowni Państwo, życzę
    I jeszcze jedno pytanie: wiem, że powinno się zwracać Magnificencjo lub Panie Rektorze.
    Czy zwrot w liście Magnificencjo Panie Rektorze lub Magnificencjo Księże Rektorze jest błędem?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Z poważaniem
    Czytelniczka
  • Ivo
    3.02.2003
    3.02.2003
    Jak odmieniać imię Ivo? Kolega w pracy nosi takie imię i powstała dyskusja wśród pracowników na temat jego odmiany. Mistrz ortografii Maciej Malinowski w jednym z artykułów twierdzi, że powinno się mówić np.: „Mówię o Ivonie N.”. Natomiast Nowy słownik poprawnej polszczyzny PWN podaje: „Wywiad z Ivo N.”. W Państwa poradni można znaleźć tę pierwszą odmianę. Jak jest poprawnie?
    PS: Sprawa jest poważna, ponieważ koledzy założyli się o, powiedzmy, dużą ilość piwa.
  • Jak zaznaczyć emfazę?
    22.12.2014
    22.12.2014
    Szanowni Państwo,
    czy w dialogach literackich dopuszczalne są zapisy typu:
    – Słuuuuuchaaam?

    W jaki sposób można zaznaczać słowa wypowiedziane z naciskiem, specjalnie podkreślone?
    Dziękuję
  • Katakliczny

    15.06.2020
    15.06.2020

    Zajmuję się zawodowo tłumaczeniami z języka angielskiego i trafiłem właśnie na słowo cataclysmic. Moim pierwszym skojarzeniem było katakliczny, ale chcąc się upewnić, że takie słowo w języku polskim w ogóle istnieje, przeprowadziłem poszukiwania, ale niestety znalazłem jedynie szczątkowe informacje. Są to skany ze starych publikacji, jak np. na stronie https://nfjp.pl/lemma/katakliczny czy w rozdziale „Śpiew końcowy” poematu K. Baczyńskiego „Wesele poety”. W słowniku PWN (ani w korpusie na stronie sjp.pwn) niestety nie udało mi się znaleźć żadnych odniesień, a bardzo zależałoby mi na pewności, że moje użycie w tłumaczeniu słowa katakliczny zamiast katastroficzny jest uzasadnione. Dodam, że tłumaczony przeze mnie tekst (instrukcja do gry bitewnej Warhammer 40,000) jest dosyć specyficzny i dobrze znosi archaizmy.

  • Na początku mojego listu…
    13.11.2012
    13.11.2012
    Czy poprawne jest stosowane w listach „na początku mojego listu”? Dziękuję za odpowiedź.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego